Để lấy được trọn bộ gốc, rễ cây bàng cổ thụ, người đàn ông làm nghề gỗ ở Sóc Trăng đã thuê gần 20 người đào sâu xuống lòng đất khoảng 4 m trong suốt 1 tháng.
“Cụ” bàng linh thiêng
Nhiều ngày qua, người dân các tỉnh miền Tây bàn tán xôn xao về 1 gốc bàng cổ thụ khổng lồ ở Sóc Trăng được 1 người dân địa phương mua về rồi cùng nhóm thợ chế tác tạo thành 1 công trình điêu khắc với nhiều pho tượng, nhiều hình thù độc đáo, đẹp mê hồn. Nó hấp dẫn đến nỗi nhiều đại gia, nhiều người chơi cây cảnh khắp nơi trong nước tìm về hỏi mua với giá rất cao. Đầu tiên họ trả giá 2 - 3 tỉ đồng, sau đó 5 - 7 tỉ và hiện nay là 35 tỉ đồng nhưng chủ nhân vẫn lắc đầu.
Công trình nghệ thuật độc đáo được ông Mai Kiên (người dân tộc Khơme, 67 tuổi, ngụ tại đường Tôn Đức Thắng, phường 5, TP.Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng) thực hiện suốt 3 năm qua, nhưng đến nay mọi người mới thấy được những sản phẩm đầu tiên khi chủ nhân mở nhà kho cho phóng viên vào chụp ảnh. Nhà kho này rộng khoảng 300m2, nằm đối diện Ban Chỉ huy Quân sự TP.Sóc Trăng. Do bộ rễ quá lớn nên những phần phụ đã được ông Mai Kiên cắt ra cho gọn…
Một phần gốc cây được chế tác thành tượng Phật
Gốc cây rất lớn, nhiều ngóc ngách, người chui vào đứng lọt thỏm, như hang động! Một số rễ được chạm khắc thành đầu lân, sư tử, mãng xà, tượng phật… rất đẹp!
Trò chuyện với PV, ông Kiên cho biết bản thân gắn bó với nghề gỗ trên 40 năm. Vào năm 2014, có dịp đi ngang qua đình Phụng Tường ở ấp Phụng Tường 1, xã Song Phụng, huyện Long Phú (Sóc Trăng), ông thấy có 2 cây bàng rất lớn, trong đó có 1 cây đã chết khô, nhiều cành đã bị mục nên ghé lại xem.
Hỏi thăm người phụ trách đình Phụng Tường thì được biết 2 cây bàng này có từ mấy trăm năm trước nhưng 1 cây bị chết (có thể do ảnh hưởng từ việc thi công 1 công trình ở bên cạnh làm động rễ) nên chính quyền địa phương để nghị Ban Quản lý đình cho đốn bỏ, tránh nguy hiểm cho người dân.
Do cây quá lớn nên Ban Quản lý đình thuê người dân địa phương đến đốn hạ. Tuy nhiên, khi tới nhìn thân cây quá lớn nên không ai dám đốn. Sau đó có 1 nhóm người ở nơi khác tới nhận lời đốn cây. Thế nhưng sau khi mới đốn được một số nhánh cây thì họ không đốn nữa, bỏ luôn tiền công cho phần đã đốn mà không nói lý do vì sao.
Gốc bàng làm được nhiều tuyệt tác
“Sau này tôi nghe người ta kể lại nhóm người đốn cây bàng đó đang nằm ngủ thì không biết mơ thấy cái gì mà sáng ra là họ bỏ đi luôn. Thành ra từ đó không ai nhận đốn cây nữa. Cứ thế, cây khô dần, nhiều phần bị mục”, ông kể. Nhìn thân cây bàng đang bị khô đi, ông Kiên thấy có nhiều bộ phận rất đẹp, rất hấp dẫn nên thử hỏi người phụ trách đình giá bán bao nhiêu thì họ cho biết bán 50 triệu đồng.
Suy nghĩ vài phút, ông Kiên trả giá 30 triệu đồng nhưng họ không bán nên người đàn ông này bỏ về. Nhưng suốt đêm đó, ông trắn trọc không ngủ được cũng vì gốc cây bàng đó. Có một cái gì đó rất khó hiểu cứ mê hoặc bản thân, khiến cho ông thấy cây bàng như đang ở bên cạnh.
“Sáng hôm sau, người quản lý đình tìm đến tôi và nói thêm cho đình 5 triệu nữa là 35 triệu đồng. Đắn đo một lát, tôi đồng ý mua với giá 35 triệu đồng. Sau khi thỏa thuận xong, tôi thuê người, chọn thời gian phù hợp cho người và phương tiện vào đào đưa gốc cây về.
