Trường ĐH Chiêu Hoà (Nhật Bản); trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) phối hợp với các nhà khảo cổ học Nhật Bản và Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh vừa tổ chức khai quật thám sát khảo cổ học thương cảng cổ Hội Thống (thuộc xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh).
Việc khai quật được Bộ VHTT&DL cho phép tổ chức tạihai địa điểm di tích đình Hội Thống và đền Cả thuộc xã Xuân Hội. Diện tích cho phép khai quật 20m2 (đình Hội Thống 10m2, đền Cả 10m2). Thời gian khai quật từ ngày 5.9.2016 đến ngày 15.9.2016.
Các nhà khảo cổ học đã tiến hành mở 4 hố khai quật, mỗi hố có diện tích chiều dài 2m, chiều rộng 1m, sâu 1,5m tại địa điểm Cồn Bồi, cách di tích đền Cả 500m về hướng đông và phía trước đình Hội Thống về hướng đông bắc.
Hiện, các chuyên gia đang tiến hành bóc tách lớp sinh thổ phía trên các hố khai quật để tiến hành thăm dò phần sâu phía dưới các tầng văn hoá nhằm tìm kiếm hiện vật, đã phát lộ các mảnh gốm sành sứ cổ ở mặt trên các hố khai quật.
Được biết, cuộc khai quật khảo cổ học lần này nhằm bổ sung thêm tư liệu cho quá trình xác định quy mô vị trí và vai trò của thương cảng cổ Hội Thống trong hệ thống thương mại biển ven bờ khu vực Bắc Trung bộ Việt Nam.
Đồng thời, đây cũng là hoạt động nằm trong chương trình nghiên cứu vai trò thương cảng cổ, trong đó có cảng biển Hội Thống và mối quan hệ giao thương giữa hai quốc gia Nhật Bản - Đại Việt trong tiến trình phát triển lịch sử của dân tộc.
Bá Hạnh-Lê Đình Dũng