Lo sợ hộ chiếu gắn chip điện tử có khả năng định vị người dùng

Chip điện tử trên hộ chiếu lưu trữ những thông tin gì? Hộ chiếu điện tử liệu có thể bị hack không? Những điệp viên nước ngoài có thể định vị người dùng nhờ hộ chiếu không? Đó là một số vấn đề nhiều hành khách thắc mắc khi lần đầu nghe tới khái niệm hộ chiếu điện tử.

Để giải đáp những thắc mắc trên, tạp chí du lịchAFAR đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Mỹ và Tinker, hacker chuyên phá lớp bảo mật của các thiết bị tần số vô tuyến.

Chip điện tử trên hộ chiếu lưu trữ những thông tin gì?

Khi mở trang có ảnh chân dung trong hộ chiếu thông thường, bạn sẽ thấy những thông tin cá nhân như họ tên, quốc tịch, ngày tháng năm sinh, giới tính, số hộ chiếu... Chip điện tử sẽ lưu trữ những dữ liệu tương tự, cùng với thông tin sinh trắc học (vân tay, mống mắt...) của chủ sở hữu và chữ ký điện tử. Bộ phận quản lý xuất nhập cảnh sẽ kiểm tra những thông tin này để xác thực hộ chiếu không bị giả mạo hay đánh tráo.

Thông tin trên chip điện tử của hộ chiếu được bảo mật thế nào?

Theo ông Michael Holly, Giám đốc Phòng Quan hệ Quốc tếthuộcBộ Ngoại giao Mỹ, "phương thức truy cập thông tin trên chip điện tử của hộ chiếu tương tự như cách chúng ta dùng máy ATM. Bạn đưa thẻ vào, sau đó nhập mã PIN mới có thể rút tiền".

Để truy cập dữ liệu trên chip điện tử, bạn phải mở cuốn hộ chiếu và đưa vào máy quét để nhập mã PIN tự động. Từ đó, con chip sẽ truyền tải thông tin mã hóa tới hệ thống.

"Chúng tôi sử dụng bộ nhận diện người dùng ngẫu nhiên (RUID) để tránh nguy cơ theo dõi. Khi một con chip được đưa vào máy quét, dữ liệu đầu tiên nó cung cấp là số serial number. Mỗi lần quét, con chip lại trả về một số xác nhận khác nhau", ông Holly giải thích.

Vị này khẳng định dữ liệu duy nhất ai đó lén đọc chip có thể nhìn thấy là chữ ký điện tử của chủ sở hữu.

Quá trình sản xuất một cuốn hộ chiếu. Video: Home Office.

Hacker có thể đọc con chip trên hộ chiếu không?

Theo Brenda Sprague - Thư ký bộ phận Dịch vụ Hộ chiếu tại Bộ Ngoại giao Mỹ, thông tin trên chip điện tử chỉ có thể đọc được khi nằm trong khoảng 15 cm tới máy quét. Các thiết bị quét sẽ không thể truy cập dữ liệu trên con chip nếu hộ chiếu đóng, nhờ lớp băng dính bảo mật đặc biệt chìm trên tấm bìa. Do đó, không ai có thể dễ dàng hack hộ chiếu của bạn từ xa tại sân bay hay các điểm du lịch.

Tuy nhiên, hacker Tinker cho rằng chip điện tử vẫn có thể bị khai thác thông tin dễ dàng."Phần lớn công nghệ sẵn có cho phép một người đọc chip trong cự ly gần từ vài chục cm đến vài cm, tùy thuộc tần số và nguồn năng lượng của thiết bị", anh nói.

Hacker này thừa nhận từng chứng kiến những người chuyên nghiệp đọc chip từ khoảng cách vài chục cm. Nhưng phần cứng của thiết bị quét chip điện tử không hề gọn nhẹ tới mức có thể mang theo người. Nếu ai đó truy cập thành công dữ liệu trong chip điện tử gắn hộ chiếu, họ cũng không khai thác được gì nhiều.

Tinker cho biết thêm, thông tin cần để đọc được chữ ký điện tử của một người có thể trôi nổi ngay trên Internet. Thực tế, dù thông tin trên hộ chiếu có bị đánh cắp bạn cũng không cần quá lo lắng.

Chip điện tử trên hộ chiếu có thể được sử dụng để theo dõi mọi người không?

Câu trả lời là có, nhưng việc này không dễ dàng và cũng không đáng bỏ công sức."Nếu bạn đi loanh quanh đâu đó với cuốn hộ chiếu mở sẵn, ai cũng có thể dễ dàng đọc số hộ chiếu của bạn. Dù không có thông tin nào khác, họ cũng có thể gán con số đó vào bạn. Từ đó, họ có thể theo dõi nhất cử nhất động của bạn trong một không gian nếu có nhiều máy đọc chip quanh đó", Tinker lý giải.

Tuy nhiên, như anh nhắc đến trước đó, máy đọc chip rất cồng kềnh. Thậm chí, một số cửa hàng bán lẻ cũng áp dụng những kỹ thuật công nghệ tương tự để theo dõi sóng di động và Bluetooth trên điện thoại của khách. Từ đó, các chuyên gia có thể phân tích khu vực khách hàng hay lui tới trong cửa hàng nhất, và thường dừng lại xem sản phẩm nào.

Do vậy, dùng kỹ thuật này trên diện rộng hơn để theo dõi hộ chiếu của một người nào đó thực sự là cơn ác mộng cho những nhà phân tích dữ liệu.

Nếu thực sự băn khoăn về vấn đề bị theo dõi, bạn hãy xem xét đến chính chiếc điện thoại của mình - thứ dễ dàng bị định vị hơn hộ chiếu nhiều lần.

Có nên mua một bao hộ chiếu chống quét trộm chip điện tử hay không?

Giả sử những người có thể đọc chip điện tử trên hộ chiếu là nhân viên quản lý xuất nhập cảnh, không có lý do gì khiến bạn phải mua một bao hộ chiếu chống quét trộm. Tuy nhiên, bao hộ chiếu lại có tác dụng để bảo vệ giấy tờ cá nhân của bạn khỏi hư hại hay rách nát.

Điều gì xảy ra nếu tôi bị mất hộ chiếu điện tử?

Khi một công dân báo hộ chiếu bị mất cắp, cơ quan an ninh sẽ có nhiệm vụ vô hiệu hóa số hộ chiếu cũ để ngăn chặn các hành vi phạm pháp.

Thư ký Brenda Sprague nhận định: "Một điều các du khách nên biết chính là khi bạn đã báo mất hộ chiếu, chẳng có cách nào để lấy lại được. Đó là dấu chấm hết. Bạn sẽ phải làm hộ chiếu mới".

Nếu làm mất hộ chiếu ở nước ngoài, du khách có thể liên hệ với đại sứ quán hoặc lãnh sự quán để xin trợ giúp. Họ có thể cấp cho bạn hộ chiếu khẩn để tiếp tục hành trình.

Hộ chiếu khẩn thường không có đầy đủ lớp bảo mật như những phiên bản thông thường, và chỉ đủ thông tin cơ bản để bạn trình báo tại biên giới và những điểm kiểm tra an ninh. Một khi trở về nước sau chuyến du lịch, bạn có thể làm thủ tục xin cấp hộ chiếu mới.