Khi vào, trước lúc đào, tôi cũng có “tâm sự” với “cụ" bàng rằng: “Cụ đã chết, nay chỉ còn thân xác thôi, nếu để giữa mưa nắng thì hư hết, xin cụ cho tôi được đưa thân cụ về nhà mình bảo quản, chăm sóc chu đáo, lâu dài. Mong cụ phù hộ cho mọi điều suôn sẻ”. Sau khi "tâm sự" xong, tôi cho người và phương tiện tiến hành đào và đưa “cụ" bàng về đến nhà an toàn, không xảy ra bất lỳ một sự cố nào, dù là nhỏ nhất", ông Mai Kiên chia sẻ.
Để bứng hết bộ rễ vươn rộng trên diện tích gần 700 m2, ông Kiên đã thuê khoảng 20 người, đào sâu xuống lòng đất 4 m trong thời gian gần 1 tháng mới xong. Do bộ gốc, rễ quá to, chủ nhân phải thuê 1 khu đất có chiều ngang 15 m cho xe cẩu vào, ra. Mọi thiệt hại cây cối trên phần đất này được ông Kiên bồi thường cho người dân khoảng 100 triệu đồng.
Bộ gốc rất lớn
Trưa 15.4.2014, nhiều người đi trên tuyến đường quốc lộ 60 đoạn bắt đầu vào địa bàn phường 5 (TP.Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng) vô cùng ngạc nhiên và thích thú khi chứng kiến 1 chiếc xe vận tải hạng nặng chở 1 gốc cây bàng cổ thụ với hình dáng xù xì, gân guốc đầy ấn tượng nên ai cũng ùa ra xem.
Gốc cây bàng giá 35 tỉ đồng chưa bán
Theo ông Kiên, các nhà khoa học về thực vật qua xem xét đã đánh giá tuổi của “cụ” bàng đá này có tuổi từ 600 - 700 năm trở lên. Ông Kiên còn cho biết gốc cây bàng này rất lớn, đường kính ở phần gốc sát đất khoảng 14 m, còn tính luôn bộ rễ thì khoảng 25 m. Để đưa gốc bàng lên, ông và các công nhân phải đào sâu xuống đất và cắt gốc bàng thành 2 nửa rồi sau đó thuê xe cần cẩu hạng nặng cẩu lên xe chuyển về Sóc Trăng.
Chạm thành đầu lân, sư tử...
Theo ước đoán, trọng lượng của gốc bàng này phải lên tới hàng trăm tấn và chi phí đưa về tận nơi hết khoảng 700 triệu đồng. Sau khi đưa được “cụ” bàng này về, ông Mai Kiên cho người gia công để tạo thành 1 gốc cây với nhiều hình thù rất đẹp, rất lạ mắt khiến nhiều người rất thích thú, luôn tìm đến để xem. Để bảo quản gốc bàng, ông thuê làm 1 căn nhà rộng hàng trăm mét vuông với kinh phí khoảng 1 tỉ đổng để làm nơi trú ngụ của “cụ” bàng.
Ông Kiên cho biết: “Bây giờ họ đồn có người trả tới 50 tỉ, nhưng tôi khẳng định chưa có ai trả giá đó. Chỉ có mới đây nhất là 1 người ở TP.HCM trả 35 tỉ đồng nhưng tôi không bán bởi đây là một kỷ niệm đẹp, một cơ duyên hiếm có trong đời làm cây của mình. Tôi chỉ để lại làm vật kỷ niệm về 1 cây cổ thụ của Sóc Trăng quê mình cho mọi người chiêm ngưỡng thôi. Hiện nay tôi đang hoàn thiện dần các chi tiết, dự kiến năm 2018 sẽ hoàn thành và mở cửa cho mọi người tham quan”.
Và cả rắn hổ mang khủng
Ông Trần Minh Lý, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Sóc Trăng xác nhận đình Phụng Tường từng có 2 cây bàng cổ thụ, trong đó có 1 cây đã chết và được ông Mai Kiên mang bộ gốc, rễ về TP.Sóc Trăng. Theo ông Lý, có nhiều thông tin cho rằng 2 cây bàng ở đình Phụng Tường được trồng trên 500 năm. Tuy nhiên, đến nay chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu chính thức.
“Địa phương tính toán thì cây bàng còn sống có tuổi trên 200 năm. Cây bàng còn lại này đang được ngành ghi vào danh sách đề nghị Trung ương công nhận là Cây Di sản Việt Nam”, ông Lý nói.
Hàm Yên