Lùm xùm bản quyền sách viết về 'Bà Tưng'

Lạc giữa thanh xuânlà cuốn sách của tác giả Khôi Nguyên Thảo (bút danh của nhà văn Võ Thu Hương) sáng tác dựa trên câu chuyện có thật với nhân vật nguyên mẫu là “Bà Tưng”. Sách được viết theo phiên bản đời thực của Lê Thị Huyền Anh với sự thỏa thuận riêng giữa tác giả và nhân vật.

Đầu năm 2016, tác giả Võ Thu Hương đã ký hợp đồng số 04-2016/Lim-Hanoi/HĐTG với Công ty cổ phần Lim-Hanoi (Limbooks) về việc hợp tác với đơn vị này để xuất bản cuốn sách Lạc giữa thanh xuân cùng với các điều khoản thỏa thuận giữa hai bên kèm theo. Đến ngày 21.3, cuốn sách Lạc giữa thanh xuân được ra mắt bạn đọc tại TP.HCM với số lượng bản in lần đầu tiên là 5.000 cuốn. Cũng theo hợp đồng này, nhà văn Võ Thu Hương được hưởng nhuận bút 12% tính trên giá bìa sách nhân với số lượng 5.000 bản in cho lần in đầu tiên; được nhận 12% nhuận bút cho những lần tái bản tiếp theo, số lượng tái bản tùy theo từng thời điểm.

Cuốn sách phát hành được nửa năm, thì vào ngày 22.11,nhà văn Võ Thu Hương tình cờ phát hiện ra cuốn sách này được bán dướidạng ebooktrên trang mạng Waka và Tiki với giá 25.000 đồng. Đồng thời nhà vănVõ Thu Hương còn cho biết cuốn sách được Limbooks chophát hành dưới dạng ebooktrên internet cách đây đãvài tháng.

Cho rằng Limbooks đã vi phạm bản quyền khi cho phát hành bản ebook mà không thông qua ý kiến của chị, nhà văn Võ Thu Hương đã gọi điện yêu cầu Waka và Limbook gỡ bỏ với lý do chị là tác giả của cuốn sách nhưng chưa hề nhận được các thông báo về việc phát hành kinh doanh ebook.

Sau khiyêu cầu gỡ bỏ cuốn sáchLạc giữa thanh xuântrên Waka, nhà văn Võ Thu Hương nhận được câu trả lời từ một người giới thiệu là ở bộ phận bản quyền Waka nói rằngWaka sẽ tạm rút xuống trong 5 ngày. Nếu sau 5 ngày màkhông có thông tin gì mới thì Waka sẽ đưa lên lại vì đối tác của họ (Limbooks) khẳng định cuốn sách này có bản quyền. Phía Waka còn tuyên bố “được chuyển thể” có nghĩa là có quyền kinh doanh.

Không thỏa đáng với câu trả lời từ phía Waka, nhà văn Võ Thu Hương đã liên hệ bằng thư với Limbooks để phản đối việc đơn vị này phát hành và bán sách trên mạng mà không thông qua ý kiến của chị cũng như chị không hưởng được bất cứ quyền lợi nào từ việc bán sách qua hình thức ebook.

Nhà văn Võ ThuHương đãnhận được mail phản hồi của Limbooks với nội dung như sau:“Phòng kinh doanh Limb trả lời bà thế này: chúng tôi đang tuân thủ đúng theo những gì hợp đồng đã ký ba bên: Bà - Đại diện nhân vật - Lim; và chúng tôi không thấy việc chúng tôi ebook là sai theo những gì 3 bên đã ký. Do đó, việc bà đề nghị chúng tôi yêu cầu đối tác gỡ ebook là hoàn toàn không được.

Chúng tôi mong bà hiểu cho đúng tinh thần hợp đồng 3 bên đã ký, để không có những phát ngôn thiếu suy nghĩ.

Và chúng tôi sẽ không trả lời bất kỳ mail nào của bà liên quan đến việc yêu cầu gỡ bỏ ebook cuốn sách “Lạc giữa thanh xuân” của bà nữa”.

Từ phản hồi của Limbooks, nhà văn Võ Thu Hương bức xúc nói: “Tôi thấy đây không phải cách trả lời thỏa đáng, thể hiện sự không lắng nghe, tôn trọng tác giả”.

Nói về hợp đồng xuất bản cuốn sách Lạc giữa thanh xuân, trong đó có điều khoản là phía Lim-Hanoi “có quyền được chuyển thành sách điện tử ebook”,nhà văn Võ Thu Hương giải thích: “Trong hợp đồng ký kếtgiữa tôi và Limbooks chỉ có hai lần đề cập về ebook đó là: Thông báo cho Bên A biết khi có bên thứ 3 muốn chuyển thể bản thảo thành phim, kịch, hoặc dịch ra tiếng nước ngoài, ebook, và các hình thức khác… (nếu có)”và “có quyền được chuyển thành sách điện tử ebook”.

Tất cả những điều này không hề thể hiện “quyền” được kinh doanh cuốn sách dưới dạng ebook. Tôi nghĩ rằng có thể đối tác của tôi cố tình lập lờ câu chữ để bẫy sự thiếu cẩn trọng về các điều luật vốn thường mắc phải ở những người viết văn trẻ nói chung. Cũng có thể chính họ hoặc tôi hiểu nhầm. Nhưng quan điểm của tôi, việc đồng giữ bản quyền, có quyền quyết định hình thức trình bày toàn bộ cuốn sách và độc quyền in ấn, phát hành cuốn sách; có quyền được chuyển thành sách điện tử ebook chắc chắn không liên quan việc kinh doanh ebook mà không hề bàn thảo với tôi. Khái niệm “chuyển thể” hoàn toàn khác “chuyển thể và kinh doanh”. Chuyển thể và kinh doanh là hai động từ hoàn toàn khác nghĩa nhau, không ai nhầm lẫn nổi”.

“Tôi lên tiếng vì thái độ ứng xử là thiếu lắng nghe,thiếu văn hóa của đơn vị làm sách mà mình từng chọn làm đối tác. Đó cũng là cách xây dựng đối với họ hoặc bất cứ đơn vị nào có thái độ tương tự như thế với nhà văn, đồng thời để những tác giả như tôi biết một bài họcmà rút kinh nghiệm. Việc xây dựng này cần công khai chỉ vì họ có thái độ bất hợp tác, lắng nghe ý kiến của mình. Nguyên nhân này với tôi quan trọng hơn việc “đòi quyền lợi” cho mình. Tôi đã quyết định sẽ dùng toàn bộ số nhuận bút ebook từ cuốn này đóng góp làm từ thiện rồi”.

Hiện tại nhà văn Võ Thu Hương đang nhờ luật sư tư vấn thêm về những điều khoản hợp đồng đã kýđể có hướng giải quyết tiếp theo. Trong khi đó, phía Lim-Hanoi vẫn chưa lên tiếng chính thức về vụ việc nàyngoài bức email ngắn gọn trả lời cho nhà văn Võ Thu Hương trước đó.