Ngày 15.11 tới đây, nền tảng mạng xã hội X (trước đây là Twitter) sẽ chính thức áp dụng những điều khoản dịch vụ mới, một động thái đã thu hút sự chỉ trích mạnh mẽ từ người dùng.
Đài CNN cho biết sự thay đổi lớn nhất nằm ở việc cho phép nền tảng này sử dụng nội dung của người dùng để đào tạo các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI), điều khiến cộng đồng người dùng lo ngại về quyền riêng tư và quyền sở hữu sáng tạo.
Theo các điều khoản mới, khi người dùng đăng tải hoặc chia sẻ nội dung trên X, họ tự động cấp quyền cho nền tảng sử dụng thông tin này trên toàn cầu, không cần trả phí bản quyền. X cũng có quyền “phân tích và sử dụng nội dung này, gồm cả cho mục đích đào tạo các mô hình học máy và AI”. Điều này đồng nghĩa với việc dữ liệu từ các bài đăng của người dùng có thể được sử dụng để phát triển AI mà không cần sự đồng ý cụ thể từ họ.
Việc các nền tảng công nghệ sử dụng dữ liệu người dùng để đào tạo AI không còn là điều mới lạ, nhưng sự phát triển bùng nổ của công nghệ này đang đẩy các nghệ sĩ và những người sáng tạo nội dung vào thế lo sợ. Nhiều người e ngại rằng các tác phẩm của họ có thể bị sử dụng để đào tạo AI, dẫn đến việc những sáng tạo của con người có thể bị thay thế bởi máy móc. Một số người dùng đã bắt đầu xóa hình ảnh cá nhân và các thông tin nhạy cảm khỏi tài khoản X của mình.
Ngoài ra, nhiều người dùng cũng lo ngại về việc thông tin cá nhân trong các bài đăng có thể bị khai thác mà không có sự bảo vệ rõ ràng. Việc X không phân biệt rõ giữa các tài khoản công khai và tài khoản riêng tư trong các điều khoản dịch vụ mới cũng làm gia tăng sự lo ngại này.
Nếu người dùng không đồng ý với các điều khoản mới, họ có thể phải đối mặt với những thách thức pháp lý. Theo bản cập nhật, mọi tranh chấp liên quan đến điều khoản sẽ được giải quyết tại tòa án quận ở Bắc Texas hoặc tòa án tiểu bang tại quận Tarrant, Texas - một vị trí khá xa trụ sở chính của X tại Austin.
Điều này khiến không ít người dùng lo ngại rằng quyền lợi của họ sẽ khó được bảo vệ, đặc biệt khi hệ thống tòa án này được cho là có xu hướng bảo vệ lợi ích của các nhà hoạt động bảo thủ, trong đó có cả những vụ kiện liên quan đến X và tỷ phú Elon Musk, người điều hành nền tảng.
Một trong những vấn đề lớn mà người dùng quan tâm là sự không rõ ràng trong việc liệu họ có thể chọn rút khỏi việc chia sẻ dữ liệu cho mục đích đào tạo AI hay không. Trước khi các điều khoản mới được công bố, người dùng có thể vào phần cài đặt và chọn không chia sẻ dữ liệu của mình cho AI thông qua mục "Grok", chatbot AI của X. Tuy nhiên, sau khi cập nhật, chưa rõ tùy chọn này có còn khả dụng hay không.
Theo ông Alex Fink, Giám đốc điều hành của Otherweb - một nền tảng tin tức sử dụng AI, việc cấp phép sử dụng nội dung trên X hiện tại gần như loại bỏ mọi sự mơ hồ, khác biệt hoàn toàn với các nền tảng khác. Fink cho rằng, trong khi các nền tảng khác vẫn duy trì sự linh hoạt hoặc không nêu rõ ý định cụ thể, X đã thể hiện rõ ràng mục tiêu sử dụng dữ liệu người dùng cho AI.
Hiện tại, chỉ có thời gian mới trả lời được liệu người dùng có thể tiếp tục bảo vệ quyền riêng tư của mình trên nền tảng X hay không. Các chuyên gia cho rằng ngay cả khi điều khoản pháp lý cho phép sử dụng dữ liệu, người dùng vẫn có thể hy vọng vào những tùy chọn rút lui thông qua cài đặt riêng của nền tảng. Tuy nhiên, điều này vẫn còn chưa rõ ràng trong bối cảnh các thay đổi lớn liên quan đến AI và dữ liệu người dùng trên X.
Sự lo ngại về quyền riêng tư và quyền sở hữu sáng tạo đang ngày càng gia tăng khi AI trở thành một phần không thể thiếu trong các chiến lược phát triển của các công ty công nghệ. X, với những điều khoản mới này, có thể chỉ là khởi đầu cho những thay đổi sâu rộng hơn trong cách mà các nền tảng kỹ thuật số quản lý và sử dụng dữ liệu người dùng trong tương lai.