Bộ trưởng Y tế: Ung thư nhiều không phải do thực phẩm bẩn

Chiều 20/4, đoàn giám sát của Quốc hội báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016. Kết quả cho thấy tình hình ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền nhiễm qua thực phẩm diễn ra nghiêm trọng ở một số địa phương. Đã có hơn 1.000 vụ ngộ độc với khoảng 30.400 người mắc, hơn 25.600 người phải nhập viện, trong đó 164 người chết.

"Bệnh ung thư mỗi năm làm khoảng 70.000 người chết và hơn 200.000 ca phát hiện mới, trong đó có nguyên nhân thực phẩm không an toàn và còn 268 vụ không xác định được nguyên nhân gây ngộ độc (chiếm 26,6%)", Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho hay.

Theo ông Dũng, kết quả kiểm nghiệm rau, quả tươi sống giai đoạn 2011-2016 cho thấy tỷ lệ tồn dư hóa chất vượt ngưỡng cho phép gần 8,5%. Trong hơn 54.700 hộ dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật bị kiểm tra thì hơn 9.000 vụ vi phạm. Ở một số địa phương đoàn đến giám sát, các tiểu thương không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc sản phẩm, tình trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ngoài danh mục cho phép sử dụng, thuốc không rõ nguồn gốc diễn ra phổ biến.
Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng hiện nay hạn chế lớn nhất là xử phạt không nghiêm minh nên mới xảy ra vi phạm nghiêm trọng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Các nhà sản xuất kinh doanh bất chấp quy định, coi thường sức khoẻ, tính mạng của người tiêu dùng. Bà Tiến kiến nghị cần đưa các tội liên quan đến thực phẩm bẩn vào hình sự với mức xử phạt cao hơn.

"Nói một năm chết 70.000 người và phát hiện thêm 200.000 ca ung thư, nguyên nhân thực phẩm bẩn là không chính xác. Bộ Y tế đã mời chuyên gia trong và ngoài nước hội thảo và đã thông báo là hiện nay nguyên nhân gây ung thư hàng đầu là bệnh nhiễm trùng cấp tính và mãn tính. Ví dụ viêm gan B, viên gan C gây viêm gan mãn tính, ung thư gan", bà Tiến nhấn mạnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cũng đồng tình với bà Tiến là ung thư không phải do thực phẩm bẩn mà là nhiều nguyên nhân khác.

Lý giải về việc số lượng vi phạm nhiều nhưng xử lý hình sự còn rất ít, Thứ trưởng Công an Lê Quý Vương cho biết, hành vi vi phạm an toàn thực phẩm gây hậu quả nhưng phải liên quan giám định chất đó thế nào, nếu dẫn đến chết người thì nguyên nhân có phải do thức ăn, đồ uống không? Điều này rất khó khăn. Bình thường xác định hoá chất độc tố có khi hậu quả không xảy ra ngay, uống rượu vài ngày mới gây phản ứng, Hà Giang vừa qua là như vậy.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng Chính phủ chỉ đạo kiểm tra, xử lý vệ sinh an toàn thực phẩm chưa đạt yêu cầu. "Báo cáo nói các hộ gia đình chưa nhận thức hết tồn tại hoặc nhận thức nhưng cố ý vi phạm. Tôi nói người ta trồng rau, luống này là để ăn, luống kia để bán, đó là cố ý vi phạm chứ không phải nhận thức chưa tới", bà Ngân nói.

Chủ tịch Quốc hội chia sẻ, hàng ngày mở tivi ra thấy tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, ngộ độc thực phẩm, "thấy cuộc sống của dân không yên bình, quá nhiều rủi ro rình rập". Bà Ngân đề nghị nâng cao vai trò kiểm tra, kiểm soát theo mô hình từ trang trại đến bàn ăn, phân khúc ra để các bộ phối hợp quản lý.