Gửi bình luận
Các nhà khoa học vừa công bố một bước đột phá lớn trong cuộc chiến chống ung thư: họ đã tạo ra một hợp chất mới có thể kích hoạt quá trình tự hủy bên trong chính các tế bào ung thư.
Kết quả nghiên cứu được công bố vào đầu tháng 11 trên tạp chí Science, mang đến hy vọng về các phương pháp điều trị hiệu quả và có mục tiêu rõ ràng hơn, giúp cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư.
Phát kiến này được dẫn dắt bởi TS Gerald Crabtree, giáo sư về sinh học phát triển tại Đại học Stanford (Mỹ). Nhóm của ông đã tìm cách khai thác một cơ chế sinh học tự nhiên của cơ thể gọi là apoptosis, hay “sự chết tế bào theo chương trình”. Apoptosis là quá trình mà các tế bào tự tiêu hủy khi không còn cần thiết hoặc khi chúng trở nên có hại. Đây là một hệ thống quan trọng để cơ thể giữ được sự cân bằng và an toàn.
Những phương pháp điều trị ung thư hiện tại như hóa trị và xạ trị, tiêu diệt cả tế bào ung thư lẫn các tế bào khỏe mạnh. Điều này dẫn đến nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, chẳng hạn như suy giảm miễn dịch và tổn thương mô. Do đó, các nhà khoa học đã không ngừng tìm kiếm giải pháp nhắm mục tiêu vào các tế bào ung thư mà không gây hại cho phần còn lại của cơ thể. Việc khiến các tế bào ung thư tự hủy mà không tổn thương đến tế bào khỏe mạnh là một ý tưởng đầy hứa hẹn.
Nghiên cứu này xoay quanh một protein đặc biệt có tên là BCL6, được biết đến là yếu tố thúc đẩy ung thư, hay oncogen, khi nó bị đột biến. BCL6 có vai trò chính trong một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư máu như u lympho. Nó hoạt động bằng cách khóa các gen cần thiết cho apoptosis, từ đó giữ cho các tế bào ung thư không thể tự hủy và tiếp tục sinh sôi, tạo ra một tình trạng "bất tử" nguy hiểm.
Nhóm của Crabtree đã tìm ra cách để “lật ngược tình thế” bằng cách kết hợp BCL6 với một protein khác tên là CDK9. CDK9 có tác dụng như một công tắc kích hoạt các gen mà BCL6 đang giữ ở trạng thái tắt. Khi hai protein này được ghép lại, chúng đã kích hoạt gen apoptosis, khiến các tế bào ung thư phải tự hủy. Bằng cách này, điểm mạnh của ung thư — khả năng chặn apoptosis — trở thành chính thứ vũ khí tiêu diệt nó.
Hiện tại, hợp chất này đang được thử nghiệm trên chuột mang bệnh u lympho tế bào B lớn lan tỏa, một dạng ung thư máu phổ biến và khó điều trị. Mục tiêu là xác định xem hợp chất có thể hiệu quả như thế nào trong việc tiêu diệt tế bào ung thư mà không ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh. Nếu kết quả tích cực, bước tiếp theo sẽ là các nghiên cứu lâm sàng trên con người, mở ra khả năng ứng dụng rộng rãi hơn trong tương lai.
Dù nghiên cứu này còn ở giai đoạn đầu và sẽ cần nhiều thử nghiệm hơn trước khi có thể được áp dụng trên con người, nhưng tiềm năng mà nó mang lại là rất lớn. Khai thác cơ chế apoptosis tự nhiên không chỉ hứa hẹn một phương pháp điều trị hiệu quả mà còn có thể mở ra các hướng đi mới trong y học. Đội ngũ khoa học đang làm việc không ngừng để biến phát minh này thành hiện thực, nhằm thay đổi cuộc sống của hàng triệu bệnh nhân mắc bệnh ung thư trên khắp thế giới.
