Cuộc biểu tình đầu tiên sau khi Thủ tướng Viktor Orban, nhà dân túy, người theo phái “chủ quyền” (chống lại Liên hiệp châu Âu) tái đắc cử, đã được đông đảo người dân Hungary tham gia.
Theo những người tổ chức cuộc biểu tình, khoảng 100.000 người đã xuống đường tối thứ bảy 14.4 tại thủ đô Budapest để phản đối và tố cáo việc Thủ tướng theo chủ nghĩa dân tộc, người chủ trương “bảo vệ chủ quyền”, tái đắc cử trong cuộc bầu cử Quốc hội hôm 8.4 vừa qua. Báo Pháp Le Monde gọi đây là cuộc xuống đường của “nước Hungary kia”, tức những người đã không bỏ phiếu cho Viktor Orban. Đây là cuộc biểu tình quan trọng nhất trong những năm gần đây ở đất nước Trung Âu 9,8 triệu dân này.
“Viktator, cút đi” (chơi chữ: ghép 2 từ Viktor+dictator, Viktor+độc tài), “Chúng tôi là đa số” - những người biểu tình, đa số trẻ tuổi, hô vang. Ngày 8.4 vừa qua, phe đa số của Viktor Orban đã chiếm được 49,9% số phiếu bầu và 2/3 số ghế trong Quốc hội nước này nhờ một hệ thống bầu cử có lợi cho đảng dẫn đầu. Những người biểu tình tố cáo gian lận bầu cử, đòi kiểm phiếu lại và một luật bầu cử mới. Họ cũng đòi tự do báo chí trong khi Hungary là thành viên Liên hiệp châu Âu từ 2004. Bên cạnh đó là những biểu ngữ tố cáo tham nhũng, “mafia Fidesz” (tên đảng của Thủ tướng Orban).
Bên ngoài cuộc biểu tình, bầu không khí chung của một bộ phận xã hội Hungary là tức giận và thất vọng. Aron Demeter thuộc tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International) cho rằng Hungary cần có nhiều dân chủ hơn trong khi chính phủ dự tính ngay từ tháng 5 sắp tới sẽ thông qua một luật mới gây khó khăn hơn cho các tổ chức phi chính phủ (NGO).
Zsolt Havasi, một nhà báo thuộc tờ Magyar Nemzet vừa đóng cửa sau cuộc bầu cử thì cho rằng dịch vụ thông tin công cộng đang biến thành cơ quan tuyên truyền, báo chí tư nhân lần lượt bị mua lại bởi những người thân cận với chính quyền, và xã hội Hungary đang ngày càng thiếu vắng đa nguyên trầm trọng. Eszter Kaiser, một nhà nữ thiết kế thời trang, nói thẳng: “Nước tôi không còn là một nền dân chủ”.
Nhiều cuộc tập hợp để ủng hộ các lực lượng dân chủ ở Hungary cũng đã được tổ chức ở Paris, Bruxelles, London, Berlin. Một cuộc biểu tình thứ hai để “bảo vệ nền dân chủ” dự tính sẽ được tổ chức vào thứ bảy tuần tới tại Budapest.
P.V