Bộ KH-ĐT nói gì về doanh nghiệp có vốn đăng ký 144.000 tỉ đồng?

Các DN có 259 nhiệm vụ dở dang trước khi về Ủy ban Quản lý vốn

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3, đại diện Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã trả lời báo chí về việc sau khi một số tập đoàn, tổng công ty chuyển về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước thì gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là trong việc triển khai các dự án, dẫn đến một số đơn vị như Tổng công ty Đường sắt Việt Nam xin về lại Bộ Giao thông vận tải nhưng chưa được giao dự toán ngân sách.

Bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho hay, trong quá trình triển khai việc đưa các doanh nghiệp về ủy ban, biên bản bàn giao từ các bộ về có 259 nhiệm vụ dở dang, trong đó còn rất nhiều nhiệm vụ theo nguyên tắc phải triển khai thực hiện từ các cơ quan chủ sở hữu đã thông qua, phê duyệt trước năm 2017, tức là trước khi được chuyển về Ủy ban.

“Trong năm 2019, có rất nhiều nhiệm vụ là triển khai thực hiện trước năm 2017 nhưng chưa được các cơ quan đại diện chủ sở hữu triển khai, trong đó có một số dự án lớn. Trong quá trình triển khai thực hiện đến thời điểm triển khai có dự án triển khai cách đây 10 năm, 20 năm, đến nay có vấn đề nảy sinh”, bà Hà nói.

Theo bà Hà, nguyên tắc khi chuyển giao cần chuyển giao nguyên trạng. Qua quá trình triển khai thực hiện, thấy rằng trước kia trong trình tự, thủ tục phê duyệt các dự án của các doanh nghiệp, do vướng các dự án đầu tư công nên một số quy trình, trình tự, thủ tục chưa rõ.

Liên quan đến một số dự án sử dụng vốn của doanh nghiệp nhà nước, trong quá trình triển khai thực hiện, thẩm quyền phê duyệt dự án thì có dự án thẩm quyền thuộc Thủ tướng, có dự án thuộc thẩm quyền của địa phương, có dự án thẩm quyền liên quan đến cơ quan đại diện chủ sở hữu. Trong quá trình triển khai thực hiện có những dự án trong khối doanh nghiệp đôi khi thực hiện theo một số quy định của luật chuyên ngành. Khi về Ủy ban thì cũng chiếu theo những quy định, trình tự, nếu thấy không phù hợp, đánh giá xác định dự án không hiệu quả thì Ủy ban sẽ yêu cầu làm rõ những nội dung này.

Bà Hà cũng cho biết đang có 5 tập đoàn, tổng công ty sử dụng vốn ngân sách nhà nước, như Tập đoàn Điện lực Việt Nam quản lý liên quan đến việc chuyển tải điện cũng là kết cấu hạ tầng công, tài sản chung của quốc gia thì hiện nay vốn ngân sách nhà nước vẫn đang giao về tập đoàn để triển khai các dự án. Cùng với đó, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cũng vẫn bố trí vốn cho các dự án của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và một số dự án thuộc Tổng công ty Thuốc lá…

Nhưng có 2 đơn vị là Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và Tổng công ty Đường cao tốc Việt Nam, từ trước đến nay được giao vốn qua Bộ GTVT, với các dự án có liên quan đến công tác bảo trì, bảo dưỡng. Về vận tải đường sắt mặc dù Tổng công ty đã về Ủy ban từ tháng 10.2018, nhưng kế hoạch năm 2019 vẫn là do Bộ GTVT giao vốn bình thường.

Tuy nhiên, theo bà Hà, liên quan đến bảo trì kết cấu hạ tầng, yêu cầu đặt ra là theo cơ chế đặt hàng. Ở đây có 2 luồng ý kiến là vẫn triển khai như những năm trước và luồng thứ hai là theo cơ chế đặt hàng. Nhưng nếu thực hiện theo cơ chế đặt hàng thì dù ở Ủy ban Quản lý vốn hay Bộ GTVT, vẫn phải thực hiện theo cơ chế chung.

Đăng ký kinh doanh là thành quả đổi mới

Trả lời báo chí về việc 1 doanh nghiệp vốn đăng ký 6,3 tỉ USD mới đây, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Quốc Phương trả lời 2 khía cạnh.

Một là, về vấn đề đăng ký kinh doanh, ông Phương cho rằng đây là thành quả của 20 năm đổi mới. Việt Nam đã rất nỗ lực, cố gắng để chuyển từ cơ chế xin-cho trước đây sang cơ chế tự chịu trách nhiệm, chuyển từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm. Thêm nữa, cũng có ý nghĩa thúc đẩy phát triển nền kinh tế đảm bảo quyền, lợi ích của người dân và doanh nghiệp được phép kinh doanh những gì pháp luật không cấm.

“Về việc doanh nghiệp đăng ký vốn 144.000 tỉ đồng, trước tiên, tôi đánh giá cao tinh thần trách nhiệm của các cán bộ đăng ký kinh doanh của TP. Hà Nội và của Bộ KH-ĐT. Về hồ sơ đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp này theo pháp luật là hoàn toàn đúng, trên cơ sở xét duyệt hồ sơ thì không có lý do gì để không cấp đăng ký kinh doanh cho họ.

Tuy nhiên, các cán bộ cũng rất trách nhiệm khi thấy rằng số vốn có quy mô bất thường. Tôn trọng quyền đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp, đơn vị đăng ký kinh doanh đã ghi nhận và thông báo phối hợp với các cơ quan có liên quan tiếp tục các thủ tục sau này, đặc biệt là việc thông báo tới người đăng ký kinh doanh là trong 90 ngày phải nộp đủ số tiền cam kết.

Chúng tôi vẫn tiếp tục theo dõi cho đến khi nhận được thông tin về việc người đăng ký doanh nghiệp sẽ sửa đổi hồ sơ hay xin đăng ký lại thì chúng tôi sẽ tiếp nhận theo đúng quy định pháp luật”, ông Phương nói.

Hai là, nền kinh tế của Việt Nam đang cơ cấu lại với tầm nhìn phát triển mạnh mẽ, đặc biệt rất cần doanh nghiệp lớn. Do vậy những doanh nghiệp đăng ký số vốn lớn, thì các cơ quan đăng ký kinh doanh của các địa phương và của Bộ KH-ĐT sẽ phải quen dần với những con số lớn này. Tuy nhiên, với cơ chế hậu kiểm chắc chắn Bộ KH-ĐT sẽ phải hậu kiểm việc thực hiện chặt chẽ quy định pháp luật hơn nữa, tránh trường hợp các doanh nghiệp đăng ký có thể do vô tình hoặc cố ý đăng ký chưa đúng quy định, làm ảnh hưởng đến việc theo dõi đăng ký kinh doanh.

Về định hướng sắp tới, ông Phương cho rằng, đây là bài học cho việc quản lý đăng ký kinh doanh theo hướng hậu kiểm. Ở đây có một điểm quan trọng là phải tăng cường công tác giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức của người dân và doanh nghiệp khi đăng ký kinh doanh.

Lam Thanh