Nvidia: Quy định phút chót từ chính quyền Biden sẽ làm suy yếu vị thế dẫn đầu của Mỹ ở lĩnh vực AI

Quy định mới, dự kiến ​​sẽ được công bố sớm nhất vào hôm 13.1, "đe dọa làm chệch hướng đổi mới và tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới, đồng thời sẽ làm suy yếu vị thế dẫn đầu của Mỹ", Ned Finkle (Phó chủ tịch phụ trách các vấn đề chính phủ của Nvidia) cho biết.

Vào tháng 12.2024, Reuters đã đưa tin về kế hoạch của Bộ Thương mại Mỹ nhằm phê duyệt xuất khẩu chip AI toàn cầu, đồng thời ngăn chặn những kẻ xấu tiếp cận chúng. Một mục tiêu từ các hạn chế này là ngăn AI tăng cường năng lực quân sự của Trung Quốc.

Ned Finkle lập luận rằng vai trò dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực AI sẽ bị tổn hại vì quy định này "sẽ áp đặt sự kiểm soát quan liêu với cách thức thiết kế và tiếp thị các chất bán dẫn, máy tính, hệ thống và thậm chí cả phần mềm hàng đầu của Mỹ trên toàn cầu".

Nvidia (có trụ sở tại thành phố Santa Clara, bang California, Mỹ) cũng cho biết quy định đó sẽ không cải thiện an ninh quốc gia Mỹ, sẽ kiểm soát công nghệ vốn đã có sẵn rộng rãi trong game và phần cứng tiêu dùng.

"Thay vì giảm thiểu bất kỳ mối đe dọa nào, các quy định mới từ chính quyền Biden sẽ chỉ làm suy yếu khả năng cạnh tranh toàn cầu của Mỹ, làm suy yếu sự đổi mới đã giúp Mỹ luôn đi đầu", Ned Finkle nhấn mạnh.

Trước đó, Nvidia cho rằng những quy định này không chỉ gây tổn hại đến nền kinh tế Mỹ mà còn không mang lại lợi ích thực sự nào cho an ninh quốc gia, đồng thời cáo buộc Nhà Trắng dưới thời ông Biden cố tình làm suy yếu chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Ned Finkle cho biết: “Chính sách giới hạn quốc gia cực đoan sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hệ thống máy tính thông thường trên toàn thế giới mà không mang lại bất kỳ lợi ích nào về an ninh quốc gia. Ngược lại, chính sách này có thể đẩy các quốc gia khác chuyển sang sử dụng các công nghệ thay thế, làm suy yếu vị thế của Mỹ”.

Nvidia cáo buộc rằng các quy định xuất khẩu mới là nỗ lực của chính quyền Biden nhằm "chặn trước" chính quyền sắp tới, để lại "di sản tiêu cực" gây tổn hại đến ngành công nghiệp Mỹ và lợi ích quốc gia.

"Chính sách phút chót của chính quyền Biden sẽ bị ngành công nghiệp Mỹ và cộng đồng toàn cầu chỉ trích nặng nề", Ned Finkle tuyên bố. Ông kêu gọi Tổng thống Biden cân nhắc lại, tránh ban hành chính sách sẽ "kìm hãm nước Mỹ và tạo lợi thế cho các đối thủ quốc tế".

Hôm 7.1, một nhóm trong ngành công nghệ vừa kêu gọi chính quyền Biden không ban hành quy định vào phút chót nhằm kiểm soát quyền tiếp cận toàn cầu với chip AI, cảnh báo rằng các hạn chế này có thể đe dọa vị thế dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực AI.

Information Technology Industry Council (Hội đồng Công nghiệp Công nghệ Thông tin), đại diện cho Amazon, Microsoft và Meta Platforms, cho biết quy định này sẽ áp đặt các hạn chế tùy ý lên khả năng bán hệ thống máy tính ra nước ngoài của các công ty Mỹ và nhường thị trường toàn cầu cho các đối thủ cạnh tranh.

Trong một bức thư gửi Bộ trưởng Thương mại Mỹ - Gina Raimondo, Jason Oxman (Giám đốc điều hành Hội đồng Công nghiệp Công nghệ Thông tin) chỉ trích sự "khăng khăng" của chính quyền trong việc công bố quy định này vào những ngày cuối nhiệm kỳ Tổng thống Biden. Ông Donald Trump sẽ nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20.1.2025.

