Cả nước đang bàng hoàng đau xót trước hậu quả kinh hoàng của đợt mưa lũ vừa qua với 93 người chết và mất tích vì lũ cuốn ở các tỉnh Hòa Bình, Yên Bái, Thanh Hóa. Nhưng nào đã hết...
Người ta lại vô cùng sửng sốt khi chiều 13.10, trước báo giới, ông Đỗ Đức Thịnh - Chi cục trưởng Chi cục Đê điều và phòng chống lụt bão Hà Nội đã phát biểu rằng đê Hữu Bùi tại xã Hoàng Văn Thụ (H.Chương Mỹ, Hà Nội) bị vỡ vừa qua là “vỡ… theo kế hoạch”?
Nghe quan điểm này của ông Thịnh, người ta giật mình nhớ lại đợt Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ (SBH) đã xả lũ trên sông Ba Hạ làm cho 4 học sinh lớp 6 và 1 người đàn ông đánh cá chết đuối vào ngày 24.5. Còn trong đợt mưa lớn ở thượng nguồn vừa qua, lần đầu tiên thủy điện Sơn La ngừng phát điện, hồ thủy điện Hòa Bình phải mở 1 lúc 8 cửa xả để cứu công trình, đã gây ngập lụt nguy hiểm đến hạ du.
Thế nhưng trước tính mạng của người dân như mành chỉ treo chuông như thế, tất cả lại được tuyên bố là làm... đúng quy trình!
Hỡi ôi, "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" phải chăng là khái niệm riêng chỉ có ở Việt Nam. Như vậy, 93 người chết và mất tích, cùng hàng triệu gia súc gia cầm bị chết đuối, hàng nghìn tỉ đồng giá trị tài sản hoa màu bị nhấn chìm dưới dòng nước lũ, tất cả đều theo đúng "kế hoạch" và "quy trình"? Trời đất, "kế hoạch", "quy trình" nào mà lại khủng khiếp thế?
Giữa lúc sinh mệnh bao nhiêu con người đang chới với cố gắng tìm được nơi bấu víu để khỏi bị chết chìm giữa dòng nước lũ thì những tuyên bố nói trên nghe như sét đánh bên tai, chặt đứt nốt những "điểm tựa" bấu víu cuối cùng của người dân. Trong cơn tuyệt vọng dưới dòng nước lũ mà phải nghe những lời choáng váng đó, lòng người hẳn càng cảm thấy run lên vì tuyệt vọng hơn.
Không tuyệt vọng sao được khi mà từ nay cứ mỗi khi có mưa lũ thì lại có "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" để rồi sẽ có nhiều người chết và mất tích một cách "có kế hoạch" và "đúng quy trình".
Lẽ ra, trước khi khẳng định "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình", thì những người có trách nhiệm cần phải xem lại, quy luật của tự nhiên có cho phép "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" như vậy không đã.
Không thể phủ nhận rằng thiên nhiên đã sinh ra những quy luật mà con người bắt buộc phải tuân theo. Cho nên, tuy luật pháp là quy định cao nhất trong xã hội loài người, nhưng lại có thứ quy định còn đứng trên cả luật pháp của con người mà người ta vẫn đang phải phục tùng hằng ngày. Đó chính là quy luật của tự nhiên!
Vậy thì khi đối chiếu hậu quả 93 người chết và mất tích cùng hàng nghìn tỉ thiệt hại do gia súc, hoa màu bị lũ nhấn chìm như vừa qua, có thể thấy luật của tự nhiên không có cho phép "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình".
Như vậy cuộc sống của con người luôn phải chịu một chế tài cực kỳ khắt khe của tạo hóa. Luật của tự nhiên vô cùng nghiêm khắc, bắt người ta phải trả giá rất đắt cho mỗi sai lầm của mình. Đáng lẽ người ta phải ghi nhớ, nếu là sai lầm trong hoạt động trách nhiệm cá nhân, chẳng hạn khi người ta trượt chân ngã từ trên cao xuống, ngay lập tức sẽ phải bị trả giá bằng cả mạng sống của mình. Còn nếu sai lầm của hoạt động trách nhiệm với cả cộng đồng, như phòng chống mưa lũ vừa qua, thì một cái "trượt chân" sẽ làm biết bao người chết chìm trong nước lũ.
Cho nên, đã làm cái việc trách nhiệm với cả cộng đồng thì tuyệt đối không thể có những quan điểm dễ dãi "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" được. Bởi, chẳng có cái "vỡ đê có kế hoạch", xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" nào mà lại được luật của tự nhiên cho phép cả, hễ sai 1 ly là phải đi... nhiều mạng người. Sinh mệnh của đồng bào không thể dễ đem treo như treo chuông lên chỉ mành. Còn đã đụng đến luật của tự nhiên, thì những quan điểm, những cách làm dễ dãi sẽ bị trừng phạt rất nghiêm khắc, mà hậu quả đau đớn 93 người chết và mất tích cùng hàng nghìn tỉ thiệt hại do lũ nhấn chìm vừa qua là câu trả lời đanh thép của tự nhiên cho những quan điểm "vỡ đê có kế hoạch" và xả lũ gây “ngập lụt đúng quy trình" đó.
Cho nên, phàm đã là con người trong thế giới tự nhiên, thì dù người ta có tự tạo ra những cái có kế hoạch, đúng quy trình hay luật nào đi chăng nữa thì cũng phải ghi nhớ rằng những thứ đó phải tuyệt đối tuân theo luật của tự nhiên, nếu không sẽ bị tự nhiên trừng phạt hết sức nghiệt ngã, chứ không phải như một số người vẫn biện minh do "thời tiết cực đoan". Thực ra, cho dù có đổ cho tự nhiên là cực đoan đi chăng nữa, thì cũng phải nên nhớ chỉ có kế hoạch, quy trình của con người tự tạo ra với nhau mới có thể sai mà thôi, còn luật của tự nhiên thì luôn luôn đúng.
Phạm Mạnh Hà