Ngân hàng Nhà nước lên tiếng về lãi suất cho vay vẫn còn cao

Theo NHNN, kinh tế Việt Nam phụ thuộc vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng (tỷ lệ tín dụng/GDP cuối năm 2022 ở mức 125,34%), trong khi nhu cầu vốn để phát triển kinh tế luôn ở mức cao, tạo áp lực lên lãi suất cho vay.

Sau dịch COVID-19, kinh tế phục hồi trở lại nên nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh gia tăng, hệ thống ngân hàng sử dụng tối đa nguồn huy động cho phép để đáp ứng vốn cho nền kinh tế.

Hiện chênh lệch tiền gửi và tín dụng bằng VNĐ ở mức 167 ngàn tỉ đồng; hệ số sử dụng vốn trên thị trường 1 (tỷ lệ tín dụng/huy động vốn thị trường 1) bằng VNĐ ở mức 101,45%, giảm so với mức 102,28% cuối năm 2022 nhưng vẫn ở mức rất cao.

Hệ thống ngân hàng chủ yếu huy động vốn ngắn hạn (khoảng 88% tiền gửi là kỳ hạn 12 tháng trở xuống) nhưng vẫn phải đáp ứng các nhu cầu cho vay trung dài hạn (trên 52% dư nợ tín dụng VNĐ của hệ thống là trung dài hạn) nên đã tạo sức ép lên lãi suất huy động. Đồng thời, áp lực gia tăng lãi suất luôn tồn tại do Việt Nam có độ mở kinh tế lớn, biến động của thị trường tài chính, tiền tệ thế giới tác động nhanh và mạnh lên lãi suất, tỷ giá trong nước.

Áp lực trong và ngoài nước cũng là một yếu tố có ảnh hưởng lớn, mặt bằng lãi suất thế giới gia tăng trong năm 2022 và vẫn ở mức cao trong các tháng đầu năm 2023. Các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới vẫn tiếp tục triển khai lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ và duy trì lãi suất ở mức cao.

Như tin đã đưa, cuối năm 2022, lãi suất huy động của các ngân hàng liên tục duy trì ở mức cao lên tới 9 - 10%/năm đối với kỳ hạn trên 12 tháng, trong đó có ngân hàng nâng mức lãi suất cao nhất lên tới gần 12%/năm.

Tuy nhiên, sang đến năm 2023, giới ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất 0,5 - 1% ở các kỳ hạn. Báo cáo của NHNN cũng cho biết trong tháng 2, lãi suất trên thị trường đã có xu hướng giảm.

Hiện tại, mặt bằng lãi tiền gửi của hệ thống ngân hàng đã về dưới 9%/năm với kỳ hạn 12 tháng. Các ngân hàng tư nhân đang trả lãi suất dao động 7,5 - 8,8%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Còn với kỳ hạn 6 tháng, lãi suất phổ biến ở mức 7,3 - 8,5%/năm.

Theo lãnh đạo NHNN, từ đầu năm các ngân hàng thương mại đã giảm từ 0,5 - 1,5% lãi suất cho vay. Nhiều ngân hàng đã chủ động đưa ra gói vay ưu đãi, hay đồng loạt giảm lãi suất 0,5% với khách hàng có dư nợ tại nhà băng…