"Việc vội vàng hoàn thiện một quy định quan trọng và phức tạp có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực đáng kể", Jason Oxman viết trong bức thư ngày 7.1.

Dù Hội đồng Công nghiệp Công nghệ Thông tin đánh giá cao cam kết với an ninh quốc gia, Jason Oxman cho biết "những rủi ro tiềm tàng với vị thế dẫn đầu toàn cầu của Mỹ trong lĩnh vực AI là có thật và cần được xem xét nghiêm túc".

Nhóm này đề nghị rằng bất kỳ kiểm soát nào như vậy nên được ban hành dưới dạng đề xuất, thay vì quy định chính thức, vì những tác động đáng kể về mặt địa chính trị và kinh tế

Sự phản đối của ngành với quy định đó dự kiến sẽ trở nên thẳng thắn và công khai hơn.

Hôm 5.1, Ken Glueck (Phó chủ tịch điều hành tại Oracle) viết trong bài đăng trên blog rằng thay vì nhắm vào các hoạt động cần lo ngại, chính quyền Biden áp đặt một quy định khổng lồ lên ngành công nghiệp điện toán đám mây thương mại. Theo Ken Glueck, quy định này sẽ điều chỉnh gần như toàn bộ lĩnh vực điện toán đám mây thương mại trên toàn cầu lần đầu tiên trong lịch sử.

Ken Glueck nói rằng quy định có tên Khung Kiểm soát xuất khẩu cho sự phổ biến AI “sẽ được ghi nhận là một trong những quy định gây tổn hại lớn nhất đến ngành công nghệ của Mỹ".

Đầu tháng 12.2024, Mỹ đã tiến hành đợt trừng phạt thứ ba trong vòng 3 năm qua với ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc, hạn chế xuất khẩu đến 140 công ty, gồm cả nhà sản xuất thiết bị chip Naura Technology Group, theo Reuters.

Nỗ lực từ Mỹ nhằm cản trở tham vọng sản xuất chip tiên tiến của Trung Quốc cũng sẽ ảnh hưởng đến nhà cung cấp thiết bị tạo chip Piotech và SiCarrier Technology với hạn chế xuất khẩu mới.

Gói biện pháp mới này sẽ ngăn vận chuyển chip nhớ tiên tiến và các công cụ sản xuất chip khác từ Mỹ đến Trung Quốc.

Động thái đó đánh dấu một trong những nỗ lực quy mô lớn cuối cùng từ chính quyền Biden nhằm ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận và sản xuất chip AI có thể hỗ trợ các ứng dụng quân sự hoặc đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.

Việc này diễn ra chỉ vài tuần trước lễ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Mỹ của ông Donald Trump vào tháng 1.2025. Dự kiến ông Trump ​​sẽ duy trì nhiều biện pháp cứng rắn với Trung Quốc như thời chính quyền Biden.

Theo Reuters, gói trừng phạt mới của Mỹ với Trung Quốc gồm hạn chế vận chuyển chip nhớ băng thông cao (HBM) vốn rất quan trọng cho các ứng dụng cao cấp như đào tạo mô hình AI; hạn chế bổ sung với 24 công cụ sản xuất chip và 3 phần mềm; hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip từ Malaysia, Singapore, Israel, Đài Loan và Hàn Quốc.

Các biện pháp kiểm soát công cụ sản xuất chip có thể sẽ gây tổn hại cho ba công ty Mỹ là Lam Research, KLA và Applied Materials, cũng như hãng nước ngoài như ASM International (Hà Lan).

Trong số các hãng Trung Quốc phải đối mặt với lệnh hạn chế mới từ Mỹ có gần hai tá công ty bán dẫn, hai hãng đầu tư vào ngành chip và hơn 100 nhà cung cấp công cụ sản xuất chip, theo các nguồn tin của Reuters.

Các nhà làm luật Mỹ cho rằng một số công ty Trung Quốc, gồm cả Swaysure Technology Co, Qingdao SiEn và Shenzhen Pensun Technology Co, hợp tác với gã khổng lồ viễn thông Huawei. Bị Mỹ đưa vào danh sách đen thương mại từ năm 2019, Huawei hiện là trung tâm thiết kế và sản xuất chip tiên tiến của Trung Quốc.

Với các công ty Trung Quốc bị thêm vào danh sách thực thể, nhà cung cấp Mỹ sẽ không thể giao hàng đến họ nếu không nhận được giấy phép đặc biệt trước từ chính phủ.

