Bước vào mùa trung thu, tại các chợ TP.HCM xuất hiện nhiều loại bột vỏ bánh, nhân bánh nhào sẵn, các loại hạt đủ màu sắc để làm nhân bánh...Các nguyên liệu này có an toàn cho sức khỏe hay không, khi mà giá bán sỉ thấp hơn giá nguyên liệu, thông tin nguồn gốc mù mờ và điều kiện bảo quản quá sơ sài?
Không hạn sử dụng, màu lòe loẹt
Không muốn mua những chiếc bánh Trung thu sản xuất theo quy trình công nghiệp, nhiều người chọn cách tự làm "cho chắc ăn" nhưng các nguyên liệu tự làm bánh (home-made) trên thị trường khó bảo đảm chất lượng.
Tại khu bánh mứt chợ Bình Tây (Q.6), nhiều loại nhân bánh được nhào sẵn như: khoai môn, sầu riêng, trà xanh, dâu tây, mè đen, mãng cầu... Mỗi bịch có trọng lượng trung bình 3kg, giá phổ biến trên dưới 50.000đ/kg/bịch, được đóng gói sơ sài bằng lớp ni lông. Theo những người bán, sản phẩm nhân của Miura AB được xem là cao cấp, hàng Phú Thương hay Châu Muội... rẻ hơn vài ngàn đồng mỗi bịch. Chúng tôi lấy thử một bịch (3kg) nhân đậu xanh có giá 138.000đ và nhẩm tính ra chỉ khoảng 46.000đ/kg (trong khi đó, đậu xanh nguyên hạt hoặc đã cà vỏ bán tại các chợ có giá từ 50.000- 55.000đ/kg, cao hơn giá nhân bánh đậu xanh). Hỏi về hạn sử dụng của loại nhân này, người bán hàng chỉ dặn, khi đã mở bịch thì ráng sử dụng cho hết.
Trong quá trình tìm mua nguyên liệu làm bánh, chúng tôi còn được chào mời các loại hạt, cơm dừa, cốm... dùng cho nhân bánh. Hầu hết những nguyên phụ liệu này được nhuộm màu sặc sỡ. Tại một sạp tên Chín, chúng tôi quan sát thấy có ít nhất bốn mức độ màu cốm khác nhau, từ trắng, vàng nhạt, xanh nhạt đến xanh đậm. Người bán cho biết màu sắc khác nhau là do cách làm chứ không phải do nhuộm màu (?). Loại cốm dẹp có màu xanh ngắt, giá chỉ 25.000đ, rẻ hơn so với 1kg nếp Bắc là nguyên liệu làm cốm.
Hà Nội: Cẩn thận với nhân bánh “ Home – made”
Tại thị trường Hà Nội, các loại nhân bánh Trung thu "hand-made", "home-made" đang được chào hàng với mức giá khá mềm, tuy nhiên, phần lớn đều không có nhãn mác và bao bọc đúng tiêu chuẩn.
Nhân bánh thập cẩm truyền thống |
Nắm bắt tâm lý ưa chuộng thực phẩm an toàn của người tiêu dùng, hầu hết các cửa hàng bán nhân bánh làm sẵn đều cam kết không sử dụng chất bảo quản và phẩm màu công nghiệp. Thời hạn sử dụng lâu nhất khoảng một tháng ở ngăn mát và cả năm nếu để ngăn đá. Nhân bánh ở đây bảo quản trong tủ mát và đã chia thành phần nhỏ. Những phần này không đóng gói trong túi mà được bọc khá nhếch nhác bằng màng bọc thực phẩm. Đặc biệt, trên bao bì không hề có bất cứ nhãn mác để cung cấp thông tin cần thiết như ngày sản xuất, hạn sử dụng. Khi chúng tôi gặng hỏi, nhân viên cửa hàng chỉ giải thích khá chung chung: "Nhân bánh cửa hàng mới làm nên thời gian sử dụng còn thoải mái".
Doanh nghiệp lắc đầu với khuyến mãi “dỏm”
Hiện tại, hầu hết các doanh nghiệp sản xuất bánh Trung thu đã tung sản phẩm ra thị trường. Ghi nhận tại nhiều điểm bán ở TP.HCM, các loại bánh có mức giá ngang bằng hoặc cao hơn khoảng 5-10% so với mùa bánh Trung thu trước. Mới đầu mùa, nhưng trên một số kênh bán hàng trực tuyến có khá nhiều đầu mối nhận phân phối sỉ, lẻ bánh Trung thu của các doanh nghiệp lớn như Kinh Đô, Như Lan, Givral... Mức chiết khấu những đầu mối này đưa ra cũng khá cao, từ 10-26%. Đại diện Công ty Kinh Đô cho biết, doanh nghiệp này không bán bánh Trung thu qua mạng và không thực hiện các hình thức khuyến mãi.
Theo khẳng định của ông Nguyễn Xuân Luân, Phó tổng giám đốc Công ty Kinh Đô, hiện tại Kinh Đô không thực hiện bất kỳ hình thức kinh doanh bánh Trung thu nào qua mạng. Các website bán bánh Trung thu đều không phải là nhà phân phối hay đối tác trực tiếp của Kinh Đô. Ngoài ra, sản phẩm bánh Trung thu Kinh Đô luôn giữ giá bán ổn định suốt mùa vụ. Vì thế, người tiêu dùng nên mua bánh từ các đối tác, đại lý chính thức của công ty.