Bị đứt gần lìa bàn tay do dùng máy cưa tỉa cành

Bệnh nhân là ông Nguyễn Ngọc P.V. (62 tuổi, ngụ Q.Ninh Kiều, TP.Cần Thơ) được đưa đến bệnh viện cấp cứu lúc chiều 5.12 trong tình trạng cổ tay phải đứt gần lìa 2 đoạn, bàn tay tím tái, đau nhức dữ dội, lộ gân xương, không cử động được các ngón tay, kèm vết thương phức tạp cổ chân trái.

Tai nạn xảy ra khi bệnh nhân dùng máy cưa cắt tỉa cây và máy cắt trúng thân cây quá cứng đã dội ra cắt trúng vào cổ tay phải bệnh nhân. Sau đó máy rớt xuống đất trúng cổ chân 2 bên. Bệnh nhân được đưa vào BVĐKTƯCT cấp cứu và các bác sĩ lập tức kích hoạt quy trình báo động đỏ nội viện và nhanh chóng chuyển thẳng lên phòng mổ.

Do vết thương phức tạp ở cả tay và chân và chạy đua với thời gian nên bệnh viện đã huy động cùng lúc 2 ê kíp vi phẫu để phẫu thuật cho bệnh nhân. Vết thương vùng cổ tay phải rất phức tạp, do 2 đường cắt khoảng 2/3 chu vi cổ tay, đứt gần hết mạch máu, gân cơ và thần kinh, trong đó xương quay và một số gân cơ, mạch máu vùng cổ tay đứt 2 đoạn. Đặc biệt động mạch quay đứt 2 đoạn, dập nát không thể khâu nối như bình thường nên các bác sĩ phải lấy tĩnh mạch ở nơi khác để ghép vào thay đoạn động mạch dập nát. Tổn thương xương quay bên phải được các bác sĩ cố định bằng Kirschner.

Còn vết thương vùng cổ chân trái 6 cm, khiến đứt toàn bộ gân gấp, gân gót, mạch máu thần kinh, được tiếp tục khâu nối mạch máu, thần kinh và gân gót. Sau 5 giờ 30 phút phẫu thuật căng thẳng, bàn tay bệnh nhân hồng trở lại. Sáng 9.12, hậu phẫu ngày thứ 4, các ngón tay bệnh nhân hồng, sờ mạch rõ, các ngón tay cử động được, vết thương cổ chân ổn định. Các bác sĩ có thể khẳng định việc giữ lại bàn tay cho bệnh nhân gần như đã thành công. Tuy nhiên bệnh nhân cần điều trị tích cực để tránh nhiễm trùng, lành xương và tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng bàn tay.

BSCK2 Huỳnh Thống Em - Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình (BVĐKTƯCT) cho biết: “Máy cưa cầm tay, các loại dụng cụ mi ni như máy cắt… giúp làm việc hiệu quả, tiện dụng ở nhà, nhưng cũng rất dễ bị tai nạn nếu người dùng không cẩn thận. Điều trị những trường hợp đứt lìa này rất khó, bởi tổn thương nặng nề, bị lóc da, bầm giập phần kiểu tổn thương nhổ bật, vặn xoắn nham nhở… nên khi khâu nối mạch máu để cứu sống chi thì nguy cơ cao hơn do tổn thương sắc gọn do tắc mạch máu thứ phát cao hơn.

Các tai nạn do cưa máy ở bàn tay còn gây tổn thương rất nặng nề bởi lưỡi cưa rất nhiều răng, khiến vết thương rộng, nham nhở, phức tạp và tổn thương nhiều thành phần của bàn tay... Điều trị những ca này rất khó do các vết thương bị khuyết hổng, các tổ chức bị dập nát, đứt rời. Các tổn thương xương, thần kinh và gân cũng vậy. Sau khi phẫu thuật khả năng hồi phục chức năng vận động và cảm giác cũng thấp hơn”.

Nguy cơ nhiễm trùng sau mổ cũng cao hơn (nếu bác sĩ không khống chế được nhiễm trùng thì còn phải tháo bỏ vĩnh viễn phần đứt lìa để cứu người). Đồng thời các bộ phận cơ thể như tay, chân, bị đứt rời, thì thời gian phẫu thuật nối lại chi càng sớm càng tốt và tốt nhất phải trước 6 giờ kể từ thời điểm bị đứt rời.

Khi gặp tai nạn lao động đứt rời một phần cơ thể cần sơ cứu bảo quản giữ gìn đúng cách để bác sĩ có nhiều cơ hội vi phẫu thuật ghép nối thành công với những trường hợp đứt lìa chi. Một trong những yếu tố quan trọng giữ được chi cho bệnh nhân đó là phải sơ cứu kịp thời, băng và cầm máu ngay tại chỗ.

Phải chuyển đến trung tâm y tế gần nhất để được xử trí và bảo quản phần chi đứt lìa theo đúng cách, đồng thời đảm bảo cho chỉ số sinh hiệu của bệnh nhân được ổn định. Sau đó nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến các cơ sở y tế có khả năng thực hiện phẫu thuật với kỹ thuật cao, càng nhanh càng tốt.