Chủ hộ nuôi cá đau đớn nhìn cá bè chết hàng loạt

Do cá chết trắng bè xảy ra trong 3 ngày 4,5 và 6.2 (nhằm ngày 28,29 và 30 tết), nên nhiều người nuôi cho biết, họ chỉ lo tất bật cứu cá, không đón được cái tết như năm nào. 

 Cá chết trắng bè

“Cá chết vô cùng đột ngột và gây sửng sốt cho tôi cùng nhiều người nuôi bè ở đây. Làm như có luồng nước độc ở dưới dòng sông, hễ chảy tới đâu là cá chết sạch tới đó. Tôi nuôi cá bè 22 năm nay, nhưng chưa bao giờ chứng kiến cảnh cá chết đột ngột và kinh hoàng như vậy. Tui bị thiệt hại từ cá chết khoảng 5 tỷ đồng. Nhiều người đã khóc ròng, ngất xỉu tại bè khi chứng kiến cảnh tài sản của mình đột nhiên mất sạch”, ông Nhàn kể.

Còn ông Trần Văn Dũng (59 tuổi, nuôi 3 bè với khoảng 45 tấn cá rô phi ở gần bến đò số 11 trên sông Cái Vừng, bờ thuộc ấp Phú Hòa A, xã Phú Thuận A, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) kể, khi phát hiện cá có biểu hiện lạ, ông cũng cho nhiều máy sục khí ôxy và đạp nước để cứu cá. Bởi kinh nghiệm nhiều năm cho thấy, cá nổi đầu không mang mầm bệnh gì thường là do thiếu ôxy. Sau khi bơm sục khí, bơm đạp tạo dòng chảy ông thấy còn rất ít cá nổi đầu, nghĩ là cá đã khỏe, trầm xuống đáy bè.

Có nơi tận dụng cá chết làm khô, nơi đổ xuống sông Cái Vừng bỏ, nơi thu gom lên bờ chôn cá chết.

Nhưng không ngờ, đến 5 giờ sáng cùng ngày, con trai ông Dũng lặn xuống đáy bè kiểm tra, phát hiện cá đã chết xấp lớp ở dưới đáy bè. “Phát hiện cảnh này con trai tui tính nằm lại dưới đáy bè tự vẫn chết theo bầy cá. Bao nhiêu tài sản dồn vô đây, trong vài tiếng đồng hồ đã trắng tay. Cá chết hết sức đột ngột và không hề có biểu hiện bệnh gì hết. Khi chết, con cá vẫn còn nguyên, không bị nổ mắt, đỏ mang, hay tuột nhớt gì”, ông nói.

Theo nhiều hộ dân có cá nuôi lòng bè bị chết cho biết, toàn bộ cá chết đều có biểu hiện giống nhau, nổi đầu rồi đột ngột chết, mà không để lại triệu chứng bệnh. Đoạn sông Cái Vừng từ bến đò số 10 đến bến đò số 18 là có cá nuôi lòng bè và cả cá lăng nha, lươn, cá lưỡi trâu… ngoài tự nhiên chết. Còn lại các đoạn khác của con sông này thì các lòng bè nuôi cá khác bình an vô sự.

Từ đó, bà con ngư dân nghi ngờ hiện tượng cá chết hàng loạt và đột ngột, gây thiệt hại nặng nè này là do chất độc hiện diện trong nước gây ra. Trên đoạn sông có cá chết hàng loạt chỉ có vài cơ sở xay xát lúa gạo, không thải nước ra môi trường. Chỉ có duy nhất nhà máy chế biến gạo của Công ty CP Toàn Cầu đóng gần bến đò số 11 (thuộc xã Phú Lâm, huyện Phú Tân, An Giang) là nơi có xả nước thải ra sông Cái Vừng.

 

Những bồn chứa chế biến gạo đồ của Công ty CP Toàn Cầu, nơi nhiều ngư dân nghi ngờ xả thải chất độc giết cá hàng loạt

Do đó, nghi vấn số 1 của người dân nuôi cá là chỗ công ty này. Họ nghi ngờ quá trình chế biến gạo đồ của công ty đã xả ra nước thải mang theo hóa chất độc hại, hoặc quá trình xúc rửa bồn nấu để chế biến gạo đồ xả ra sông chất độc khiến cá bè trên đoạn sông gần công ty này chết sạch.

Cũng theo nhiều người dân bị thiệt hại, hầu hết hộ nuôi cá lòng bè bị thiệt 100%. Chỉ vài hộ kịp kéo bè ra khỏi vùng có luồng nước độc thì vớt vát chút đỉnh cá còn sống. Nhiều hộ mất trắng tài sản và có người đòi tự vẫn khi tài sản mất sạch còn lâm nợ tiền thức ăn và ngân hàng. Do đó, nhiều bà con kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cho phép khoanh nợ ngân hàng không tính lãi. Đặc biệt là kiến nghị cơ quan chức năng sớm điều tra làm rõ coi nơi nào là thủ phạm gây ra cảnh cá chết này.

“Điều ngư dân mong mỏi nhất hiện giờ là cần tìm ra thủ phạm gây chết cá. Bởi ngoài thiệt hại nặng nề về tài sản, đây còn là nguồn nước sinh hoạt của hàng ngàn hộ dân sống ven sông Cái Vừng. Nếu không cắt nguồn đầu độc dòng sông, nguy cơ dịch bệnh trở thành vấn đề nghiêm trọng”, anh Nguyễn Thanh Ngân (46 tuổi, ngụ ấp Phú Hòa A, xã Phú Thuận A, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp (người thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng do cá chết), nói.

 

Làng bè trên sông Cái Vừng trở nên vắng lặng, đìu hiu

Theo kết quả phân tích các mẩu nước lấy tại nơi có cá chết hàng loạt trên sông Cái Vừng của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang cho thấy, trong nước có chứa các hóa chất có gốc nitric (NO₂)^- vượt mức trung bình 2,6-11 lần, gốc phosphat (PO₄)^- vượt 1,6 lần. Còn hàm lượng oxy hòa tan (DO) thì thấp hơn mức trung bình 1,5 lần…

“Những chất có gốc (NO₂)^-, (PO₄)^- không thể tự có trong môi trường nước sông, mà do con người đưa vào. Chúng có ở trong khá nhiều hóa chất công nghiệp. Quá trình chế biến một số sản phẩm có tinh bột cũng sản sinh ra một số chất này với số lượng lớn. Với nước sông có thành phần như thế thì cá không thể sống được”, ông Trần Anh Thư, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh An Giang đánh giá.