Đẩy mạnh mô hình đào tạo không lợi nhuận bậc đại học

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 4.9.2024 về việc tăng cường các điều kiện bảo đảm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2024-2025.

Đẩy mạnh tự chủ đại học

Chỉ thị nêu rõ, trong những năm qua, chất lượng giáo dục - đào tạo được nâng cao, đạt được những kết quả tích cực, đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn một số bất cập cần sớm được khắc phục như: Đầu tư cho giáo dục chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục - đào tạo; còn tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ ở một số địa phương; thiếu trường, lớp học ở các thành phố lớn, khu công nghiệp, khu vực đông dân cư, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; tỷ lệ trường đạt chuẩn và tỷ lệ kiên cố hóa trường lớp học ở một số nơi còn thấp; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tối thiểu còn chưa bảo đảm…

Thủ tướng yêu cầu Bộ GD-ĐT chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tiếp tục rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục khuyết tật; điều chỉnh hợp lý quy mô lớp học; thu gọn các điểm trường lẻ, bảo đảm nguyên tắc thuận lợi nhất cho trẻ em, học sinh và người dân; phù hợp với điều kiện thực tế của vùng, miền, địa phương.

Ngoài ra, cần tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về lựa chọn, cung ứng, sử dụng sách giáo khoa, tài liệu giáo dục của địa phương; có phương án hỗ trợ sách giáo khoa cho học sinh diện chính sách, diện hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng yếu thế, vùng khó khăn; tăng cường đầu tư về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục, đào tạo…

Thủ tướng cũng yêu cầu rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng sư phạm gắn với nâng cao chất lượng; đẩy mạnh tự chủ đại học, nhất là tự chủ về tài chính; thực hiện tự chủ theo hướng thực chất gắn với trách nhiệm giải trình, công khai, minh bạch…

Song song với đó, tăng cường thu hút các nguồn lực đầu tư cho giáo dục đại học; đẩy mạnh mô hình đào tạo không vì lợi nhuận bậc đại học; tăng cường phát triển các hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Triển khai hiệu quả các đề án phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nguồn nhân lực về vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây; tăng cường công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội trong giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên, nhất là phòng chống bạo lực học đường, tội phạm và tệ nạn xã hội trong học sinh, sinh viên.

Xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo

Trong chỉ thị này, Thủ tướng cũng yêu cầu rà soát số lượng biên chế giáo viên để đề xuất trung ương bổ sung biên chế ngành giáo dục, nhất là giáo viên mầm non; chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các địa phương trong việc tuyển dụng biên chế giáo viên được cấp có thẩm quyền giao và có giải pháp phù hợp, hiệu quả khắc phục tình trạng thiếu giáo viên; thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về giáo dục - đào tạo, ngăn ngừa và xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ GD-ĐT kiểm tra, đôn đốc địa phương thực hiện tuyển dụng giáo viên theo biên chế được giao, khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên của các cơ sở giáo dục, bảo đảm nguyên tắc "có học sinh phải có giáo viên đứng lớp" nhưng phải phù hợp thực tiễn địa phương và hiệu quả trong việc bố trí.

Bộ Tài chính cân đối nguồn vốn ngân sách trung ương chi sự nghiệp giáo dục - đào tạo, nhất là kinh phí hỗ trợ các địa phương thực hiện đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2017-2025, bảo đảm đúng quy định pháp luật.

UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục rà soát, tổ chức, sắp xếp cơ sở giáo dục, điều chỉnh hợp lý quy mô lớp học, giảm các điểm trường lẻ, tăng các trường bán trú, nội trú gắn với nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo; hình thành trường phổ thông nhiều cấp học phù hợp điều kiện thực tế địa phương, bảo đảm thuận lợi, đáp ứng nhu cầu học tập của trẻ em, học sinh học 2 buổi/ngày; dành quỹ đất xây dựng các cơ sở giáo dục khi quy hoạch khu đô thị mới.

Ngoài ra, chú trọng phát triển các cơ sở giáo dục mầm non công lập và ngoài công lập ở khu vực đông dân cư, khu công nghiệp; tăng số trường bán trú và nội trú; nghiên cứu có cơ chế, chính sách để thu hút giáo viên đến công tác và gắn bó lâu dài tại địa phương.

Chỉ thị cũng nêu rõ cần đẩy mạnh xã hội hóa, huy động các nguồn lực đầu tư cho giáo dục - đào tạo, bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa khu vực công và khu vực tư…