Bước tiến trong chẩn đoán và điều trị viêm tụy và ung thư tuyến tụy

Các nhà khoa học ở Viện Nghiên cứu sinh học Salk (Mỹ) đã tìm ra cách bảo vệ tuyến tụy khỏi những thay đổi nguy hiểm. Các tế bào búi (tuft cells) vốn nhạy cảm với các thay đổi hóa học (chemosensory) thường được tìm thấy trong ruột và đường hô hấp đã được phát hiện trước đây trong tuyến tụy, nhưng chức năng của chúng vẫn còn là một bí ẩn.

Giờ đây, bằng cách sử dụng mô hình chuột bị viêm tụy, nhóm khoa học Salk do giáo sư Geoffrey Wahl và nhà nghiên cứu Kathleen DelGiorno dẫn đầu, đã phát hiện ra sự hình thành của các tế bào búi trong viêm tụy và vai trò đáng ngạc nhiên của chúng trong khả năng miễn dịch. Các phát hiện được công bố trên Frontiers in Physiology, có thể dẫn đến sự phát triển của dấu ấn sinh học mới để kiểm tra viêm tụy và ung thư tuyến tụy.

Các nhà khoa học đã tập trung chú ý đến các tế bào búi nhạy cảm với những thay đổi hóa học. Ngoài tuyến tụy, chúng có thể được tìm thấy trong ruột và đường hô hấp. Được biết phần lớn tuyến tụy bao gồm các tế bào acinar (acinar cells) sản xuất và tiết ra các enzyme tiêu hóa. Các tế bào acinar cũng có khả năng biến thành các tế bào búi. Trước đây, người ta đã phát hiện ra rằng các tế bào búi có trong ruột tiết ra protein IL-25 để hỗ trợ đáp ứng miễn dịch khi bị nhiễm ký sinh trùng.

Tuyến tụy thường không chứa các tế bào búi. Nhưng trong trường hợp bị viêm tụy, các tế bào acinar trải qua những thay đổi phức tạp và biến thành tế bào búi. Phân tích cho thấy các tế bào búi trong tụy cũng như trong ruột, tiết ra IL-25 để kích thích đáp ứng miễn dịch. Điều đó có nghĩa là các tế bào búi có đặc tính điều hòa miễn dịch. Hơn nữa, có lý do để tin rằng việc sản xuất các tế bào búi phần lớn được kiểm soát ở cấp độ di truyền.

Tiếp theo, nhóm dự định theo dõi các phân tích biểu hiện của các gien để xác định gien nào kiểm soát sự hình thành tế bào búi trong viêm tụy và liệu các tế bào đó có ảnh hưởng đến sự tiến triển của ung thư tuyến tụy hay không. Hy vọng lớn nhất của họ là kết quả nghiên cứu sẽ giúp mở đường cho các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu hơn cho viêm tụy và ung thư tuyến tụy.

Vũ Trung Hương