Bị cáo Nguyễn Ngọc Hai (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận) bị HĐXX cấp sơ thẩm tuyên phạt 5 năm tù.
Chiều 17.5, HĐXX TAND TP.Hà Nội tuyên bản án sơ thẩm đối với cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai và đồng phạm.
Trong đó, HĐXX cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Nguyễn Ngọc Hai (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận) 5 năm tù; Lương Văn Hải (cựu Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh) 42 tháng tù với cùng tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Cùng tội danh trên, các bị cáo là cựu lãnh đạo Sở ở tỉnh Bình Thuận, gồm Hồ Lâm (cựu Giám đốc Sở TN-MT); Lê Nguyễn Thanh Danh (cựu Phó giám đốc Sở TN-MT); Ngô Hiếu Toàn (cựu Phó giám đốc Sở Tài chính)… bị HĐXX cấp sơ thẩm tuyên phạt từ 18 tháng tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 5 năm tù.
Riêng bị cáo Nguyễn Văn Phong (cựu Giám đốc Sở Tài chính Bình Thuận) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” thì bị HĐXX xử phạt 24 tháng tù.
Đáng chú ý, đối với 1 bị cáo bị tuyên phạt 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, HĐXX đã tuyên trả tự do cho bị cáo này ngay tại phiên tòa nếu bị cáo không phạm tội trong vụ án khác.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX xác định hành vi của các bị cáo đã dẫn tới việc Công ty Tân Việt Phát được hưởng số tiền 45 tỉ đồng nên buộc phía Công ty phải nộp lại số tiền này. Tại phiên tòa, phía doanh nghiệp đồng ý nộp lại số tiền này nên HĐXX không buộc các bị cáo phải bồi thường.
Trên cơ sở đánh giá toàn diện tài liệu, chứng cứ có trong nội dung vụ án cùng diễn biến tại phiên tòa, HĐXX đánh giá hành vi phạm tội của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, gây thiệt hại lớn, làm suy giảm niềm tin của nhân dân nên cần tuyên mức án nghiêm khắc để làm bài học cho những cán bộ thiếu mẫn cán.
Theo HĐXX, bị cáo Hai với vai trò là Chủ tịch, là người đứng đầu UBND tỉnh Bình Thuận nên trong vụ án này bị cáo là người có vai trò cao nhất. Bị cáo Hồ Lâm là người có vai trò tham mưu nên trong vụ án này vai trò của ông Hồ Lâm bị xác định là người chịu trách nhiệm ngang với bị cáo Hai. Các bị cáo còn lại giữ vai trò thấp hơn.
Ngoài ra, theo HĐXX, các bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, các bị cáo cũng đã nộp khoản tiền nhằm khắc phục hậu quả vụ án. Các bị cáo có nhân thân tốt, trong quá trình công tác có nhiều đóng góp, được tặng nhiều Bằng khen…, đó là những tình tiết giảm nhẹ theo đúng quy định của pháp luật. HĐXX đánh giá trong vụ án này, các bị cáo không hưởng lợi.
Thiệt hại hơn 45 tỉ đồng
Tại phiên tòa, các bị cáo khai nhận hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố và không có ý kiến về tội danh bị truy tố. Cụ thể, năm 2013, UBND tỉnh Bình Thuận chủ trương bán đấu giá 3 lô đất diện tích hơn 92.000m2, giá khởi điểm hơn 111 tỉ đồng (1,2 triệu đồng/m2) để xây nhà ở thương mại nhưng không có đơn vị, cá nhân nào tham gia.
Hai năm sau, giá đất ở Bình Thuận liên tục tăng. Tháng 7.2016, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Hai ra quyết định điều chỉnh giá đất ở khu vực có ba lô đất trên lên 1,6 triệu đồng/m2.
Đầu năm 2017, Công ty Tân Việt Phát có công văn gửi UBND tỉnh xin giao 3 lô đất này không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất để làm Trung tâm Thương mại dịch vụ và dân cư đô thị Tân Việt Phát 2.
Sở TN-MT tỉnh Bình Thuận có công văn tham mưu cho UBND tỉnh về việc giao đất chỉ tính giá khởi điểm ban đầu năm 2013 (1,2 triệu đồng/m2). Sở Tài chính đồng ý với giá đó.
Tháng 2.2017, UBND tỉnh gửi công văn cho Sở TN-MT, Trung tâm Phát triển quỹ đất, đồng ý chủ trương giao đất cho Công ty Tân Việt Phát với đề xuất trên. Doanh nghiệp sau đó nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, rồi được giao đất thực hiện dự án.
Theo HĐXX, ông Nguyễn Ngọc Hai (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận) biết rõ quy định của pháp luật về căn cứ, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nhưng vẫn ban hành chủ trương giao 3 lô đất 18, 19, 20 (thuộc quỹ đất 2 bên đường ĐT.706B phường Phú Hài, TP.Phan Thiết) cho Công ty Tân Việt Phát vào năm 2017, nhưng áp dụng giá đất được phê duyệt năm 2013 trái quy định pháp luật.
Các bị cáo đều là các lãnh đạo, cán bộ UBND và các cơ quan chuyên môn thuộc Sở TN-MT, Sở Tài chính được giao nhiệm vụ trực tiếp liên quan đến quản lý đất đai và tài chính về đất đai. Họ đều biết quy định của pháp luật về căn cứ, thời điểm tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất quy định tại Điều 108 Luật Đất đai nhưng vẫn thống nhất đề xuất, tham mưu cho UBND tỉnh Bình Thuận về việc giao 3 lô đất cho Công ty Tân Việt Phát nhưng không xác định giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất.
Trước đó, tại phần tranh luận, luật sư cho rằng kết luận định giá là thiếu chính xác và gây bất lợi cho các bị cáo, các bị cáo đều không nhận thức được hành vi sai phạm tại thời điểm giao đất… Từ đó, các luật sư đề nghị HĐXX khoan hồng, xử phạt thấp hơn mức đề nghị của VKS.
Theo đối đáp của VKS, các bị cáo thuộc Chi cục quản lý đất đai là người có kinh nghiệm trong việc quản lý đất đai nhưng các bị cáo lại khai không nhận thức được việc giao đất là trái quy định "là không chấp nhận được".
Hành vi của các bị cáo bị VKS xác định với lỗi cố ý, gây thiệt hại hơn 45 tỉ đồng. Bị cáo Nguyễn Ngọc Hai là người lãnh đạo điều hành UBND tỉnh nên việc cáo trạng xác định bị cáo là người có vai trò đứng đầu trong vụ án là hoàn toàn phù hợp.