Hình tượng anh hùng trong biếm họa ông Trump chặt đầu nữ thần tự do

Trang bìa Der Spiegel hôm 3.2 vẽ hình ông Trump một tay cầm chiếc đầu rỉ máu của tượng Nữ thần Tự do trong khi tay kia cầm một con dao. Washington Post dẫn lời họa sĩ Edel Rodriguez nói rằng ông muốn truyền tải thông điệp "ông Trump đang chặt đầu nền dân chủ Mỹ". Nhưng ông Rodriguez cũng chẳng tiết lộ cảm hứng nào để ông thực hiện bức biếm họa nói trên.

Vì thế đã có những phản ứng gay gắt về ảnh bìa của Der Spiegel. Chẳng hạn nhà hoạt động Ezra Levant viết: "Tôi không nhớ Der Spiegel có miêu tả những kẻ khủng bố Hồi giáo theo cách này không, khi chúng mới là những kẻ thật sự chặt đầu người khác".

Anh hùng Perseus sau khi chặt đầu nữ quỷ Medusa

Nhưng nếu có một chút kiến thức về hội họa châu Âu thời phục hưng thì chúng ta có thể tin Edel Rodriguez đang mượn cảm hứng về người anh hùng Perseus trong thần thoại Hy Lạp để phóng tác biếm họa về Donald Trump.

Theo thần thoại Hy Lạp, có ba chị em quỷ có tên chung đó là Gorgon gồm Stheno, Euryale và Medusa. Trong số ba chị em lũ quỷ này thì Medusa là con quỷ hung dữ nhất và cũng là con quỷ trẻ nhất, có thể đánh chết được, còn hai con kia thì bất tử. Ngoài ra, do Medusa bất kính với nữ thần Athena nên bị thêm lời nguyền là tóc bị biến thành rắn và nếu Medusa nhìn thấy ai thì người đó hóa đá.

Người anh hùng Perseus, con trai thần Zeus đã nhận nhiệm vụ đi giết Medusa. Trong cuộc chinh phục của mình, Perseus được các vị thần ban tặng: tấm khiên của Athena, đôi dép có cánh của Hermes, một thanh kiếm từ Hephaestus và khả năng tàng hình từ Hades. Nhờ có những vũ khí đó, Perseus đã thực hiện thành công cuộc ám sát Medusa và có được chiến lợi phẩm là cái đầu của nữ quỷ.

Hình tượng Perseus giơ cao đầu nữ quỷ Medusa là cảm hứng bất tận cho các nhà điêu khắc và hội họa. Có rất nhiều tác phẩm nghệ thuật tả cảnh hùng tráng này (nhiều người cho rằng bi tráng vì nữ quỷ Medusa thực ra cũng rất đáng thương).

Tranh biếm họa Donald Trump cắt đầu nữ thần tự do cũng khá giống bố cục so với cảnh anh hùng Perseus cắt đầu nữ quỷ Medusa. Chỉ khác là hình ông Trump thì tay phải cầm đầu, tay trái cầm dao còn Perseus thì tay trái cầm đầu, tay phải cầm dao.

Trong thần thoại Hy Lạp, sau khi chém được Medusa thì từ xác của nữ quỷ bay ra thần mã có cánh Pegasus – biểu tượng của chiến thắng và tự do. Nhưng có lẽ tác giả tranh biếm họa - Edel Rodriguez, không muốn gửi gắm câu chuyện đó để ca ngợi ông Trump (vì không hề có thần mã trong biếm họa). Thay vào đó, Edel Rodriguez dường như chỉ muốn nhắc người ta nhớ rằng sau khi hạ được Medusa, Perseus dùng đầu của nữ quỷ như một vũ khí khiến tất cả đối thủ hóa đá trước khi tặng lại cho nữ thần Athena.

Anh Tú