Cuốn hồi ký "Nhất Linh, cha tôi" lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam sẽ giúp bạn đọc thấy được bức chân dung của nhà văn Nhất Linh đầy đủ hơn, qua đó cũng hiểu hơn về một giai đoạn rực rỡ của nền văn học Việt Nam trong những năm 30 thế kỷ trước.
Nhất Linh cha tôi là cuốn sách của ông Nguyễn Tường Thiết viết về cha mình, nhà văn nổi tiếng Nhất Linh Nguyễn Tường Tam – người khởi xướng nhóm Tự Lực văn đoàn, một trường phái văn học học có ảnh hưởng rất lớn đến trào lưu cách tân văn hóa và cải cách xã hội vào thập niên 30 - 40 của thế kỷ trước.
Sách được công bố ở nước ngoài lần đầu năm 2006 nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh Nhất Linh. Đây là cuốn sách có giá trị về mặt tư liệu lẫn văn chương, khi thể hiện Nhất Linh, một con người đa năng, phức tạp, đóng nhiều vai trò trong lịch sử văn chương lẫn chính trị trong thế kỷ 20 đầy biến động của dân tộc.
Chân dung nhà văn Nhất Linh - Ảnh: Tư liệu
Được sự đồng ý của tác giả, tháng 6.2020, NXB Phụ Nữ cùng Phanbook đã chính thức phát hành cuốn sách Nhất Linh, cha tôi tại Việt Nam. Ngay sau khi ra mắt, cuốn sách đã nhận được sự quan tâm của giới văn học và độc giả trên cả nước.
Nhất Linh, cha tôi được viết theo dạng hồi ký, dày 290 trang, gồm những bài do ông Nguyễn Tường Thiết viết từ năm 1964 đến năm 2006. Lần giở từng trang sách, người đọc bắt gặp những ký ức đẹp đẽ về gia đình, về người cha thân yêu, mà phải đến năm 10 tuổi ông Thiết mới gặp được. Trong từng mảnh ghép đó, độc giả có thể đi hiểu về thời Nhất Linh sống và điều gì đã làm nên tầm vóc của ông trong văn chương.
Cuốn hồi ký được xem như cuộc hành hương trở về cố xứ của tác giả Nguyễn Tường Thiết tìm lại từng chi tiết, dù rất nhỏ để ông vẽ lại bức chân dung người cha trong những năm tháng đầy biến động khốc liệt mà cha đã từng sống, đối diện và trải qua.
Nhất Linh cha tôi (bản phát hành tại Việt Nam, NXB Phụ Nữ, Phanbook, 6.2020)
Bằng cách lật tìm lại từng ký ức tuổi thơ, hỏi han tìm hiểu những người thân, những người bạn văn chương một thời của cha, cuối cùng Nguyễn Tường Thiết cũng lần tìm được nhiều mảnh ghép về cha. Ở đó, hiện lên một Nhất Linh giản dị, lặng lẽ, luôn ưu tư về thời cuộc và chuỗi ngày vui ít buồn nhiều cuối đời. Cái chết của Nhất Linh như một ám ảnh khắc sâu trong trí nhớ những người con. Tất cả được kể lại sống động cứ như chuyện mới hôm qua.
Cũng trong cuốn sách này, qua những hồi ức, tác giả Nguyễn Tường Thiết cũng dành nhiều tình cảm của mình để phác họa bức chân dung người mẹ tảo tần, người bạn đời, một “hậu phương” vững chắc để cha ông- nhà văn Nhất Linh miệt mài theo đuổi lý tưởng của mình.
Có thể những dấu tích về nhà văn Nhất Linh mà con trai ông tìm được đã bị lớp bụi thời gian phủ mờ đi rất nhiều, nhưng cũng từ đây bạn đọc được tiếp cận nhà văn Nhất Linh ở góc độ mới nhất. Những mảnh ghép về Nhất Linh cũng cho thấy sự hiện diện của một giai đoạn văn nghệ rực rỡ của văn học Việt Nam nhưng đến nay dường như chỉ còn là phế tích và đang dần rơi vào quên lãng...
Tác giả Nguyễn Tường Thiết sinh năm 1940 tại Hà Nội. Ông là con trai út của nhà văn Nhất Linh (Nguyễn Tường Tam). Trước năm 1975, ông Nguyễn Tường Thiết là giáo sư toán lý hóa; phụ trách nhà xuất bản Phượng Giang. Sau năm 1975 đến nay ông định cư tại Mỹ.
Tiểu Vũ