Reuters: ByteDance muốn đóng cửa TikTok ở Mỹ thay vì bán

Các thuật toán mà TikTok dựa vào để vận hành được coi là cốt lõi với hoạt động tổng thể của ByteDance, điều đó sẽ khiến việc bán ứng dụng này với thuật toán rất khó xảy ra, theo các nguồn tin của Reuters.

Reuters đưa tin TikTok chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu và số người dùng hoạt động hàng ngày của ByteDance, vì vậy tập đoàn Trung Quốc thà đóng cửa ứng dụng này ở Mỹ trong trường hợp xấu nhất còn hơn là bán nó cho một người mua tiềm năng ở Mỹ.

Các nguồn tin của Reuters từ chối nêu tên vì không được phép nói chuyện với giới truyền thông. Họ cho biết việc TikTok ngừng hoạt động ở Mỹ sẽ có tác động hạn chế đến hoạt động kinh doanh của ByteDance và công ty sẽ không phải từ bỏ thuật toán cốt lõi của mình.

ByteDance từ chối bình luận về thông tin này.

ByteDance cho biết không có kế hoạch bán TikTok trong tuyên bố tối 25.4 trên Toutiao, nền tảng truyền thông mà hãng sở hữu. Đây là động thái đáp lại một bài báo trên trang The Information cho biết ByteDance đang khám phá các kịch bản bán hoạt động kinh doanh của TikTok tại Mỹ mà không có thuật toán đề xuất video cho người dùng.

Đáp lại câu hỏi từ Reuters, người phát ngôn của TikTok đã đề cập đến tuyên bố của công ty mẹ ByteDance trên Toutiao.

Shou Zi Chew, Giám đốc điều hành TikTok, hôm 24.4 tuyên bố sẽ đấu tranh trước tòa để chống lại luật mà Tổng thống Biden vừa ký ban hành có thể khiến ứng dụng này bị cấm tại Mỹ.

"Hãy yên tâm, chúng tôi sẽ không đi đâu cả. Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho quyền lợi của các bạn tại tòa án. Sự thật và Hiến pháp Mỹ đứng về phía chúng tôi", Shou Zi Chew nói tối 24.4, ngay sau khi Tổng thống Joe Biden ký ban hành luật liên quan đến TikTok. TikTok hiện có hơn 170 triệu người dùng ở Mỹ.

Dự luật được Thượng viện thông qua hôm 24.4 được thúc đẩy bởi những lo ngại lan rộng trong các nhà làm luật Mỹ rằng Trung Quốc có thể truy cập dữ liệu của người Mỹ hoặc sử dụng ứng dụng này để giám sát họ.

Luật được ông Biden ký ban hành đặt ra thời hạn để ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ là ngày 19.1.2025 (một ngày trước khi kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ hiện tại của ông). Thế nhưng, ông Biden có thể gia hạn thêm 3 tháng nếu có một thỏa thuận đang được thực hiện.

ByteDance không tiết lộ công khai hiệu quả hoặc chi tiết tài chính bất kỳ đơn vị nào của mình. Các nguồn tin của Reuters cho biết ByteDance kiếm phần lớn tiền ở Trung Quốc, chủ yếu từ các ứng dụng khác, gồm cả Douyin (phiên bản TikTok ở Trung Quốc).

Theo một nguồn tin của Reuters, Mỹ chiếm khoảng 25% tổng doanh thu của TikTok vào năm ngoái.

Reuters đã phỏng vấn hơn nửa tá chủ ngân hàng đầu tư. Họ cho biết rất khó định giá TikTok là bao nhiêu so với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp như Facebook của Meta Platforms và Snap, vì tình hình tài chính của TikTok không được phổ biến rộng rãi cũng như không dễ truy cập.

Theo 2 trong số 4 nguồn tin của Reuters, doanh thu năm 2023 của ByteDance đã tăng lên gần 120 tỉ USD từ mức 80 tỉ USD hồi 2022. Một trong những nguồn tin cho biết số người dùng hoạt động hàng ngày (DAU) của TikTok ở Mỹ chỉ chiếm khoảng 5% DAU của ByteDance trên toàn thế giới.

