Roberto Martinez, HLV trưởng đội tuyển Bồ Đào Nha, dường như đã giải quyết được những khó khăn trong việc chọn đội hình thi đấu tại Euro 2024 bằng cách quay lại một sơ đồ truyền thống hơn trong chiến thắng dễ dàng 3-0 trước Thổ Nhĩ Kỳ đêm 22.6.
Sau khi thử nghiệm đội hình mới trong chiến thắng nhọc nhằn 2-1 trước Cộng hòa Séc ở lượt trận đầu tiên bảng F Euro 2024, Roberto Martinez đã chọn sơ đồ bốn hậu vệ được che chắn bởi Joao Palhinha, người đã trở lại hàng tiền vệ trong lượt trận thứ hai gặp Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này khiến đối thủ của Bồ Đào Nha phải bất ngờ.
Đội tuyển Bồ Đào Nha đến Đức với tư cách là một trong những ứng viên hàng đầu của Euro 2024 khi giành chiến thắng cả 10 trận ở vòng loại. Thế nhưng, sự đa dạng về tài năng trong đội hình đã cho phép Roberto Martinez có nhiều phương án thay đổi.
Ông đã bắt đầu trận đấu với Cộng hòa Séc với ba hậu vệ cánh, gồm cả Joao Cancelo di chuyển khắp sân, và kết thúc trận đấu với 5 tiền đạo khi tuyển Bồ Đào Nha tìm kiếm bàn thắng phút chót để giành trọn 3 điểm.
Đêm 22.6, sự ổn định do Palhinha và người thay thế anh ở hiệp 2 là Ruben Neves mang đến, cùng vai trò quen thuộc hơn cho các cầu thủ khác, đã tạo nền tảng cho màn trình diễn ấn tượng của đội tuyển Bồ Đào Nha trước Thổ Nhĩ Kỳ. Điều đáng chú ý là HLV Vincenzo Montella để Arda Guler, tài năng tấn công thuộc biên chế Real Madrid, ngồi dự bị trận này và chỉ đưa anh vào sân phút 70 khi tuyển Thổ Nhĩ Kỳ bị Bồ Đào Nha dẫn trước 3-0.
Khi được các phóng viên hỏi về sự thay đổi đội hình Bồ Đào Nha, Roberto Martinez cho biết ông có thể đổi cách tiếp cận nhờ vào tài năng của các cầu thủ.
"Điều quan trọng là có sự linh hoạt về chiến thuật để chúng tôi có thể cân bằng các cá nhân tài năng đang có", HLV 50 tuổi người Tây Ban Nha phát biểu.
Đã đảm bảo vị trí đầu bảng F, Roberto Martinez có thể cho một số cầu thủ chủ chốt của mình nghỉ ngơi trong lượt trận cuối gặp Georgia lúc 2 giờ ngày 27.6 giờ Việt Nam. Sau đó, tuyển Bồ Đào Nha sẽ gặp đội đứng thứ ba từ bảng khác ở vòng 16 đội.
Martinez đảm nhận vị trí HLV trưởng đội tuyển Bồ Đào Nha vào tháng 1.2023. Dù Bồ Đào Nha có chiến dịch vòng loại ấn tượng, một số nhà phê bình vẫn tiếp tục đặt câu hỏi về năng lực của Martinez sau khi ông thất bại trong việc biến thế hệ cầu thủ xuất sắc nhất nước Bỉ thành nhà vô địch World Cup và Euro.
Không gặp nhiều khó khăn để đánh bại Thổ Nhĩ Kỳ, tuyển Bồ Đào Nha vẫn chưa đạt được lối chơi ấn tượng như người láng giềng Tây Ban Nha đã thể hiện khi đánh bại Croatia và Ý trong hai trận đầu bảng B Euro 2024.
Một vấn đề gây tranh cãi trong đội tuyển Bồ Đào Nha là liệu Cristiano Ronaldo (39 tuổi) có nên tiếp tục là lựa chọn đá chính ở vị trí tiền đạo hay không.
Ở trận đại thắng Thổ Nhĩ Kỳ 3-0, Ronaldo đã phần nào xua tan cuộc tranh cãi đó khi thể hiện tinh thần đồng đội và chuyền bóng cho Bruno Fernandes nâng tỷ số lên 3-0 thay vì tự mình ghi bàn. Qua đó, CR7 nâng số pha kiến tạo của anh trong các VCK Euro lên con số kỷ lục là 8.
Xếp sau Ronaldo là Cesc Fabregas, Eden Hazard và Arjen Robben với cùng 5 kiến tạo tại các VCK Euro. Với 39 tuổi 138 ngày, Ronaldo còn trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất từng kiến tạo trong lịch sử VCK Euro.
