3.000 nhà khoa học làm việc tại các phòng thí nghiệm của IBM tại 12 quốc gia trên khắp các châu lục đã tham gia xác định 5 công nghệ sẽ có ảnh hưởng lớn nhất đến cuộc sống của chúng ta trong 5 năm tới.
Trong số đó có sự phát triển của các phương pháp đáng tin cậy để chẩn đoán các bệnh tâm thần qua giọng nói và sự xuất hiện của các phòng thí nghiệm sinh hóa di động trên một con chip sẽ giúp phát hiện bệnh của bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể ở giai đoạn sớm nhất.
Nghiên cứu “IBM 5 trong 5”dựa trên những quan sát thị trường và các xu hướng xã hội cũng như những công nghệ tiên tiến có thể biến những dự báo đó trở thành hiện thực .
1. Giọng nói sẽ là một chỉ số về sức khỏe tâm thần
Hiện nay, 1/5 người trưởng thành ở Mỹ bị các vấn đề tâm thần - bệnh Alzheimer, Parkinson, trầm cảm và rối loạn tâm thần, và khoảng 1/2 số bệnh nhân bị bệnh nặng không được điều trị. Gánh nặng kinh tế do các rối loạn tâm thần gây ra ước tính lên tới hàng nghìn tỉđôla mỗinăm.
Nếu não là một hộp đen mà chúng ta không thể hiểu được cho đến cùng thì lời nói là chìa khóa để khám phá. Sau 5 năm, những gì chúng ta nói và viết sẽ là một chỉ số về sức khỏe tinh thần và thể chất. Các tính năng nói và viết sẽ được phân tích bởi một hệ thống nhận thức mới sẽ cung cấp cho các bác sĩ và bệnh nhân khả năng chẩn đoán và phòng ngừa bệnh tật.
Các nhà khoa học của IBM sử dụng các bản ghi âm các cuộc phỏng vấn ở bệnh viện tâm thần kết hợp với huấn luyện máy để tìm ra những đặc điểm trong lời nói của những ngườibị rối loạn tâm thần, tâm thần phân liệt, hưng cảm hoặc trầm cảm. Thậm chí ngay hiện nay, máy tính chỉ cần phân tích khoảng 300 từ để đưa ra một chẩn đoán cụ thể với xác xuất đúng khá cao.
2. Trí tuệ nhân tạo sẽ cho chúng ta một thị lực siêu phàm
Con người ta không thể quan sát bằng mắt thường hơn 99,9%quang phổ điện từ. Hơn 100 năm qua, các nhà khoa học đã tạo ra các công cụ để đo các sóng khác nhau, để soi chiếu các túi xách tay tại các sân bay, để có hình ảnh của cơ quan nội tạng hoặc định hướng trong sương mù. Tuy nhiên, các thiết bị này rất phức tạp và đắt tiền và cũng chỉ có thể nhận ra một phần hẹp của quang phổ.
Sau 5 năm sẽ có thiết bị mới tạo ra một hình ảnh siêu quang phổ, sẽ giúp chúng ta nhìn thấy những gì nằm ngoài tầm nhìn thấy được bằng mắt thường. Các thiết bị đó sẽ nhỏ gọn, cơ động và giá cả phải chăng, để thị lực siêu nhân trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, chúng ta có thể nhìn thấy qua camera của điện thoại những gì có trên đĩa thức ăn hoặc viên thuốc trong hộp thuốc.
3. Kính phóng đại giúp “nhìn” Trái đất thật chi tiết
Chúng ta bắt đầu thu thập dữ liệu, nhưng cho đến nay dữ liệu không được cấu trúc hóa. 80% thời gian mất vào việc phân loại dữ liệu chứ không phải để phân tích và hiểu biết về những gì mà dữ liệu phản ánh.
Nhờ các đồ vật được kết nối internet nên tủ lạnh, bóng đèn, máy đo nhịp tim, điện thoại thông minh, máy bay không người lái và vệ tinh đều trở thành các nguồn cung cấp dữ liệu. Hiện tổng số đồ vật được kết nối internet đã vượt quá 6 tỉđơn vị và tốc độ gia tăng của chúng là 30% mỗi năm. Chúng ta đang trong quá trình số hóa thế giới vật chất.
Trong 5 năm, chúng ta sẽ bắt đầu sử dụng các thuật toán huấn luyện máy và phần mềm sẽ giúp chúng ta tổ chức thông tin và đưa ra kết luận dựa trên thông tin. Các nhà nghiên cứu của IBM đã gọi đó là nhìn tổng thể, tức khả năng nhìn thấy ý nghĩa trong số lượng lớn các dữ liệu phức tạp.
Nhờ thu thập và phân tích dữ liệu về khí hậu, điều kiện đất đai, mực nước ngầm và mối quan hệ giữa những dữ liệu đó để tưới tiêu, một thế hệ nông dân mới sẽ có thể chọn giống cây trồng, thời gian gieo trồng và phương pháp canh tác thích hợp nhất trong những điều kiện này.
4. Xét nghiệm trên chip để chẩn đoán bệnh
Bệnh được chẩn đoán càng sớm càng tốt. Một số bệnh như ung thư hầu như không thể phát hiện được ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, những dấu vết của sự hiện diện của bệnh ung thư có thể được phát hiện trên các mẫu dịch - máu, nước bọt, nước mắt, nước tiểu hay mồ hôi. Với công nghệ nano đã có thể phân tích các hạt nhỏ hơn hàng ngàn lần so với một sợi tóc người.
Trong 5 năm tới, phòng thí nghiệm trên một con chip sẽ thăm dò, tìm kiếm các manh mối về sự hiện diện của mẫu bệnh. Toàn bộ phòng xét nghiệm sinh hóa có khả năng tiến hành một phân tích đầy đủ sẽ được ép vào một chip duy nhất,và sẽ là một phần của các thiết bị cầm tay để mọi người có thể phân tích các chỉ dấu sinh học của cơ thể trước khi các triệu chứng bệnh biểu hiện.
5. Các bộ cảm biến thông minh kiểm soát môi trường
Hầu hết các chất gây ô nhiễm đều không thể nhận thấy cho đến khi tác động độc hại của chúng khiến mọi người không thể xem nhẹ.
Ví dụ, methane - thành phần chính của khí đốt tự nhiên, được coi là một nguồn năng lượng sạch trong khi nó là nguyên nhân thứ hai gây ra tình trạng nóng lên toàn cầu sau khí carbon dioxide.
Các công nghệmới trong 5 năm nữa sẽ cho phép lắp đặt các bộ cảm biến gần nguồn của các cơ sở lưu trữ và đường ống khí đốt tự nhiên để xác định rò rỉ trong vài phút, chứ không phải hàng tuần như bây giờ. Mạng lưới này sẽ cho phép liên tục theo dõi tình trạng của các cơ sở hạ tầng khí đốt tự nhiên và ngăn chặn những hậu quả thảm khốc.
Vũ Trung Hương