Thấy gì từ thất bại của Nga và Syria sau những cuộc phản công của IS?

Liên quân Nga - Syria liên tiếp nhận đòn hồi mã thương của IS trong thời gian gần đây

Hãng tin AP cho hay, ngày 8.10, lực lượng IS đã phản kích dữ dội và đánh bật được quân chính phủ Syria khỏi thị trấn Mayadeen ở miền đông Syria, chỉ vài ngày sau khi lực lượng của Damascus tiến vào một trong những thành trì quan trọng cuối cùng của phiến quân Hồi giáo này.

Thông báo của Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR) cũng xác nhận các chiến dịch phản công của quân IS đã thành công và đánh bật được quân đội chính phủ Syria khỏi vùng ngoại ô phía tây thị trấn Mayadeen và tái chiếm được cứ điểm quan trọng này.

Trước đó, ngày 6.10, quân đội chính phủ Syria đã tiến vào được khu vực phía tây thị trấn Mayadeen dưới sự hỗ trợ của không quân Nga. Quân đội Syria tấn công IS từ núi al-Thardah dọc theo tuyến đường nối thành phố Deir Ezzur với thị trấn chiến lược al-Mayadeen và lối vào thị trấn từ hướng tây.

Quân đội Syria đã nhanh chóng kiểm soát các nông trại lúa mì ở thị trấn al-Rahba, rồi tiến vào al-Mayadeen. Theo SOHR, nếu quân đội Syria giành được quyền kiểm soát thị trấn này, IS sẽ bị bao vây trên bờ tây sông Euphrates và sẽ có không có lối thoát nào ngoài cách băng qua sông.

Thực tế đó báo trước nguy cơ IS sẽ phản công. Điều đó đã xảy ra và quân của Assad đã thất thủ. Hiện nay, lực lượng quân đội Syria đang cách thị trấn al-Mayadeen khoảng 6km và được sự hỗ trợ bởi các cuộc không kích của không quân Nga nhằm tái chiếm cứ điểm quan trọng này.

Thất thủ tại al-Mayadeen chỉ là một trong những thất bại của liên quân Nga - Syria trước đòn hồi mã thương của phiến quân IS trong thời gian gần đây. Dù sau đó quân của Assad có thể tái chiếm thành công, song tổn thất từ những đòn hồi mã thương ấy luôn rất lớn, nhất là về nhân mạng.

Ngày 29.9 vừa qua, quân đội Syria và đồng minh cũng đã phải quyết chiến để giành lại các vị trí bị mất vào tay IS sau khi nhóm khủng bố này mở đợt phản công ở miền đông Syria, nhằm vào các cứ điểm trên đường dẫn tới tỉnh Deir Ezzor, theo tường thuật của The New York Times.

Một chỉ huy thuộc liên quân Nga - Syria cho biết, trong cuộc phản công ngày 28.9, lực lượng IS đã sát hại 58 binh sĩ thuộc quân đội Syria và lực lượng đồng minh ở tỉnh Deir Ezzor. Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria cũng xác nhận thông tin và số liệu này.

Quân chính phủ Syria chịu nhiều tổn thất từ những đòn phản công của IS

Đòn đánh của IS hôm 28.9 là cuộc phản công lớn nhất nhằm vào quân đội Syria và lực lượng đồng minh kể từ khi vòng vây của IS tại các khu vực do IS kiểm soát bị liên quân phá vỡ để mở đường tiến về Deir Ezzor - thành trì cùa IS đang diễn ra giao tranh ác liệt.

Truyền thông Syria chỉ đưa tin binh sĩ nước này phải đương đầu với các cuộc tấn công của IS, nhưng không đề cập tới thất bại và thiệt hại của quân chính phủ. Tuy nhiên, nguồn tin quân đội Syria cho biết: “IS đã nắm giữ rất nhiều vị trí. Chúng tôi đang tập trung tấn công để giành lại những vị trí này”.

Thị trấn al-Shoula nằm trên tuyến đường nối Deir Ezzor với tây Syria đã bị mất vào tay IS. Nguồn tin cho biết thêm tuyến đường huyết mạch Deir Ezzor- Palmyra chỉ được sử dụng trong những trường hợp tuyệt đối cần thiết và truyền thông của Hezbollah khẳng định con đường này đã an toàn. Vậy mà...

Việc binh sĩ Syria bị giết chết khi quân chính phủ nhận lãnh đòn hồi mã thương từ các cuộc phản công của IS diễn ra trong bối cảnh thiệt hại nhân mạng của Nga tại Syria cũng gia tăng, đặc biệt trong đó có cả chỉ huy cao cấp mà gần đây nhất là trung tướng Valery Asapov.

Theo số liệu thống kê từ hãng tin Reuters của Anh, thiệt hại nhân mạng của Nga tại Syria trong 7 tháng đầu năm 2017 lên tới 40 người, trong khi từ tháng 9.2016 đến tháng 12.2016, chỉ có 23 binh sĩ Nga thiệt mạng tại Syria. Điều đó khiến cho vấn đề đã ở mức báo động.