Trung Quốc đã đẩy mạnh nỗ lực tự cung tự cấp trong lĩnh vực bán dẫn những năm gần đây, vì bị Mỹ và các quốc gia khác hạn chế xuất khẩu chip tiên tiến cùng các công cụ sản xuất chúng. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn tụt hậu nhiều năm so với các công ty dẫn đầu ngành chip như Nvidia (hãng chip AI số 1 thế giới của Mỹ) và ASML (nhà cung cấp thiết bị sản xuất thiết bị chip hàng đầu thế giới ở Hà Lan).

Mỹ cũng dự kiến áp đặt thêm hạn chế với SMIC (hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất Trung Quốc), vốn đã nằm trong danh sách đen thương mại từ năm 2020 nhưng vẫn được cấp phép hàng tỉ USD giá trị hàng hóa được xuất khẩu.

Lần đầu tiên, Mỹ sẽ thêm hai công ty Trung Quốc đầu tư vào ngành chip trong danh sách đen thương mại. Đó là công ty cổ phần tư nhân Wise Road Capital và hãng công nghệ Wingtech Technology Co.

Các công ty xin giấy phép giao hàng đến thực thể trong danh sách đen của Mỹ thường bị từ chối.

Hôm 2.12.2024, bà Gina Raimondo - Bộ trưởng Thương mại Mỹ nói với các phóng viên Reuters, The New York Times và nhiều tờ báo khác rằng các hạn chế mới nhất của chính quyền Biden là "biện pháp kiểm soát mạnh mẽ nhất mà Mỹ từng ban hành nhằm làm suy yếu khả năng sản xuất chip tiên tiến nhất mà Trung Quốc đang sử dụng trong quá trình hiện đại hóa quân đội".

Trung Quốc đã trả đũa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chất bán dẫn từ chính quyền Biden bằng cách cấm vận chuyển các vật liệu quan trọng đến Mỹ, đẩy căng thẳng trong cuộc chiến chip toàn cầu lên cao trước nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ dừng xuất khẩu sang Mỹ các mặt hàng liên quan đến khoáng sản, kim loại có thể sử dụng cho cả mục đích dân sự và quân sự.

Các vật liệu được gọi là lưỡng dụng này gồm gallium, germanium và antimony, cùng một số kim loại siêu cứng. Thông báo trên cũng bao gồm các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ hơn với mặt hàng liên quan đến graphite, "vật liệu kỳ diệu" có độ dẫn điện cao.

Các vật liệu này được sử dụng để chế tạo chất bán dẫn, pin, thiết bị điện tử tiên tiến và tấm pin mặt trời.

Nvidia sẵn sàng hợp tác với chính quyền Trump

Jensen Huang, Giám đốc điều hành Nvidia, thể hiện rõ sự sẵn sàng hợp tác với chính quyền sắp tới của ông Trump.

Ông Jensen Huang nói trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Bloomberg: “Tôi rất vui khi được gặp Tổng thống Trump, chúc mừng ông ấy và hỗ trợ chính quyền này trong mọi khả năng có thể. Tôi tin rằng chính quyền Trump sẽ đưa ra ít quy định hơn, điều đó sẽ tốt cho ngành công nghiệp của chúng tôi”.

Tỷ phú 61 tuổi người Mỹ gốc Đài Loan dự đoán rằng sự giảm bớt các quy định dưới thời ông Trump sẽ thúc đẩy tốc độ phát triển công nghệ.

“Là một phần trong ngành công nghiệp, chúng tôi muốn tiến nhanh”, ông nói tại CES 2025 tuần trước.

Hai năm qua, Nvidia đã trở thành công ty được hưởng lợi lớn nhất từ sự bùng nổ trong chi tiêu cho chip AI. GPU (bộ xử lý đồ họa của Nvidia), ban đầu được thiết kế cho game, hiện được sử dụng rộng rãi để đào tạo các mô hình AI tiên tiến. Nhờ đó, Nvidia thăng tiến để trở thành hãng chip AI giá trị nhất thế giới.

Khi ông Trump sắp trở lại Nhà Trắng, Nvidia và các hãng công nghệ khác hy vọng vào chính sách cởi mở hơn, giảm bớt các rào cản xuất khẩu và thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, sự chuyển giao quyền lực này đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai cạnh tranh công nghệ giữa Mỹ và các quốc gia khác.