Ronaldo là cầu thủ duy nhất thi đấu tại 6 VCK Euro, vào năm 2004, 2008, 2012, 2016, 2020 và 2024. Đội trưởng tuyển Bồ Đào Nha đã ghi 14 bàn sau 27 trận tại VCK Euro (kỷ lục tại giải) với đỉnh cao là chức vô địch năm 2016. Trong đó, CR7 ghi hai bàn tại VCK Euro 2004, một bàn ở Euro 2008, ba bàn tại giải đấu 2012, ba bàn năm 2016 và năm bàn tại 2020. Ronaldo cũng là cầu thủ duy nhất ghi 41 bàn ở các vòng loại Euro; ghi tổng cộng 55 bàn tại các vòng loại và VCK Euro.
Tại Euro 2024, Ronaldo chưa ghi bàn sau khi đá trọn hai lượt đầu vòng bảng dù là cầu thủ dứt điểm nhiều nhất từ đầu giải (9 lần). Người hâm mộ hy vọng Ronaldo có thể phá vỡ thêm các cột mốc tại VCK Euro, gồm cả trở thành cầu lớn tuổi nhất ghi bàn tại giải nếu nổ súng trên đất Đức để vượt qua Ivica Vastic (38 tuổi 257 ngày).
Tiền đạo thuộc biên chế Al Nassr có thể vượt qua Leonardo Bonucci (34 tuổi 71 ngày) để trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất ghi bàn trong trận chung kết Euro, nếu cùng tuyển Bồ Đào Nha vào đến trận cuối cùng tại Đức.
"Vào vòng 1/8 với vị trí dẫn đầu bảng. Tự hào về đội bóng này, chúng tôi là Bồ Đào Nha", Ronaldo viết trên mạng xã hội sau trận thắng Thổ Nhĩ Kỳ.
Martinez: Thay đổi đội hình linh hoạt để khiến các đối thủ phải đoán già đoán non
Roberto Martinez hài lòng với sự vượt trội của đội bóng của ông trong chiến thắng trước Thổ Nhĩ Kỳ và tin tưởng các học trò đã sẵn sàng cho vòng 16 đội Euro 2024.
Dù phải đối mặt với những lời chỉ trích sau trận thắng nghẹt thở trước Cộng hòa Séc, Martinez cho biết ông không nghĩ đội của mình đã có màn trình diễn tệ trong trận mở màn. Theo ông, màn trình diễn đó tương tự như trận đấu mới nhất gặp Thổ Nhĩ Kỳ, với kết quả được xác định bởi hoàn cảnh.
Đội tuyển Bồ Đào Nha phải lội ngược dòng để thắng Cộng hòa Séc 2-1 nhờ pha lập công phút 90+2 của Francisco Conceicao, điều này đặt ra câu hỏi về khả năng đi xa của Ronaldo và các đồng đội.
Martinez nói tại cuộc họp báo sau trận: “Tôi nghĩ màn trình diễn của chúng tôi trước Thổ Nhĩ Kỳ tương đương với trận đầu tiên. Điều rất quan trọng với chúng tôi là duy trì phong độ tốt. Sự khác biệt là chúng tôi đã ghi bàn sớm. Điều đó cho phép chúng tôi chơi bình tĩnh và thoải mái hơn.
Sau khi chúng tôi ghi bàn thắng đầu tiên, điều đó đã thay đổi những gì Thổ Nhĩ Kỳ cần phải làm. Điều quan trọng là phải khởi đầu tốt. Chúng tôi đã tập trung vào phòng ngự và kiểm soát trận đấu tốt hơn. Việc ngăn họ ghi bàn là rất có ý nghĩa".
Sau khi từ bỏ hệ thống được sử dụng trong trận mở màn với việc triển khai ba trung vệ và chuyển sang sơ đồ bốn hậu vệ, Martinez nói rằng ông sẽ vẫn thay đổi linh hoạt để khiến các đối thủ của mình phải đoán già đoán non.
“Điều quan trọng là phải cân bằng giữa nguồn tài năng cá nhân dồi dào của chúng tôi và cách tốt nhất để làm điều đó là linh hoạt về mặt chiến thuật. Để có được sự linh hoạt đó ở một đội tuyển quốc gia là khó khăn, nên tôi nghĩ thật tuyệt khi chúng tôi có những cầu thủ đủ tài năng để đóng những vai trò khác nhau tùy theo tình hình và đối thủ”, ông cho hay.
Khi tuyển Bồ Đào Nha đã chắc chắn đứng đầu bảng F, Martinez nói rằng ông sẽ làm mới đội hình trong lượt trận cuối gặp Georgia.
Ông nói: “Đảm bảo vị trí đứng đầu là điều tốt vì có rất nhiều cầu thủ trong phòng thay đồ xứng đáng được ra sân. Chúng tôi cần cho họ cơ hội để thể hiện những gì họ có và tạo ra môi trường cạnh tranh trong đội trong suốt giải đấu.
Tôi rất hài lòng với thái độ thi đấu của các cầu thủ. Họ cho thấy rằng chúng tôi đang tiến bộ qua từng trận đấu. Thật tốt khi thấy sự tiến bộ và phong độ thi đấu tốt trong hai trận liên tiếp. Tôi cảm thấy chúng tôi đã sẵn sàng cho vòng loại trực tiếp".