Không bán thuật toán

Ba nguồn tin tiết lộ TikTok chia sẻ các thuật toán cốt lõi tương tự với những ứng dụng nội địa của ByteDance như Douyin. Một trong số họ cho biết thuật toán của TikTok được đánh giá là tốt hơn so với các đối thủ ByteDance như Tencent và Xiaohongshu.

Theo Reuters, sẽ không thể loại bỏ TikTok khỏi các thuật toán này vì giấy phép sở hữu trí tuệ của họ được đăng ký theo ByteDance ở Trung Quốc và do đó khó tách khỏi công ty mẹ.

Hơn nữa, việc tách các thuật toán khỏi tài sản của TikTok tại Mỹ sẽ là thủ tục cực kỳ phức tạp và ByteDance khó có thể xem xét lựa chọn đó, Reuters cho biết thêm.

Bốn nguồn tin tiết lộ ByteDance sẽ không đồng ý bán một trong những tài sản có giá trị nhất của mình (thuật toán TikTok) cho các đối thủ cạnh tranh.

Năm 2020, chính quyền Trump tìm cách cấm TikTok và WeChat do Trung Quốc sở hữu nhưng bị tòa án ngăn chặn. TikTok kể từ đó đã phải đối mặt với lệnh cấm một phần và nguy cơ bị cấm ở Mỹ cùng các quốc gia khác.

Trung Quốc từng cho biết sẽ phản đối việc ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ.

“Trung Quốc sẽ kiên quyết phản đối việc ép bán TikTok. Việc bán hoặc thoái vốn khỏi TikTok liên quan đến xuất khẩu công nghệ và phải trải qua các thủ tục cấp phép hành chính theo luật và quy định của Trung Quốc”, người phát ngôn của Bộ Thương mại nước này nói tại một cuộc họp báo ở thủ đô Bắc Kinh cuối tháng 3.2023.

Trung Quốc vào năm 2020 đã công bố Luật Kiểm soát Xuất khẩu và văn bản cuối cùng đã mở rộng định nghĩa về “các mặt hàng bị kiểm soát” từ các dự thảo trước đó. Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, việc sửa đổi đảm bảo rằng việc xuất khẩu thuật toán, mã nguồn và dữ liệu tương tự phải tuân theo quy trình phê duyệt.

Ngoài thuật toán, tài sản chính của TikTok gồm dữ liệu người dùng cũng như hoạt động và quản lý sản phẩm.

Steven Mnuchin (cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ) từng bày tỏ sự quan tâm đến việc tập hợp một nhóm nhà đầu tư để cố gắng mua TikTok ở Mỹ. Theo Reuters, ByteDance có thể gặp khó khăn trong việc thu hút bất kỳ người mua TikTok ở Mỹ nếu không có thuật toán.

Có sự hậu thuẫn của các quỹ đầu tư Sequoia Capital, Susquehanna International Group, KKR & Co và General Atlantic cùng một số công ty khác, ByteDance được định giá 268 tỉ USD vào tháng 12.2023 khi hãng đề nghị mua lại số cổ phiếu trị giá khoảng 5 tỉ USD từ các nhà đầu tư, Reuters đưa tin vào thời điểm đó.

Trong cuộc phỏng vấn trên kênh CNBC giữa tháng 3, Steven Mnuchin cho biết ông đang xây dựng một nhóm các nhà đầu tư có thể mua lại TikTok trong vòng 6 tháng.

Việc này diễn ra sau khi Hạ viện Mỹ hôm 13.3 đã thông qua một dự luật lưỡng đảng yêu cầu ByteDance phải thoái vốn khỏi TikTok trong vòng 6 tháng hoặc ứng dụng này đối mặt với lệnh cấm ở Mỹ.

Dự luật mới được đưa ra xuất phát từ mối lo ngại của một số nhà làm luật Mỹ rằng chính phủ Trung Quốc kiểm soát quá nhiều với các công ty và do đó có thể yêu cầu các thực thể như TikTok cung cấp lượng lớn dữ liệu cá nhân hoặc sử dụng nền tảng này để gây ảnh hưởng đến chính trị ở nước ngoài.

