Cần xem lại vai trò và năng lực cán bộ cấp cơ sở

Ngày 27.8, tại khu nhà trọ Bình Quới A, phường Bình Chuẩn, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương, Thủ tướng đề nghị người dân gọi điện tới số điện thoại khẩn cấp hỗ trợ y tế của phường và ông đã kiên nhẫn đợi để kiểm tra. Ngày 31.8, Thủ tướng kiểm tra đột xuất công tác phòng chống dịch tại phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Quốc khánh 2.9, Thủ tướng đột xuất kiểm tra công tác phòng chống dịch COVID-19 qua hệ thống trực tuyến vừa được thiết lập tại 5 xã, phường, thị trấn thuộc TP.HCM, Long An, Tiền Giang…

Có lẽ đã từ lâu, nay chúng ta mới lại được thấy hình ảnh "vi hành" của những lãnh đạo cấp cao. Trong thực tế nếu chỉ ngồi trong phòng máy lạnh để nghe báo cáo thì thông tin và con số nhận được sẽ rất êm tai và mượt mà. Bất ngờ kiểm tra sẽ giúp nắm rõ tình hình hơn để từ đó cân nhắc và đưa ra các quyết định chính xác.

Từ kiểm tra đột xuất của Thủ tướng, công tác phòng chống dịch của một phường đang nóng nhất về dịch bệnh hiện nay là Thanh Xuân Trung (quận Thanh Xuân) đã bộc lộ nhiều bất cập. Một phường ngay giữa thủ đô - nơi trung tâm đầu não của đất nước - còn như vậy, thử hỏi các nơi khác thế nào. Một phường đang là điểm nóng về dịch bệnh còn như vậy, các phường, xã khác thì sao? Nếu Thủ tướng không bất ngờ đến kiểm tra, làm sao biết chính quyền quận, phường nơi đây chuẩn bị phòng chống dịch tệ như vậy. Vai trò của cấp quận và cao hơn nữa ở đâu? Nếu vậy, chẳng hóa ra lâu nay Thủ tướng cứ việc hô hào, thậm chí hò hét về việc cần khẩn trương trong phòng chống dịch COVID-19, còn ở dưới vẫn "không vội được đâu" như vậy hay sao?

Lâu nay, một điệp khúc mà mọi người thường nghe thấy là "trên nóng, dưới lạnh". Trong câu chuyện "vi hành" này của Thủ tướng, dưới ở đây không chỉ lạnh mà có lẽ đã… đóng băng. Tất nhiên, những việc như trên có lẽ chỉ là các trường hợp cá biệt ở các địa phương hiện nay, nhất là TP.HCM. Chúng ta không phủ nhận rằng trong "muôn màu muôn vẻ" của công tác phòng chống dịch vừa qua, đã có những câu chuyện buồn lòng, không thiếu câu chuyện thiếu sự cảm thông, chia sẻ, thậm chí cả cứng nhắc trong thực thi nhiệm vụ. Thế nhưng chúng ta cũng không thể phủ nhận rằng rất nhiều cán bộ cơ sở ở các tỉnh thành chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch đã gần như kiệt sức. Vậy nên trong bối cảnh chống dịch cam go hiện nay, hình ảnh của những nhà lãnh đạo chính phủ "vi hành" tới các địa phương ngoài việc kiểm tra phòng chống dịch thì cũng góp phần động viên tinh thần người dân và xốc lại tinh thần cho đội ngũ cán bộ ở cơ sở.

Không phải chỉ trong phòng chống dịch COVID-19 mà thực tiễn cho thấy trong tất cả mọi việc, cấp cơ sở là cấp có vị trí vai trò đặc biệt quan trọng. Đã có lúc có những luồng ý kiến đề nghị sắp xếp lại tổ chức bộ máy tinh gọn bằng cách không tổ chức cấp quận nhưng ít có ý kiến nào đề nghị bỏ cấp phường. Cấp phường xã là cấp gần dân, giải quyết những vấn đề thiết yếu gắn với đời sống của người dân. Với vị trí, vai trò như vậy, đương nhiên chính quyền cấp cơ sở phải làm tròn nhiệm vụ của mình, tức "đúng vai, thuộc bài" như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhắc nhở.

Nếu cứ với tình trạng Thủ tướng cầm tay, chỉ việc như các cuộc "vi hành" vừa qua thì làm sao mọi việc có thể tốt lên. Thủ tướng không thể "vi hành" mãi. Thủ tướng cũng không thể cùng một lúc "phân thân" ra nhiều nơi để chỉ đạo. Nên chăng hãy nhân cơ hội này tạo ra một tiền lệ trong công tác cán bộ để hình thành một "đường ray" trơn tru cho sự vận hành sau này.