Du lịch Đông Nam Á: Điều gì khiến Thái Lan tỏa sáng?

Lâu nay, không ít người cho rằng, Asean là vùng trũng của du lịch thế giới. Trước 2016, quán quân du lịch Asean là Malaysia, bỏ xa Thái Lan gần 20% lượng khách đến hàng năm. Khoảng cách khá an toàn trong cuộc chạy đua giành ngôi đầu bảng. Năm 2016, Thái Lan tăng tốc, bức phá ngoạn mục, giành ngôi vương du lịch. Năm 2017, Thái Lan tiếp tục tỏa sáng với 2 kỳ tích “Bangkok, thành phố dẫn đầu du lịch thế giới” và “Thái Lan, xếp hạng 4 toàn cầu” về doanh thu du lịch.

Hai ngôi sao mới của du lịch thế giới

Năm 2017, UNWTO công bố, có 1.323.000.000 lượt khách các nước đi du lịch nước ngoài; tăng trưởng 6,8% so với năm 2016. Doanh thu du lịch thế giới năm 2017 là1.340tỷ USD; tăng 4,9% so với năm 2016.

Theo kết quả khảo sát thực hiện tại 162 thành phố trên thế giới của Mastercard; Bangkok, London và Paris là 3 điểm đến dẫn đầu lượng khách du lịch quốc tế. Các con số lần lượt là 20,05 triệu, 19,83 triệu và 17,44 triệu. Góp mặt trong Top Ten có 3 thành phố của Asean, ngoài Bangkok dẫn đầu, còn có Singapore hạng 5, Kular Lumpur hạng 7 với lượng khách là 13,91 triệu và 12,58 triệu. Chỉ riêng lượng khách đến của Bangkok năm 2017 đã gấp 1,5 lần của cả Việt Nam. Bảng xếp hạng gồm số lượng du khách đến, thời gian lưu trú và khoản chi tiêu mỗi ngày trên đầu khách.

Theo bảng xếp hạng, chi tiêu đầu khách lưu trú mỗi ngày cao nhất là Dubai 537USD, bỏ xa vị trí thứ 2 là Paris 301USD. Singapore xếp thứ 3 với 286 usd. Thấp nhất là Instanbul 108USD. Thời gian lưu trú mỗi khách dài nhất là New York 8,3 đêm. Tiếp theo là Tokyo 6,5 đêm. Ngắn nhất là Paris 2,5 đêm và Dubai 3,5 đêm.

Xếp theo chi tiêu mỗi khách trên tour, Dubai vẫn dẫn đầu với 1.879.5USD. Tiếp theo là Singapore 1.229.8USD; New York 1.220.1USD; Tokyo 1.001USD. Thấp nhất là Istanbul 626.4USD; Kualar Lumpure 682USD. Bangkok xếp thứ 6 với 813.1USD nhưng vẫn trên Paris thứ 8 với 752.5USD.

Năm 2017, UNWTO công bố Top 10 quốc gia dẫn đầu lượng khách đến.

Lần đầu tiên Thái Lan lọt vào Top 10 của thế giới về lượng khách đến. Càng bất ngờ hơn với bảng xếp hạng doanh thu du lịch toàn cầu năm 2017 của UNWTO. Bất ngờ vì lượng khách đến Thái Lan là 35,4 triệu; chỉ hơn 50% so với Trung Quốc là 60,7 triệu nhưng doanh thu du lịch Thái Lan tỉ lệ nghịch, đạt gần gấp đôi là 50,5 tỷ USD so với 32.617 tỷ của trung Quốc. Doanh thu du lịch Trung Quốc còn thấp hơn đặc khuMacau 35.575 tỷ và Hong Kong 33.304 tỷ.

UNWTO cũng công bố Top 10 các quốc gia chi tiêu hàng đầu (xuất khẩu ngoại tệ) cho du lịch trong 2017. Trung Quốc dẫn đầu, chi tiêu gần gấp đôi so với vị trí thứ 2 là Mỹ. Năm 2017, ước tinh có gần 120 triệu người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài, chiếm khoảng 9% tổng lượng cả thế giới.

Điều gì làm nên kỳ tích Thái Lan?

Có nhiều nguyên nhân nhưng quan trọng nhất là yếu tố con người với bộ máy phù hợp, phát huy tối đa năng lực và trách nhiệm cá nhân. So với Việt Nam, Thái Lan rộng hơn 1,6 lần nhưng dân số ít hơn 25%. Di sản thế giới của Thái là 5, so với Việt Nam là 8. Lịch sử Thái Lan chưa được 800 năm…

Du lịch của Thái Lan là Industry (ngành công nghiệp) chứ không đơn thuần là Service (tạm dịch: Dịch vụ). Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT - Tourism Authority of Thailand) trực thuộc Thủ tướng, có văn phòng đại diện riêng tại 24 quốc gia. Chưa kể vai trò Tùy viên Du lịch tại các sứ quán. TAT ở Việt Nam chọn thành phố Hồ Chí Minh làm hội sở, phụ trách luôn cả Lào và Campuchia. Ở đó, có người Thái nói tiếng Việt và người Việt nói tiếng Thái. TAT trực tiếp bổ nhiệm và trả lương cho các giám đốc Sở. Bộ máy vận hành theo hệ thống hàng dọc với phân cấp nhiệm vụ rõ ràng, chức năng cụ thể và trách nhiệm minh bạch. Khác với nhiều nước, Bộ Du lịch Thái Lan chỉ là cơ quan tham mưu, giúp việc cho Thủ tướng.

