Hơn nửa triệu hecta cây trồng cạn được tưới tiên tiến, tiết kiệm nước 5 năm qua

Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện kế hoạch, đến thời điểm hiện tại, có gần 530.000 hecta cây trồng cạn được áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước, vượt khoảng 30.000 hecta (6%) so với mục tiêu kế hoạch đặt ra và tăng hơn 4,5 lần so với năm 2015 là năm đầu kế hoạch.

Với việc gần 530.000 hecta cây trồng cạn được tưới tiên tiến, tiết kiệm nước đã góp phần vào các thành tựu phát triển của nông nghiệp, nông dân, nông thôn, thủy lợi và đóng góp hữu hiệu trong ứng phó với hạn hán, bảo đảm an ninh nguồn nước, biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường.

Theo số liệu báo cáo của các địa phương, đến năm 2020, diện tích cây trồng có tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trên cả nước đạt khoảng 53.000 hecta, vượt khoảng 6% so với mục tiêu kế hoạch đặt ra. Cụ thể, tính đến cuối năm 2015, diện tích cây trồng cạn được áp dụng tưới tiết kiệm nước đạt khoảng 115.000 hecta; đến cuối năm 2016, diện tích này đã đạt khoảng 150.000 hecta, tăng hơn 30% so với năm 2015 và đến cuối năm 2017, có khoảng 276.000 hecta, tăng hơn 84% so với năm 2016. Năm 2020 đạt khoảng 530.000 hecta tăng 91% so với năm 2017 và tăng hơn 4,5 lần so với năm năm 2015.

Trong đó, các vùng phát triển tưới tiên tiến, tiết kiệm nước mạnh mẽ gồm: Đông Nam Bộ (trên 181.000 hecta), Tây Nguyên (trên 142.000 hecta), ĐBSCL (hơn 111.700 hecta), Nam Trung Bộ (trên 44.000 hecta). Vùng thấp nhất là Bắc Trung Bộ (hơn 9.000 hecta). Có 12 tỉnh đứng đầu danh sách áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước (với diện tích áp dụng trên 10.000 hecta), theo thứ tự gồm: Tây Ninh, Đắk Lắk, Đồng Nai, Lâm Đồng, Gia Lai, Bến Tre, Đồng Tháp, Bình Thuận, Tiền Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bắc Ninh và Trà Vinh.

Theo kết quả điều tra và báo cáo của các địa phương, tùy theo loại cây trồng, tùy theo địa phương, áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước giúp tăng năng suất cây trồng từ 10-50% và giảm chi phí công lao động là 10-90%; tăng tính cạnh tranh của sản phẩm thông qua tăng mức độ tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm từ 3-60% và góp phần tăng hiệu quả sản xuất nông nghiệp từ 10-30%, thu nhập của người dân từ 10-50%.

Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp, người chủ trì hội nghị, 6 năm qua, kế hoạch phát triển tưới tiên tiến, tiết kiệm nước đã vượt mục tiêu đề ra. Vấn đề quan trọng hơn là nhiệm vụ này đã bước đầu huy động được sự tham gia của người dân, cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã và chủ thể sản xuất. Đây là yếu tố rất quan trọng, nền móng đầu tiên, tạo tiền đề cho phát triển tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trong giai đoạn tiếp theo.

Dù vậy, Thứ trưởng cũng chỉ ra việc triển khai thực hiện kế hoạch vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế. Trước hết là về nhận thức của một bộ phận lãnh đạo và người dân đối với vấn đề này chưa đầy đủ, chưa thu hút được sự vào cuộc mạnh mẽ của khu vực tư nhân. Theo Thứ trưởng, tưới tiết kiệm không thể làm theo cách đầu tư mô hình rồi nhân rộng, bởi cách làm này cần nguồn kinh phí lớn từ ngân sách, khi không còn ngân sách hỗ trợ, mô hình sẽ rất dễ tan vỡ. Chính vì vậy, thời gian tới, Bộ NN-PTNT và các bộ ngành, địa phương cần phối hợp, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để huy động mạnh mẽ sự vào cuộc của các thành phần kinh tế.