CEO VNG Lê Hồng Minh: Trước sau gì thì Facebook cũng chết thôi!

Lê Hồng Minh đã có mặt tại hội nghị công nghệ Tech Summit 2019 (TP.HCM ngày 14.3) để chia sẻ về chủ đề quá khứ, hiện tại và tương lai của VNG, nơi ông là đồng sáng lập và Chủ tịch - CEO, cùng những câu chuyện thú vị khác xung quanh lĩnh vực công nghệ.

- Sau 15 năm thành lập, VNG ngày hôm nay có đúng như những gì mà ông luôn kỳ vọng hay không?

Câu hỏi này tôi được hỏi rất nhiều và câu trả lời khuôn mẫu từ nhiều doanh nhân luôn là họ chưa bao giờ mơ, chưa bao giờ nghĩ doanh nghiệp của mình sẽ phát triển như thế này thế kia...

Thật ra tôi có tầm nhìn riêng của mình, đã từng viết ra giấy và đến nay nó vẫn đúng. Năm 20 tuổi tôi có đọc một quyển sách của Anthony Robbins mà đến nay nó vẫn tác động lớn đến tôi. Cuốn sách đó là động lực để tôi viết ra bản tuyên ngôn cá nhân.

Nhìn lại hành trình của VNG, tôi nghĩ chúng tôi khá hạnh phúc vì có tác động đến cuộc sống của nhiều người Việt Nam.

- Mới 20 tuổi mà đã có tầm nhìn như thế thì quả là rất chín chắn. Nhưng hiện giờ ông không còn là doanh nhân trẻ nữa rồi. Nếu được, ông có lời nhắn nhủ nào cho lứa tuổi 20 hay không?

Tôi thường không nghĩ nhiều về quá khứ mà nghĩ nhiều về hiện tại, những điều đang cần làm và tương lai. Triết lý sống của tôi là bạn có thể lắng nghe rất nhiều lời khuyên của những người thành công nhưng vẫn phải có chính kiến, phải có niềm tin riêng. Anh Khải đối tác của tôi tại VNG (Vương Quang Khải - Phó tổng giám đốc VNG) có một chính sách là không bao giờ tuyển nhà báo nhiều kinh nghiệm vào làm vì cho rằng họ khó có thể học hỏi thêm nữa. Tức là nếu bạn từ 30 tuổi trở lên thì không thể nộp đơn vào Zing. Kinh nghiệm rất quan trọng nhưng nếu làm startup, tôi nghĩ các bạn trẻ và thiếu kinh nghiệm có khi còn hơn người đã có tuổi và nhiều kinh nghiệm.

Việc có được những người trẻ đầy đam mê, nhiệt huyết đối với công ty là rất quan trọng. Chúng tôi luôn cố làm được điều này dù không dễ dàng. Một việc quan trọng nữa là giữ được DNA - giá trị cốt lõi của công ty, phải làm sao để luôn làm được những điều mới mẻ.

Một dự án thất bại đơn giản là nó đã thất bại. Với tôi, lý do không quan trọng bằng những gì xảy ra. Chúng tôi đã thất bại rất nhiều và tương lai còn nhiều nữa, nhưng hãy giữ tư duy rằng đó là do bạn chưa đủ giỏi, chưa chăm chỉ hoặc chưa cống hiến 100% chứ đừng viện lý do. Chúng tôi có một câu nói là hãy sáng tạo, hãy làm bằng mọi giá, miễn đừng chết là được.

- Nghĩa là chúng ta phải luôn rộng vòng tay để đón nhận thách thức?

Tôi không phải là người hay sợ hãi. Triết lý của tôi là miễn là không chết thì tại sao phải sợ, dù bất kỳ điều gì.

- Hiện VNG có rất nhiều sản phẩm vậy sản phẩm nào là quan trọng nhất, công nghệ hay game...? Ông định hướng cho công ty như thế nào trong 3 đến 5 năm tới?

Thế giới và Việt Nam đang chuyển dịch từ không gian trực tuyến sang không gian thực tế (online sang offline). Trừ Amazon, các công ty công nghệ như Google đều có kênh online trước và kinh doanh ban đầu của họ là kiếm tiền từ quảng cáo online. Amazon sẽ không thể thành công ty trị giá hàng tỉ USA nếu chỉ kinh doanh trực tuyến. Và khoảng 5 năm trở lại đây, những công ty như Grab, Uber, Airbnb đều chuyển theo hướng này.

