Câu chuyện sản phụ mắc bệnh tim bẩm sinh nặng vẫn ‘vượt cạn’ thành công

Theo BS.CK2 Phạm Thanh Phong - Phó giám đốc chuyên môn - Giám đốc Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ), cho biết: “Bệnh lý tim bẩm sinh (TBS) có tần suất khoảng 0,8-0,9% trong dân số chung, và bệnh lý tim mạch gặp ở 0,4 - 2% các trường hợp có thai. Nguy cơ biến chứng cho mẹ ở bệnh nhân TBS khoảng 12% (bao gồm các rối loạn nhịp tim, suy tim, tử vong), với tỉ lệ sẩy thai, thai lưu, thai chậm phát triển, trẻ thiếu tháng và tử vong con sau sinh cộng dồn khoảng 4%”.

Cũng theo ông Phong, nguy cơ biến chứng càng cao ở các thai phụ có tổn thương bẩm sinh của tim phức tạp, chức năng thất trái giảm nặng... Một thai kỳ ở người có bệnh TBS được xem là thai kỳ nguy cơ cao cho cả mẹ và thai nhi. Chính vì sự nguy hiểm của bệnh TBS cho cả mẹ và con, phụ nữ trước khi dự định mang thai được khuyến cáo nên đi khám tầm soát các bệnh lý TBS một cách thường quy.

Nếu như phát hiện bệnh lý TBS, phụ nữ sẽ được bác sĩ đánh giá nguy cơ dự đoán của thai kỳ và khả năng mang thai, từ đó tùy từng trường hợp cụ thể sẽ được lên lịch theo dõi và làm xét nghiệm riêng biệt. Những phụ nữ mắc bệnh tim trong thai kỳ, cần được bác sĩ tim mạch và bác sĩ sản khoa theo dõi chặt chẽ sức khỏe trong suốt quá trình mang thai.

Mới đây, chiều 12.2.2020, phòng Cấp cứu Sản của Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ đã tiếp nhận bệnh nhân Nguyễn Thị Bích Nh. (29 tuổi, ngụ xã Vĩnh Quới, TX.Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng) được tuyến dưới chuyển đến trong tình trạng hồi hộp, mệt, nhịp tim 140 lần/phút. Bệnh nhân được chẩn đoán: thông liên nhĩ, tăng áp phổi nặng/thai phụ 39 tuần.

Sản phụ này có tiền sử bệnh tim là thông liên nhĩ và hen phế quản khoảng 2 năm trước nhưng không điều trị. Trong thời gian mang thai, sản phụ thỉnh thoảng có những cơn mệt, hồi hộp và tự hết nhưng không đi khám chuyên khoa Tim mạch. Trước 1 ngày dự sinh, chị thấy mệt nhiều nên đến khám tại 1 bệnh viện chuyên khoa Sản-Nhi để được nhập viện. Sau khi tiếp nhận và thăm khám, phát hiện đây là trường hợp nguy hiểm cho sản phụ và thai nhi nên chuyển đến Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ.

Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu về sản khoa với tiên lượng nặng, nguy cơ phẫu thuật cao. Và ê kíp phẫu thuật do TS.BS Lâm Đức Tâm - Khoa Sản, BS.CKII Thái Đắc Vinh - khoa Gây mê hồi sức, đã tiến hành phẫu thuật lấy thai cấp cứu cho sản phụ.

Trong 15 phút, các bác sĩ đã đón 1 bé gái nặng 3kg, khóc tốt, thực hiện da kề da và được chuyển ngay đến phòng dưỡng nhi chăm sóc... Hiện bệnh nhân tỉnh, dấu hiện sinh tồn ổn định. Thành công của trường hợp này là được sự kết hợp nhịp nhàng, đồng bộ của nhiều chuyên khoa Sản, Tim mạch, Hô hấp và đặc biệt là khoa Gây mê hồi sức...

Các bác sĩ phẫu thuật, giúp bé gái chào đời an toàn - Ảnh: Phong Phạm

Để tránh rủi ro cho các sản phụ mắc bệnh TBS, các bác sĩ khuyến cáo, sản phụ cần khám tư vấn với bác sĩ chuyên khoa tim mạch và chuyên khoa sản ở bệnh viện tuyến trên trước khi mang thai: tư vấn về nguy cơ cho mẹ và con, cách theo dõi, chọn nơi sanh, theo dõi sau sanh và thay đổi thuốc phù hợp trong thai kỳ.

Đồng thời, sản phụ nên được sự tư vấn của chuyên gia về di truyền, làm các xét nghiệm di truyền để đánh giá nguy cơ di truyền cho con nếu mẹ có bệnh tim bẩm sinh hoặc bệnh tim có nguy cơ di truyền cho con... Sau khi siêu âm, khám thai định kỳ theo dõi đều đặn, khi chuyển dạ, nếu tình trạng tim mạch nguy cơ cao hoặc không ổn định, cần phối hợp bác sĩ sản, bác sĩ tim mạch, bác sĩ gây mê hồi sức, bác sĩ nhi khoa để điều trị cho mẹ và chăm sóc cho em bé ngay khi ra đời.

Phong Phạm