Một quyết định truy hoàn thuế gây tranh cãi

Doanh nghiệp đủ điều kiện được hoàn thuế GTGT theo luật

Ngày 24.4.2018, TAND Q.11, TP.HCM đã đưa ra xét xử vụ kiện hành chính trong việc áp dụng thuế, truy thu thuế giữa bên khởi kiện là Công ty Vạn Phú và người bị kiện là Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11.

Theo hồ sơ, sau nhiều lần tiến hành kiểm tra hồ sơ, Chi cục Thuế Q.11 đều thừa nhận toàn bộ hóa đơn chứng từ của Công ty Vạn Phú đề nghị hoàn thuế là hợp pháp và đúng số tiền theo quy định. Theo đó, Công ty Vạn Phú đã được Cục Thuế TP.HCM đồng ý ra quyết định hoàn thuế GTGT ngày 14.9.2014 do có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết liên tục 13 tháng từ tháng 4.2014 đến tháng 4.2015 với số tiền gần 33 tỉ đồng.

Tuy nhiên, vụ việc phát sinh rắc rối kể từ khi Chi cục Thuế Q.11 có được Thông báo số 242/TB-BTC ngày 12.4.2017 của Bộ Tài chính, trong đó có nội dung: “Nhóm 3. Đối với trường hợp đã hoàn thuế GTGT chưa đúng quy định đối với doanh nghiệp không có GTGT đầu ra, trừ thuế GTGT đầu vào âm 12 tháng liên tục chưa đúng quy định, yêu cầu phải thu hồi”.

Căn cứ vào Thông báo số 242/TB-BTC này, gần 2 năm sau khi Công ty Vạn Phú được hoàn thuế, ngày 25.4.2017 Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11 ban hành Quyết định số 1281/QĐ-CCT về việc truy hoàn số thuế GTGT đã hoàn là gần 33 tỉ đồng của Công ty Vạn Phú với diễn giải “…do không có thuế GTGT đầu ra, trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào âm 12 tháng liên tục”.

Trong quá trình tranh luận tại phiên tòa, đại diện của Công ty Vạn Phú cho rằng việc thu hồi số thuế GTGT đã hoàn của Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11 theo Quyết định số 1281/QĐ-CCT ngày 25.4.2017 có biểu hiện vượt thẩm quyền, trái quy định và hoàn toàn không có cơ sở pháp luật.

Gần 2 năm trước, Đoàn kiểm tra thuế Chi cục Thuế Q.11 đã tiến hành nhiều đợt kiểm tra nghiêm ngặt toàn bộ hồ sơ chứng từ hoàn thuế tại trụ sở Công ty Vạn Phú. Công ty Vạn Phú có đủ các điều kiện được hoàn thuế GTGT theo quy định pháp luật hiện hành về thuế GTGT (kỳ hoàn thuế từ tháng 4.2014 đến tháng 4.2015) theo: khoản 1, điều 13 (Các trường hợp được hoàn thuế) của Luật Thuế GTGT số 13/2008/QH12 ngày 3.6.2008; khoản 7, điều 1 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT số 31/2013/QH13 ngày 19.6.2013; khoản 1, điều 10 Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18.12.2013 của Chính phủ hướng dẫn Luật Thuế GTGT; khoản 1, điều 18 Thông tư 219/2013/TT-BTC ngày 31.12.2013 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT và Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18.12.2013 của Chính phủ.

Do đó, tại phiên tòa, Công ty Vạn Phú giữ nguyên yêu cầu khởi kiện. Đại diện doanh nghiệp này cho rằng việc ban hành Quyết định số 1281/QĐ-CCT ngày 25.4.2017 của Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11 là không có cơ sở trái với các quy định pháp luật, xâm phạm trực tiếp và nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của Công ty Vạn Phú nên đề nghị cần phải hủy bỏ quyết định này.

Thu hồi thuế đã hoàn dựa theo văn bản nội bộ?

Cũng tại phiên tòa, chủ tọa đã hỏi các bên nhiều câu hỏi để làm rõ về việc ban hành quyết định của Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11. Tuy nhiên, đại diện ủy quyền của Chi cục Thuế Q.11 tại phiên tòa là bà Nguyễn Thị Điều - Phó chi cục trưởng tỏ ra lúng túng trước nhiều câu hỏi mà chủ tọa đưa ra.

Bà Nguyễn Thị Điều thừa nhận việc ra Quyết định số 1281/QĐ-CCT ngày 25.4.2017 của Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11 được thực hiện theo Thông báo số 242/TB-BTC của Bộ Tài chính. Bà Điều cho rằng dù Chi cục Thuế Q.11 trong quá trình làm việc có một số thiếu sót nhưng Công ty Vạn Phú không có được doanh thu 12 tháng liên tục, vì vậy cần phải truy hoàn số thuế là gần 33 tỉ đồng.

Còn theo nhận định của luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty Luật TNHH Minh Đăng Quang, một chuyên gia uy tín trong lĩnh vực thuế, ông cho rằng việc giải thích lý do để truy hồi thuế đối với Công ty Vạn Phú từ phía Chi cục Thuế Q.11 tại phiên tòa và thời gian qua là suy diễn sai nghiêm trọng, trái với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.

Bởi căn cứ theo quy định của Luật Thuế GTGT của Quốc hội, Nghị định số 209/2013/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn Luật Thuế GTGT và Thông tư số 219/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính thì việc hoàn thuế GTGT được thống nhất tuyệt đối ở luật, nghị định và thông tư, trong đó có nêu rất rõ:

“Cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế nếu có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết trong tháng (đối với trường hợp kê khai theo tháng) hoặc trong quý (đối với trường hợp kê khai theo quý) thì được khấu trừ vào kỳ tiếp theo; trường hợp lũy kế sau ít nhất mười hai tháng tính từ tháng đầu tiên hoặc sau ít nhất bốn quý tính từ quý đầu tiên phát sinh số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết mà vẫn còn số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết thì cơ sở kinh doanh được hoàn thuế”.

Đây là các văn bản quy phạm pháp luật nhưng không có bất kỳ quy định nào ghi: “…nếu một hoặc một số tháng không có doanh thu đầu ra thì sẽ không được hoàn thuế GTGT”.

Cũng theo luật sư Trần Xoa, Thông báo số 242/TB-BTC ngày 12.4.2017 là thông báo nội bộ, không phải văn bản quy phạm pháp luật theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số 80/2015/QH13 ngày 22.6.2015 của Quốc hội. Nếu thông tư số 219/2013/TT-BTC ban hành ngày 31.12.2013 được hiểu theo cách của Chi cục trưởng Chi cục Thuế Q.11 thì từ ngày 1.1.2014 tất cả 63 Cục Thuế tỉnh, thành phố đã đồng loạt không hoàn thuế GTGT trên cả nước. Năm 2014, năm 2015, năm 2016 và những tháng đầu năm 2017 đều hoàn thuế GTGT cho các doanh nghiệp cả nước, chưa thấy nơi nào có giải thích như vậy.

Luật sư Trần Xoa cũng đặt câu hỏi: Việc thu hồi tiền hoàn thuế GTGT của Công ty Vạn Phú nêu trên liệu có dấu hiệu của hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong lĩnh vực thuế hay không?

Nhóm PV