Như chúng tôi trước nay có tiền từ những người chơi game chứ chưa bao giờ xuất hiện thực tế trên thị trường. Chúng tôi giỏi về phần mềm, công nghệ nhưng không giỏi về offline. Khi thử bước vào lĩnh vực thương mại điện tử, chúng tôi đã không thành công vì chưa có kinh nghiệm chuyên môn và phải cần rất nhiều tiền. Nếu giải quyết được bài toán này, VNG sẽ tăng trưởng gấp 10-20 lần trong thời gian tới. Hiện chúng tôi tập trung vào dịch vụ thanh toán và sắp tới là công nghệ trên dịch vụ đám mây của VNG.

Nhưng phải nói rằng xu hướng chuyển từ trực tuyến sang thực tế đang là cơ hội phát triển, nó sẽ chạm đến mọi khía cạnh của cuộc sống như dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe…

- Câu chuyện đưa kinh doanh từ online sang offline rất thú vị. Như Zalo cũng là câu chuyện thú vị khi ông đang giữ lợi thế sân nhà rất lớn. Vậy hướng đi sắp tới của ông như thế nào, có chịu sự ảnh hưởng từ các "ông lớn" không?

Chúng tôi khá tự tin là trước sau gì thì Facebook cũng chết thôi. Mọi người cũng vậy, đều sẽ chết thôi. Công ty nào cũng sẽ ra đi, Amazon hay chúng tôi rồi cũng thế nhưng trách nhiệm của chúng tôi là làm cho điều đó đến chậm hơn. Như mỗi lần sinh nhật VNG, chúng tôi đều mong muốn mình "sống" thêm 1 năm nữa.

Lý do chúng tôi tự tin đến vậy là vì sẽ rất khó cho Facebook giải quyết được bài toán định vị giá trị cốt lõi của họ. Như Google những năm qua luôn tập trung cải tiến sản phẩm tìm kiếm cốt lõi của họ. Còn bây giờ Facebook là gì đối với các bạn? Hiện giờ Facebook được dùng như là kênh tiêu thụ truyền thông và có nghiên cứu cho thấy nếu bỏ Facebook 1 tháng bạn sẽ hạnh phúc hơn đấy!

Chúng tôi quan sát thấy rằng các công ty công nghệ đều sẽ chết, nhưng công ty nào ra đi nhanh hơn chính là công ty đã mất đi giá trị sản phẩm cốt lõi mà họ trao cho người dùng.

Chúng tôi có rất nhiều thách thức mỗi ngày và chưa bao giờ yên tâm rằng mình đã làm tốt rồi, không còn gì để lo nữa. Nhưng tôi tự hào vì Zalo đã thực sự cải thiện được khả năng liên lạc, kết nối giữa người với người. Theo tôi thì Messenger là một sản phẩm rất tệ, không thể tốt bằng Zalo.

- Chuyển sang vấn đề nhân lực, ngoài kia luôn có nhiều cơ hội cần đến những kỹ sư tài năng. Việc tuyển dụng và phát triển các kỹ sư lập trình tại VNG hiện nay như thế nào?

Chúng tôi vừa than thở nhưng vừa tự hào vì người của mình đang bị "săn" rất nhiều. Và "nỗi đau" hiện hay của chúng tôi là Vingroup với tham vọng về công nghệ của họ.

Những người tài năng thật sự luôn muốn những thách thức mới và có ý nghĩa, luôn đòi hỏi những bài tập khó hơn, nhất là những kỹ sư lập trình. Đối với chúng tôi, một kỹ sư lập trình tài năng phải có năng suất tương đương 100-200 người bình thường.

- Kiểu gì thì chúng ra cũng sẽ bị mất người, cũng sẽ có người rời VNG để lập công ty riêng. Nhân tiện năm ngoái tôi thấy ông có chụp tấm hình ở sàn chứng khoán New York vậy kế hoạch niêm yết trên sàn chứng khoán nước ngoài của VNG ra sao rồi?

Câu trả lời chuẩn của tôi là luôn luôn có một khả năng cho việc này. Tôi cũng được hỏi câu này rất nhiều và khi đó tôi đặt lại câu hỏi là tại sao các bạn lại muốn chúng tôi niêm yết? Họ trả lời là muốn thấy tấm gương thànhh công của VNG trên sàn chứng khoán nước ngoài.

Chúng ta luôn nhìn vào câu chuyện thành công và tìm cảm hứng từ ai đó nhưng tất cả những gì các bạn muốn làm phải đến từ bên trong, từ chính các bạn. Bạn không thể nói vì anh ấy thành công nên mình cũng sẽ thành công. Muốn thành công phải vì chính bản thân mình. Tất cả những diễn giả lên sân khấu nói chuyện ngày hôm nay đều có hành trình riêng của họ và tôi cũng vậy. Tôi có kế hoạch riêng của mình cho nên các bạn cũng phải như vậy...

- Đó là câu trả lời tránh né hay nhất mà tôi từng thấy đấy!

Anh Thư