“Tôi nghĩ dự luật này nên được thông qua và TikTok nên được bán đi. Đó là doanh nghiệp tuyệt vời và tôi sẽ thành lập một nhóm để mua TikTok”, Steven Mnuchin, người lãnh đạo công ty Liberty Strategic Capital, nói trên CNBC.

Có điểm chung giữa Liberty Strategic Capital và ByteDance. Quỹ SoftBank Vision của tỷ phú Son Masayoshi đã đầu tư vào ByteDance vào năm 2018 và cũng là đối tác với Liberty Strategic Capital.

“TikTok nên thuộc sở hữu của các doanh nghiệp Mỹ. Không đời nào người Trung Quốc lại để một công ty Mỹ sở hữu thứ như thế này ở Trung Quốc”, Steven Mnuchin nói.

Thế nhưng, kế hoạch mua TikTok của Steven Mnuchin vấp phải sự hoài nghi.

Thứ nhất, TikTok, với hơn 170 triệu người dùng đang hoạt động ở Mỹ, rất đắt tiền. Theo ước tính, ứng dụng này trị giá 100 tỉ USD, CNN đưa tin.

Hãy nhớ lại chuyện Elon Musk, một trong những người giàu nhất thế giới, từng gặp khó khăn mới huy động được số tiền cần thiết để mua lại Twitter (hiện là X) với mức giá 44 tỉ USD.

Thứ hai, Steven Mnuchin báo hiệu rằng ông có thể vượt qua rào cản của Trung Quốc về cấm xuất khẩu thuật toán công nghệ bằng cách xây dựng lại TikTok từ đầu, tờ The Washington Post đưa tin.

“Ứng dụng này cần được xây dựng lại ở Mỹ, nó cần phải là công nghệ của Mỹ”, Steven Mnuchin tuyên bố.

Nói cách khác, Steven Mnuchin muốn mua TikTok mà không có thuật toán đề xuất nội dung phù hợp cho người dùng (được phát triển ở Trung Quốc). Đây là thành phần chính khiến ứng dụng này trở nên có giá trị và gây nghiện. Một số người tỏ ra hoài nghi về đề xuất này.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ nói với các nhà đầu tư tiềm năng rằng việc mua TikTok mà không có thuật toán của nó có thể khiến giá ứng dụng này rẻ hơn, hai nguồn tin tiết lộ với The Washington Post. Tuy nhiên, chính những gì ẩn sâu bên trong đã khiến TikTok thành công đến vậy và có thể thu hút hơn 1 tỉ người dùng toàn cầu.

Matt Perault, giáo sư tại Đại học Bắc Carolina (Mỹ) và cựu giám đốc nhóm chính sách công của Facebook, nói rằng nhiều công ty công nghệ mong muốn xây dựng được một thuật toán như TikTok.

Matt Perault chia sẻ với The Washington Post: “Tất cả các công ty lớn nhất đã đổ rất nhiều tiền và nhân tài kỹ thuật vào vấn đề đó nhưng vẫn gặp khó khăn để thực hiện. Nếu Steve Mnuchin nghĩ rằng ông ấy có thể làm được điều đó và thành công ở nơi mà nhiều công ty lớn khác đã gặp khó khăn, thì chúc may mắn”.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ chưa nghiên cứu quá nhiều về cách ông dự định xây dựng lại TikTok. Ông nói với CNBC rằng “rất nhiều việc có thể làm được trong 6 tháng”. Chính xác là những gì hoặc như thế nào thì chưa rõ ràng. Song TikTok, ra mắt quốc tế vào năm 2017, chắc chắn không đạt được vị trí như hiện nay chỉ trong 6 tháng.

“Điều này giống việc xây dựng lại Facebook. Đó là nhiệm vụ ở đây. Nó không thể được thực hiện trong 180 ngày hoặc thậm chí nhiều năm”, một nguồn tin quen thuộc với quan điểm của Steven Mnuchin nói.