Bệnh viện bỏ hoang: Hàng nghìn tỉ đồng của Nhà nước lãng phí dưới nắng mưa

Ngày 18.9, Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác đã đi khảo sát hiện trường, kiểm tra các dự án xây dựng 3 bệnh viện lớn trên địa bàn tỉnh Hà Nam gồm cơ sở 2 Bệnh viện Lão khoa, cơ sở 2 Bệnh viện Việt Đức và cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai.

Chậm tiến độ do chưa lường hết phát sinh trong triển khai dự án

Theo báo cáo của Bộ Y tế, tháng 1.2014, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án "Đầu tư xây dựng mới 5 bệnh viện, viện tuyến Trung ương và tuyến cuối đặt tại TP.HCM", trong đó có 2 dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

Tháng 12.2014, Bộ Y tế phê duyệt dự án đầu tư mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai quy mô bệnh viện 1.000 giường, tổng mức đầu tư 4.990 tỉ đồng; cơ sở 2 của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức quy mô bệnh viện 1.000 giường, tổng mức đầu tư 4.968 tỉ đồng; thời gian thực hiện cả hai bệnh viện là từ năm 2014 đến năm 2017.

Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2 do Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm, Bộ Y tế làm chủ đầu tư. Đến năm 2018, một số hạng mục của cả hai dự án đã hoàn thành, trong đó có khu khám bệnh. Song cũng từ đó, cả hai dự án tạm dừng xây dựng. Hiện nay cả 2 bệnh viện đều đang đóng cửa, tiến độ giải ngân mới đạt hơn 55% và 57%.

Theo Bộ Y tế, nguyên nhân dẫn đến 2 dự án chậm tiến độ là do chưa lường hết được các phát sinh trong quá trình triển khai dự án, nhất là việc thực hiện các quy định trong đầu tư xây dựng cơ bản, cụ thể là thực hiện các hợp đồng xây dựng, nên phát sinh các vướng mắc trong thực hiện các hợp đồng và thanh quyết toán, giải ngân vốn.

Tại Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2, nhiều hạng mục của cả hai bệnh viện vẫn chưa hoàn thành; phần lớn trang thiết bị y tế chưa được mua sắm, lắp đặt; đặc biệt nhiều khu vực phụ trợ xuống cấp, sân, vườn cỏ dại mọc um tùm, trở nên hoang hóa.

Người dân xung quanh hai bệnh viện cho biết, người dân trong vùng rất sốt ruột khi chứng kiến hàng nghìn tỉ đồng của Nhà nước đã đầu tư nay để lãng phí dưới nắng mưa, không tiếp tục đầu tư, sử dụng; mong muốn hai bệnh viện tiếp tục được đầu tư, hoàn thiện để đưa vào sử dụng, phục vụ khám chữa bệnh cho nhân dân.

Xác định rõ trách nhiệm

Thủ tướng đã làm việc với Bộ Y tế, các bộ, ngành và tỉnh Hà Nam về hai dự án này. Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế và các bộ, ngành xác định rõ những vướng mắc, khó khăn, nhất là sai sót từ khâu lập dự án, tư vấn thiết kết, thẩm định, ký kết hợp đồng, thi công xây lắp...; đặc biệt xác định rõ nguyên nhân và trách nhiệm để xảy ra những hạn chế, vướng mắc này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, chủ trương đầu tư 5 bệnh viện tuyến Trung ương, tuyến cuối đến nay đã trải qua 3 nhiệm kỳ. Trong 5 bệnh viện, có 3 bệnh viện giao cho địa phương làm chủ đầu tư thì đã hoàn thành, trong khi 2 bệnh viện do Bộ làm chủ đầu tư thì vẫn dang dở.

Từ thực tế này, Thủ tướng đề nghị các đại biểu, các cơ quan liên quan suy nghĩ thêm về việc giao cho các địa phương triển khai các công việc và vai trò của đội ngũ cán bộ, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu.

Nhắc lại nội dung trao đổi với người trông coi khu vật tư dự án bệnh viện Việt Đức, Thủ tướng nhấn mạnh nhân dân mong mỏi, bệnh viện sốt ruột, trông ngóng, địa phương mong muốn sớm có bệnh viện để tạo việc làm cho người dân trong khu vực.

Theo Thủ tướng việc đầu tư hai bệnh viện hiện đã chậm tiến độ nhiều năm, đội vốn. Nguyên nhân của việc này xuất phát từ những yếu kém, sai từ khi lập dự án, tư vấn, thẩm định dự án, quyết định đầu tư, chọn nhà thầu, ký hợp đồng, đấu giá và tổ chức thực hiện.

Thủ tướng nêu rõ, một vấn đề đặt ra là khi dự án xuất hiện các vướng mắc lại không được giải quyết ngay, dứt điểm, nên càng để kéo dài càng gây lãng phí, càng khó giải quyết, mất thời gian, mất công sức. Điều này càng cho thấy phải làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó; đồng thời xác định rõ trách nhiệm về những sai sót trong quá trình triển khai dự án.

Chậm nhất 2 tháng nữa phải có phương án xử lý

Bệnh viện Lão khoa Trung ương cơ sở 2, tại xã Khả Phong, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương xây dựng năm 2017; UBND tỉnh Hà Nam đã có quyết định giao đất và bàn giao hơn 4.5000 m2 đất để xây dựng bệnh viện.

Hiện nay, dự án Bệnh viện Lão khoa Trung ương cơ sở 2 chưa được khởi công xây dựng, song đã dành một phần kinh phí để khảo sát, thiết kế, lập dự toán, tạm ứng hợp đồng thi công...

Tuy nhiên, quá trình triển khai dự án có nhiều ý kiến khác nhau về vị trí xây dựng Bệnh viện (như tác động tới không gian phát triển du lịch, có nguy cơ cao lây nhiễm dịch bệnh, trùng lặp quy hoạch…). Bộ Y tế đã có một số văn bản gửi các cơ quan chức năng về các vấn đề này và đề nghị tiếp tục triển khai dự án.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị tỉnh Hà Nam, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành bàn bạc và tham khảo ý kiến các bên, nếu đồng thuận, hài hòa, hợp lý, hiệu quả thì tiếp tục thực hiện; trên tinh thần đặt lợi ích của nhân dân, lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết.

Trong trường hợp các bên đồng thuận di chuyển vị trí xây dựng tới vị trí khác thì phải thực hiện theo các quy định của pháp luật; xử lý vấn đề tài chính, dứt khoát không để thất thoát tiền của Nhà nước và để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu chậm nhất sau 2 tháng nữa các bộ, ngành và tỉnh Hà Nam phải có phương án xử lý; giao Phó thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì chỉ đạo, giải quyết các vấn đề theo thẩm quyền.