Tấn công - phản công và thiệt hại nhân mạng trong các cuộc chiến là không thể tránh khỏi, nhất là ở những giai đoạn quyết liệt, Tuy nhiên, việc liên quân Nga - Syria bỗng dưng liên tiếp dính đòn hồi mã thương của IS và chịu thiệt hại lớn về nhân mạng trong thời gian gần đây đã không còn bình thường nữa.

Liên quân Nga–Syria có sai sót về chiến thuật, thể hiện ra là những cú đánh hở sườn?

Về hậu quả từ đòn hồi mã thương của IS trong cuộc chiến Syria, có lẽ quân đội Nga và quân đội Syria không thể quên cuộc chiến ở thành cổ Palmyra - bởi cho đến nay, cuộc chiến tại Palmyra được xem là cột mốc tạo ra bước ngoặt trên cả chiến trường lẫn chính trường - thất thủ kinh điển.

Lực lượng IS chiếm Palmyra hồi tháng 5.2015 và 10 tháng sau đó thì để mất vào tay quân chính phủ Syria, sau khi quân đội Nga tham gia vào cuộc chiến Syria và mở màn bằng những cuộc không kích vào lực lượng IS tại Syria nhằm hỗ trợ quân chính phủ.

Tuy nhiên, ngày 11.12.2016, được sự tiếp sức của các loại xe bọc thép hạng nặng được điều đến từ mặt trận Raqqa và Deir Ezzor, lực lượng IS đã phản công và tái chiếm được thành cổ Palmyra, buộc quân chính phủ Syria phải chuyển hướng sang mặt trận Homs.

Vì trong thời gian chiếm đóng Palmyra, IS đã phá hủy nhiều di tích cùng hiện vật cổ có giá trị tại đây và hành quyết hàng loạt người dân vô tội, khiến Moscow rất thất vọng với thất bại này của quân chính phủ Syria. Không những vậy, Moscow còn quay sang chỉ trích Washington trong việc để mất thành cổ Palmyra.

Ngày 12.12.2016, người phát ngôn của Tổng thống Nga, Dmitry Peskov đã cho rằng chính thái độ không sẵn sàng của Mỹ trong việc kết hợp với Nga ở Syria đã góp phần khiến thành phố Palmyra rơi vào tay IS, sau khi lực lượng này phản công, theo AP.

Song theo giới phân tích và các chuyên gia quân sự, khả năng tác chiến kém của quân đội Syria mới là nguyên nhân quan trọng nhất khiến Palmyra bị IS tái chiếm, mặc dù quân Assad hơn hẳn đối phương về hỏa lực không quân và pháo binh, hay khả năng trinh sát.

Sau thất thủ kinh điển từ đòn hồi mã thương của IS tại Palmyra, liên quân Nga - Syria vẫn chưa khắc phục được những cú đánh hở sườn

Bên cạnh đó là sự mất cảnh giác và năng lực hạn chế của các chỉ huy quân chính phủ tại chiến trường Palmyra cũng được xem là lý do khiến Palmyra thất thủ. Sự thiếu hợp tác của Mỹ không thể được xem là một trong những yếu tố ảnh hưởng quyết định đến thất bại này của liên quân Nga - Syria.

Giới phân tích cho rằng việc thất thủ tại Palmyra là do những cú đánh của liên quân Nga - Syria bị hở sườn và đã bị IS nhận diện. Sau sự kiện Palmyra bị IS tái chiếm, Moscow và Damascus được cho là đã có điều chỉnh chiến thuật và Palmyra được giải phóng.

Tuy nhiên, khi IS phản công ở Deir Ezzor, tái chiếm được thị trấn al-Shoula và cắt đứt huyết mạch nối giữa Deir Ezzor với Palmyra, gây thiệt hại lớn về nhân mạng cho Nga và Syria, thì chứng tỏ những cú đánh của liên quân vẫn cứ còn bị hở sườn.

Khi IS phản công và đánh bật được quân chính phủ Syria khỏi thị trấn Mayadeen chỉ vài ngày sau khi mất vào tay Damascus, cho thấy dường như chiến thuật của Nga và Syria đối phó với những đòn hồi mã thương của IS đã chưa được điều chỉnh có hiệu quả.

Nhiều nhìn nhận cho rằng, Moscow và Damascus không nên chỉ trích Washington về việc không hợp tác khiến cho liên quân Nga - Syria chịu tổn thất. Bởi chính Nga và Syria luôn cho rằng Mỹ có mục đích khác trong cuộc chiến chống IS, vậy còn chờ đợi gì sự hợp tác của người Mỹ, để rồi sơ hở.

Theo giới chuyên gia quân sự, vấn đề cốt lõi nằm ở tư duy chiến thuật và tinh thần chiến đấu, mà ngay cả việc hân hoan quá mức trước những chiến thắng quan trọng cũng được xem là nguyên nhân khiến liên quân lãnh đòn hồi mã thương của IS, bởi điều đó khiến mất cảnh giác và sự chủ quan.

Ngày vui của Syria còn ở phía trước, những tổn thất khi phải lãnh đòn hồi mã thương của IS là một trong những điều làm cho "ngày vui bị kém vui". Do vậy, nếu Nga và Syria không kịp thời khắc phục ngay những cú đánh hở sườn thì ngày toàn thắng của Syria sẽ lùi xa và thêm không ít sự ngậm ngùi.

Ngọc Việt