Ngày 4.5, một thẩm phán tòa án liên bang Mỹ nhận định có thể Công tố viên đặc biệt Robert Muller muốn ép cựu trưởng ban tranh cử Paul Manafort tố cáo Tổng thống Mỹ Donald Trump thông đồng với Nga trong cuộc bầu cử 2016.
Ngày 20.10.2017,ông Muller đã lập hồ sơ truy tố ông Manafort phạm tội hình sự: gian lận ngân hàng và trốn thuế (tức lừa đảo chính quyền Mỹ, cụ thể là Cục thuế liên bang - IRS) và không đăng ký là đại diện vận động hành lang cho nước ngoài.
Ông Manafort còn bị buộc tội “rửa tiền” 12 triệu USD, là tiền công ông vận động hành lang cho chính quyền cựu Tổng thống Ukraine thân Nga Viktor Yanukovych, người đang phải sống lưu vong ở Nga sau khi bị phe nổi dậy Euromaidan lật đổ hồi tháng 5.2014, tức 2 năm trước khi ông Trump ra tranh cử.
Đó là cuộc truy tố đầu tiêntừ khi ông Muller chỉ huy Cục điều tra liên bang (FBI) điều tra 2 nghi án Nga can thiệp bầu cử Tổng thống Mỹ 2016, và nhóm tranh cử của ông Trump thông đồng với quan chức Nga.
Ông Manafort vẫn khẳng định ông vô tội. Công tố viên Muller cũng chưa cáo buộc chuyện ông liên quan cuộc tranh cử của Tổng thống Trump.
Một cộng sự giấu tên của ông Muller kể: vị cựu giám đốc FBI này có biệt danh “Trăn siết mồi”, vì ông Muller có chiến lược điều tra là dần dần tăng sức ép lên các đối tượng.
Động cơ thật của “Trăn siết mồi”
Ngày 4.5, tại phiên tòa xéthồ sơ truy tố ông Manafort, Thẩm phán TS Ellis cho rằng khi truy tố ông Manafort, động cơ thật của Công tố viên Muller là ép ông này “hát” tố cáo ông Trump.
Theo Newsweek, “hát” là tiếng lóng mà các tiểu thuyết Mỹ về tổ chức Mafia dùng, để chỉ việc tội phạm chịu tố cáo băng đảng để được xét giảm nhẹ tội.
Vị thẩm phán được cho là nổi nóng, phát biểu với nhóm luật sư của ông Muller: “Tiếng lóng là “hát”. Các ông không thật sự chú ý tới vụ gian lận ngân hàng của Manafort. Các ông chỉ thật sự quan tâm thông tin mà ông Manafort có thể cung cấp nhằm có thể dẫn đến việc truy tố hoặc luận tội ông Trump”.
Thẩm phán Ellis còn nói: “Tôi không thấy mối tương quan giữa sự truy tố này với bất kỳ điều gì mà Công tố viên đặc biệt được phép điều tra. Chúng tôi không muốn bất kỳ ai ở nước Mỹ có toàn quyền. Xem ra quývị sẽ không thể thuyết phục được tôi rằng Công tố viên đặc biệt có quyền làm bất kỳ điều gì ông ấy muốn. Nhân dân Mỹ tin tưởng không ai được có toàn quyền hành động”.
Thẩm phán Ellis chưa tuyên hủy hồ sơ truy tố, yêu cầu văn phòng Công tố viên Muller gửi riêng cho ông bản sao bản ghi nhớ ngày 2.8.2017 của Thứ trưởng Bộ Tư phápRod Rosentein, người giám sát cuộc điều tra hai nghi án Nga can thiệp và thông đồng với nhóm tranh cử của ông Trump.
Tài liệu này giải thích ông Muller được giao nhiệm vụ điều tra liệu ông Manafort có “phạm tội khi nhận tiền từ chính phủ cựu Tổng thống Yanukovych hay không”.
Vị thẩm phán nói bản ghi nhớ hiện có đã bị sửa rất nhiều.
Bao giờ "Trăn siết mồi" phỏng vấn Tổng thống Mỹ?
Tuyên bố cứng rắn của thẩm phán Ellis có thể gây khó khăn cho việc ông Muller xử ông Manafort, và càng tăng sức ép buộcThứ trưởng Rosenstein phải ngưng cuộc điều tra.
Nhưng “Trăn siết mồi” vẫn làm tới, đề nghị thẩm phán cấp 70 trát triệu tập các nhân chứng ra tòa làm chứng vào ngày 10.7 tới, liên quan khả năng xét xử ông Manafort trong tháng này.
Newsweekđưa tin không rõ các nhân chứng gồm những ai, và nói ông Muller là một đảng viên Cộng hòa, từng được Tổng thống George Bush chỉ định làm Giám đốc FBI 10 năm, và thêm 2 năm ở chức vụ này thời Tổng thống Barack Obama.
Nhưng ông Trump nói hôm 4.5: “Bob Muller đã làm việc cho Obama trong 8 năm”.
Tuyên bố của vị thẩm phán khiến các luật sư của ông Manafort nức lòng. Họ nói việc truy tố thân chủ của họ không thuộc phạm vi cuộc điều tra của ông Muller về nghi án Nga can thiệp cuộc bầu cử 2016.
Tổng thống Mỹ cũng tranh thủ phát biểu của vị thẩm phán. Tại một hội nghị ở bang Texas, ông trưng thông tin của CNN về vụ xử, nói thẩm phán Ellis là một “nhân vật đáng kính trọng”, và việc thẩm phán đặt dấu hỏi về động cơ làm việc của ông Muller đã chứng minh điều ông luôn tuyên bố: “Cuộc điều tra này chỉ là trò săn phù thủy”.
Ông Trump cũng tách mình khỏi ông Manafort, nói ông này là người “dễ thương” nhưng chỉ làm việc cho ông trong hai tháng (thực ra là 5 tháng).
Trước đó, khi bay đến Texas, ông Trump tuyên bố hoan nghênh việc ông Muller muốn phỏng vấn ông:“Tôi rất muốn nói chuyện, vì chúng tôi không làm gì sai trái. Chúng tôi đã có một cuộc tranh cử tuyệt vời, thắng dễ dàng”.
Nhưng ông Trump cũng nói“Tôi muốn biết chúng tôi có được đối xử tử tế hay không, vì hiện mọi người đang trông vào vụ săn phù thủy thuần túy này”.
Nếu có vụ thẩm vấn ông Trump, “Trăn siết mồi” dự tính hỏi Tổng thống Mỹ về mối quan hệ của ông với Nga, ông có cản trở cuộc điều tra hai nghi án hay không, theo bản 49 câu hỏi mà báo New York Times đăng tải trong tuần này.
Trung Trực (theo Guardian)