Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn bày tỏ "Ngành giáo dục đào tạo kiến nghị và hết sức mong muốn được nâng phụ cấp ưu đãi đặc biệt cho đối tượng giáo viên mầm non".
Tại phiên họp Quốc hội chiều 27.10, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đã giải trình về tình trạng thiếu giáo viên và giáo viên bỏ việc.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, các ý kiến tại phiên họp có nhiều đại biểu đề cập đến vấn đề thiếu giáo viên và vấn đề giáo viên bỏ việc. Trong những ngày vừa qua, Bộ GD-ĐT cũng nhận được hơn 200 ý kiến của cử tri gửi tới, trong đó đều bày tỏ sự băn khoăn, lo lắng giữa việc ngành thiếu giáo viên và hiện tượng giáo viên bỏ việc và chuyển việc. Đây là 2 vấn đề khác nhau, nhưng có liên quan mật thiết với nhau.
Làm rõ về vấn đề thiếu giáo viên, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho hay, ngành giáo dục đã phối hợp với ngành nội vụ tính toán và xác định số lượng giáo viên thiếu cần phải bù đắp, bổ sung từ nay tới năm 2026 lên đến 107.000 giáo viên.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, con số này có thể còn biến động trước tình hình giáo viên nghỉ việc. Đây cũng là con số để tính toán bù đắp để vừa đảm bảo duy trì hoạt động dạy và học bình thường, hơn thế là để tính toán thực hiện các mục tiêu đổi mới và nâng cao chất lượng.
Về nguyên nhân của tình trạng thiếu giáo viên, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cho rằng, nhiều năm về trước đã không đủ do số lượng bỏ việc, giảng viên nhiều năm không tuyển, tuyển nhỏ hơn số nghỉ hưu do thừa, thiếu cục bộ, khó điều tiết và thiếu do tăng dân số tự nhiên. Từ tháng 9.2015, tổng số học sinh khi bắt đầu năm học của năm 2015 là trên 19 triệu học sinh. Nhưng đến tháng 9.2022, khi bắt đầu năm học là trên 23 triệu học sinh.
Trong khi đó, số giáo viên vào tháng 9.2015 có 1.156.000 giáo viên cho bậc mầm non đến phổ thông. Đến thời điểm tháng 9.2022 có 1.227.000 giáo viên. Có thể thấy, số giáo viên nhiều hơn 100.000 trong khi số học sinh đã tăng trên 3.000.000. Ông Sơn cho rằng đây là tình trạng thiếu do vấn đề tăng số học sinh do tăng dân số tự nhiên.
Bên cạnh đó, tình trạng thiếu giáo viên do biến động dồn dịch về dân số ở một số vùng, miền dồn về các thành phố lớn hoặc các khu công nghiệp; do vấn đề dịch bệnh tác động đến các trường mầm non phải đóng cửa, đặc biệt là nhóm trẻ tư thục và thiếu do nhu cầu để thực hiện phổ cập mầm non bậc năm tuổi thiếu; thiếu do việc tăng số buổi học từ một buổi lên hai buổi tmột ngày và do chuẩn về mặt tỷ lệ giáo viên trên học sinh; tỷ lệ số học sinh trên lớp cần đảm bảo chuẩn 35 giáo viên cho bậc tiểu học và 45 học sinh trên lớp của bậc trung học....
Ngoài ra, tình trạng thiếu giáo viên còn do nhiều nguyên nhân như một thời gian dài không tuyển và không tuyển được; nhiều nơi dồn vài ba năm mới tuyển. Mặt khác, còn vấn đề là thiếu nguồn tuyển hoặc có nguồn đã được đào tạo nhưng không dự tuyển vì chọn các nghề khác…
Trước tình trạng trên, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề nghị Quốc hội xem xét, điều chỉnh phụ cấp ưu đãi cho giáo viên bậc mầm non. Ông Sơn đề nghị mức tốt nhất là tăng phụ cấp ưu đãi cho nhóm giáo viên mầm non được hưởng tương tự như mức phụ cấp ưu đãi so với y tế cấp cơ sở. Nếu không thì cũng tăng tối thiểu lên ngang mức ưu đãi cũ của y tế cấp cơ sở.
Cũng theo Bộ trưởng, giáo viên thiếu nhiều nhất và bỏ việc nhiều nhất là ở bậc mầm non, số nghỉ việc ở bậc mầm non chiếm trên 40% tổng số giáo viên nghỉ việc. Do đó, Bộ trưởng đề nghị, Quốc hội xem xét điều chỉnh phụ cấp ưu đãi cho giáo viên bậc mầm non. Hiện nay, phụ cấp ưu đãi của giáo viên mầm non đang 35%, Bộ trưởng cho rằng tốt nhất tăng phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non tương tự như phụ cấp ưu đãi của y tế cấp cơ sở, còn tối thiểu nên tăng 35% lên 70% ngang với mức ưu đãi cũ của y tế cơ sở.
"Ngành giáo dục đào tạo kiến nghị và hết sức mong muốn được nâng phụ cấp ưu đãi đặc biệt cho đối tượng giáo viên mầm non", Bộ trưởng Bộ GD-ĐT bày tỏ.
Bên cạnh đó, ông Sơn đề nghị các địa phương tăng cường dùng ngân sách địa phương để ký các hợp đồng đối với giáo viên mà không thuộc xác định chỉ tiêu biên chế. Hiện còn thiếu căn cứ pháp lý cho việc này và cần cơ chế tháo gỡ.