Vì sao hồ sơ thuốc chữa bệnh ung thư giả dễ dàng lọt cửa Cục Quản lý dược?

Sáng 26.9, phiên tòa xét xử vụ buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharmabước vào ngày làm việc thứ 3. Hội đồng xét xử đã tiếp tục xét hỏi các bị cáo để làm rõ hành vi phạm tội.

Thuốc giả hay thuốc kém chất lượng?

Trong các ngày xét xử trước đó, chủ tọa phiên tòa đã lưu ý các luật sư và phóng viên rằng trong vụ án này có nhiều văn bản mật và tuyệt mật, vì vậy những người liên quan lưu ý khi sử dụng theo đúng quy định của pháp luật.

Trong buổi làm việc sáng nay, Hội đồng xét xử cho biết Bộ Y tế vừa có văn bản giải mật các văn bản này để phục vụ cho quá trình xét xử. Những văn bản gồm tài liệu phục vụ quá trình điều tra; công văn về việc giám định lô thuốc H-Capita kèm theo kết luận giám định của hội đồng chuyên môn.

Kết quả điều tra, kết luận giám định của Bộ Y tế trước khi phiên tòa diễn ra đều khẳng định lô thuốc H-Capita do VN Pharma nhập về là thuốc kém chất lượng, không được dùng chữa bệnh cho người.

Tuy nhiên, theo nội dung văn bản vừa được giải mật và được công bố tại tòa, sau khi cử đoàn công tác đi Ấn Độ xác minh, Bộ Y tế lại có những văn bản khẳng định "lô thuốc H-Capita đạt tất cả các tiêu chuẩn lúc xuất xưởng".

Ông Nguyễn Minh Hùng thừa nhận hành vi phạm tội - Ảnh: Chiến Quốc

Tại văn bản số 77, Bộ Y tế đã kết luận lô thuốc H-Capita đạt tất cả các tiêu chuẩn lúc xuất xưởng. Tuy nhiên quá trình vận chuyển nếu không tuân thủ điều kiện bảo quản thì chất lượng có thể không còn được giữ như lúc xuất xưởng.

Bộ Y tế khẳng định lô thuốc H-Capita là lô thuốc kém chất lượng vì không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký với cơ quan điều tra. Việc xác định lô thuốc H-Capita có phải thuốc giả hay hàng giả còn tùy từng trường hợp cụ thể đối chiếu với các văn bản.

Khẳng định trước tòa, bị cáo Hùng hơn 2 lần cho rằng Cường là người chào bán thuốc, bản thân không thể nào bỏ tiền ra để mua thuốc giảđược. "Thuốc thật, giả xuất xứ, bị cáo sai!", ông Nguyễn Minh Hùng trả lời chất vấn.

Hồ sơ giả dễ dàng lọt cửa Cục Quản lý dược

Quá trình thẩm vấn trước đó, Trưởng phòng Quản lý kinh doanh dược (Bộ Y tế),ôngPhan Công Chiến cho biết tổ thẩm định hồi tháng 1.2013 gồm 10 chuyên gia, chia làm 3 nhóm: pháp lý, thẩm định tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm, thẩm định dược lý lâm sàng.

Ông Chiến nói bản thân thuộc nhóm pháp lý gồm 4 thành viên, 2 nhóm còn lại mỗi nhóm có 3 thành viên. Ông cho rằng hồ sơ cấp phép H-Capita gồm 5 danh mục, tài liệu: Đơn hàng nhập khẩu, giấy phép lưu hành (FSC), giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc - GMP, tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm thuốc, mẫu nhãn và hướng dẫn sử dụng.

Về trách nhiệm bản thân trong việc đánh giá hồ sơ của VN Pharma đạt yêu cầu, ông Chiến cho rằng với vai trò của nhóm pháp lý, ông đã thực hiện đúng và đủ theo quy chế của Tổ thẩm định và quy định pháp luật.

Khi tòa đặt vấn đề rằng Tổ thẩm định phê duyệt đánh giá đơn hàng của VN Pharma đều đạt chuẩn, trong khi toàn bộ hồ sơ của VN Pharma cung cấp là hồ sơ giả, ông Chiến không trả lời được.

Ông Lê Xuân Hoành, thành viên tổ giám địnhkhẳng định khái niệm thuốc kém chất lượng và thuốc giả hoàn toàn khác nhau. Theo đó, ông giải thích thuốc kém chất lượng là thuốc có chứa hoạt chất nhưng không đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký với cơ quan có thẩm quyền.

Sau khi được Cục trưởng Cục Quản lý dược Trương Quốc Cường duyệt giấy phép nhập thuốc, VN Pharma đã nhập 9.300 hộp thuốc H-Capita.

Tháng 4.2014, VN Pharma trúng thầu việc phân phối thuốc vào Bệnh viện Trưng Vương (TP.HCM) với giá 31.000 đồng/viên. Tuy nhiên, khi nhận được thông tin thuốc nhập về không đạt tiêu chuẩn, ông Hùng chỉ đạo ngưng bán, thuốc chưa được đưa vào bệnh viện.

Các bị cáo tại phiên xử - Ảnh: X.D

Bị cáo Hùng thừa nhận cùng Ban giám đốc chủ trương nâng khống giá đối với lô thuốc H- Capita lên 6,8 tỉđồng để sử dụng vào việc chi cho các trình dược viên, đấu thầu thuốc... Tuy nhiên, cựu Chủ tịch VN Pharma không thừa nhận chi tiền cho các bác sĩ để họ kê đơn thuốc.

Kết quả điều tra xác định, VN Pharma đã dùng 14,1 tỉđồng nâng khống giá thuốc để chi "hoa hồng" cho việc bán thuốc. Do số tiền này để ngoài sổ sách nên không xác định được nâng khống lô thuốc nào.

Trước đó, trả lời chất vấn của tòa, bị cáo Võ Mạnh Cường khai công ty của ông không có chức năng kinh doanh thuốc. Tuy nhiên, người đàn ông 41 tuổi này cho rằng ông ta có giấy tờ đại diện của 2 công ty Helix Canada và Health 2000 Canada tại Việt Nam. Tòa cho rằng cơ quan chức năng xác định những giấy tờ ấy không có giá trị trong nước.

Bị cáo Cường khai chính Nguyễn Minh Hùng đặt vấn đề về việc có nhu cầu mua thuốc H-Capita. Tuy nhiên, trong quá trình thẩm vấn trước đó, Hùng khai Cường là người chủ động chào mời số mặt hàng, trong đó có lô thuốc H-Capita. Theo lời khai của Cường, ông ta hưởng30.000 USD từ việc nhập khẩu lô thuốc 9.300 hộp H-Capita.

Trước đó, trong quá trình thẩm vấn, ông Nguyễn Minh Hùng thừa nhận mọi hành vi như cáo trạng truy tố. Nguyên Tổng giám đốc Công ty VN Pharma cho rằng hành vi của bản thân sai là do thiếu hiểu biết.Hùng cho rằng bản thân nhận thức được nguồn gốc thuốc sản xuất là không có, là thuốc ung thư giả, nhưng về chất lượng thuốc thì mong tòa xem xét lại.