​‘Kỳ trăng mật’ Donald Trump-Tập Cận Bình kết thúc, sẽ xích mích nhiều hơn

Báo Guardian ngày 30.6 viết: Quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xem ra đi vào giai đoạn hỗn loạn mới, sau khi Mỹ “chọc gậy bánh xe” vào ngày vui của Trung Quốc (lễ kỷ niệm 20 năm ngày Hồng Kông được Anh trả về Trung Quốc sẽ diễn ra ngày 1.7.2017) bằng “hai cú đấm”:

Thứ nhất là lệnh trừng phạt ngân hàng Dandong, với lý do ngân hàng này là một đường dây chuyển tiền bất hợp pháp cho Triều Tiên. Điều này đồng nghĩa người Mỹ không được giao dịch với ngân hàng ở thành phố Dandong (đông bắc Trung Quốc) giáp biên giới Triều Tiên.

Ngân hàng Dandong bị loại khỏi hệ thống tài chính Mỹ, vì là “cổng” cho Triều Tiên tiếp cận các hệ thống tài chính Mỹ và quốc tế, tạo điều kiện dễ dàng cho việc chuyển hàng triệu USD cho các công ty liên quan đến chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên, theo lời Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steve Mnuchin.

Ông nói hành động này không phải trả đũa việc Trung Quốc không quyết tâm ép Triều Tiên: “Việc này không nhắm vào chính quyền Trung Quốc, mà nhắm vào một ngân hàng, cùng các cá nhân, tổ chức ở Trung Quốc”.

Thứ hai là Bộ Ngoại giao Mỹ chấp nhận bán số vũ khí trị giá 1,4 tỉ USD cho Đài Loan. Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ, trong khi chính quyền Đài Loan đang muốn độc lập khỏi Trung Quốc.

Đại sứ Trung Quốc tại Washington, ông Thôi Thiên Khải nói: “Các hành động trừng phạt công ty Trung Quốc và nhất là bán vũ khí cho Đài Loan sẽ làm hỏng sự tin cậy lẫn nhau giữa hai bên, và đi ngược tinh thần của cuộc gặp thượng đỉnh ở Mar-a-Lago”.

Tuần trăng mật kết thúc, tôi nghĩ họ ngủ hai giường khác nhau

Các nhà phân tích nói: “Hai cú đấm” của Mỹ là câu trả lời cố tình từ Nhà Trắng khi Tổng thống Donald Trump đã mất kiên nhẫn với Bắc Kinh.

Mỹ cũng chọn ngày đầu tiên Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Hồng Kông, kêu gọi Bắc Kinh nên tôn trọng quyền tự do dân sự gồm tự do báo chí.

Các chuyên gia về quan hệ Mỹ - Trung nói: Thời điểm Mỹ hành động trước lễ kỷ niệm Hồng Kông trở về Trung Quốc là “đặc biệt khiêu khích”.

Bill Bishop, một chuyên gia về Trung Quốc ở Washington, nói quyết định bán vũ khí cho Đài Loan và trừng phạt ngân hàng Trung Quốc ngay lúc ông Tập đến Hồng Kông là một cách làm mất mặt ông Tập.

Hồi tháng 4, ông Trump từng tiếp ông Tập ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (bang Florida) của ông. Sau cuộc gặp thượng đỉnh hai ngày này, xem ra quan hệ Mỹ - Trung nồng ấm.

Ông Trump từng gọi Trung Quốc là kẻ thù của Mỹ, chuyển qua gọi ông Tập là “người bạn lớn” mà ông rất thích được kết thân. Ông còn tránh lặp lại những tuyên bố trước đó của ông rằng Trung Quốc thao túng tiền tệ.

Tuy nhiên, Bishop nói chính phủ Mỹ xem ra đã mất kiên nhẫn, vì Bắc Kinh không thích nhượng bộ về những vấn đề gồm thương mại, và chuyện ép Triều Tiên chấm dứt chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Ông Bishop nói: “Kỳ trăng mật kết thúc rồi, thực tế là một kỳ trăng mật chả hay ho. Tôi nghĩ họ ngủ ở hai cái giường khác nhau”.

Vĩnh Thụy (theo Guardian)