Người Thái làm dịch vụ không chê vào đâu được. Khách đến Thái là của người Thái, sử dụng dịch vụ của ai cũng vậy nên ra sức chiều chuộng, chăm sóc. Giá cả linh động tùy theo từng thị trường và khả năng mua sắm. Giá tour Thái cực rẻ vì các điểm mua sắm đều liên kết giảm giá tour cho khách. Bù lại, khách dùng ngoại tệ, chi tiêu mua sắm thả dàn, ăn chơi xả láng. Chính phủ miễn giảm thuế để các công ty Lữ hành tìm mọi cách kéo khách đến và tiêu tiền ở Thái. Nhiều du khách ghiền các dịch vụ ẩm thực, mua sắm, thư giãn, làm đẹp… của người Thái. Không ít người Việt mỗi năm đi Thái hàng chục lần, cứ như là quê thứ hai của mình vậy.

Sextour ở Thái không có đối thủ. Shopping cũng khó ai theo kịp. Họ làm văn hóa cũng ăn đứt thiên hạ với các show diễn hoành tráng, các làng văn hóa, làng nghề độc đáo mà Siam Paragon Show ở Bangkok và Baan Tong Luang (làng Cổ dài) ở Chieng Mai là minh chứng. Người Thái tổ chức Outdoor Trainning cũng không ai theo kịp. Tôi đã đưa cả công ty đến tham gia tại Trung tâm Huấn luyện Hoàng gia Thái. “Đi cầu khỉ” ở độ cao 7 mét, trên ngọn cây, không có tay vịn là trò chơi vô đối, chưa ai bắt chước được. Sợ, phải nói là khiếp nhưng cuối cùng cả công ty đều đã hoàn thành bài tập trước sự ngạc nhiên của giám đốc và các huấn luyện viên của Trung tâm.

Chỉ với cái ao nhỏ, vài đoạn kênh nhân tạo nhỏ, người Thái làm nên những chợ nổi sầm uất dành riêng cho du khách. Đàn cá tra tự nhiên ở sông Chaobraya, Bangkok lúc nào cũng thu hút nhộn nhịp khách. Đảo San Hô ở Pattaya toàn đá. Cát lấy từ chỗ khác về tạo thành bãi tăm rất đẹp. Tôi đã thấy nông dân Thái lấy nước dừa từ hoa để làm thức uống giải khát độc lạ. Lấy nước này nấu thành đường dừa, không đụng hàng, để làm du lịch. Người Campuchia lấy nước và làm đường thốt nốt, còn người Thái lấy nước và làm đường từ cây dừa. Buffet trái cây và rau organic ở Pattaya được sử dụng để khuyến mãi cũng là cách làm sáng tạo và gắn với nông nghiệp.

Ngạc nhiên nhất là cách người Thái tận dụng “trái cây điếc”, đốt thành tro, dùng để khử mùi và đuổi côn trùng trong các resort và khách sạn cao cấp. Các lò đốt đơn giản, làm bằng thùng phuy và đất sét. Mỗi mẻ chừng 50 kg vật liệu. “Ai hướng dẫn kỹ thuật?”. “Tổng cục Du lịch”. “Ai bao tiêu sản phẩm?”. “Tổng cục Du lịch”. Vẫn những câu trả lời nhỏ nhẹ nhưng ánh mắt nông dân không dấu niềm tự hào. Tôi nghe mà muốn "á khẩu". Khi ăn thử mấy viên kẹo làm từ cây ký ninh như thực phẩm chức năng, nhân viên TAT đi cùng vội lấy tiền trả. Tôi thầm nghĩ “Đoàn chỉ ăn mấy cục kẹo để thử sản phẩm mới. Coi như là quảng cáo thôi mà!”. Thấy tôi tròn xoe mắt, nhân viên TAT đi cùng giải thích “Chức năng của TAT là hỗ trợ doanh nghiệp kinh doanh. Các doanh nghiệp đã làm đầy đủ nghĩa vụ thuế. Sử dụng sản phẩm dù chỉ 1 viên kẹo, cũng phải trả tiền. Đó là sự công bằng và minh bạch”.

Người Thái đã làm nên kỳ tích Du lịch 2017 từ những việc như vậy. Du lịch Asean có quyền tự hào về Thái Lan, ngọn cờ đầu của Đông Nam Á.