Lãi suất cho vay Việt Nam đang ở mức nào so với khu vực?

Mới đây, một số cử tri đã kiến nghị Ngân hàng Nhà nước có biện pháp chỉ đạo, khuyến khích các ngân hàng thương mại phát huy quan hệ đồng hành, cộng sinh, chia sẻ khó khăn cho doanh nghiệp bằng việc giảm lãi suất thêm từ 2%/năm trở lên đối với khoản vay mới và vay hiện hữu.

Trả lời về vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng cho biết cơ quan này đã giảm lãi suất điều hành 2 lần vào tháng 3 và 5.2020 với quy mô tương đối lớn và liên tục. Nhờ đó, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay của tổ chức tín dụng có xu hướng giảm so với đầu năm, riêng lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên giảm 1%/năm so với cuối năm 2019.

Việc điều chỉnh giảm mạnh trần lãi suất cho vay ngắn hạn VND đối với lĩnh vực ưu tiên về mức 5%/năm cũng sát với lãi suất huy động ngắn hạn của tổ chức tín dụng. Điều này thể hiện thông điệp của ngành ngân hàng trong việc tiếp tục giảm lãi suất cho vay, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn.

Đáng chú ý, công bố của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào tháng 3.2020 cho thấy lãi suất cho vay của Việt Nam đang ở mức 7,7%, tương đương Philippines (7,13%). Mức lãi suất này cũng đang thấp hơn một số nước có trình độ phát triển tương đồng trong khu vực như Indonesia, Mông Cổ, Bangladesh, Ấn độ, Myanmar....

Thống đốc NHNN cho rằng việc giảm lãi suất cho vay và các khoản dư nợ hiện hữu là do các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động, thậm chí giảm lương, thưởng, trước mắt không chia cổ tức bằng tiền mặt... Cạnh đó, các tổ chức tín dụng vẫn đang phải trả lãi đối với các khoản được huy động từ tổ chức kinh tế, dân cư (dùng làm nguồn cho vay).

Đặc biệt, việc hỗ trợ giảm chi phí vay vốn cho doanh nghiệp và người dân trong điều kiện tổ chức tín dụng cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi dịch COVID-19 là khó khăn. Ngoài ra, việc điều hành lãi suất cần đảm bảo phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, thị trường tiền tệ và nằm trong tổng thể mục tiêu chính sách tiền tệ.

Trong thời gian tới, người đứng đầu NHNN nói rằng sẽ tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát, diễn biến thị trường nhằm ổn định thị trường tiền tệ, qua đó tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng ổn định, giảm lãi suất. Từ đó, cơ quan này tạo điều kiện thuận lợi cho lợi cho các tổ chức tín dụng giảm lãi suất, góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp dần vượt qua khó khăn, nhanh chóng phục hồi sản xuất kinh doanh.

Đáng chú ý, liên quan đến Thông tư 01/2020 về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng dịch COVID-19, một số cử tri cũng kiến nghị NHNN xem xét, bổ sung quy định hoặc có hướng dẫn cụ thể hơn về đối tượng khách hàng bị ảnh hưởng. Điều này nhằm để tổ chức tín dụng thống nhất thực hiện và tránh việc thắc mắc từ phía doanh nghiệp như hiện nay.

Trả lời về kiến nghị này, Thống đốc Lê Minh Hưng nói rằng Thông tư 01 quy định đối tượng áp dụng là toàn bộ khách hàng của tổ chức tín dụng chi nhánh ngân hàng nước ngoài, không phân biệt ngành nghề, lĩnh vực, loại hình doanh nghiệp đều được các tổ chức tín dụng xem xét áp dụng các biện pháp hỗ trợ khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện.

Thống kê mới nhất của NHNN cho biết đến nay ngành ngân hàng đã cơ cấu lại thời hạn trả cho hơn 272.000 khách hàng với dư nợ hơn 210.000 tỉ đồng; đã miễn, giảm, hạ lãi suất cho hơn 435.000 khách hàng với dư nợ hơn 1,27 triệu tỉ đồng; cho vay mới lãi suất ưu đãi với doanh số lũy kế từ 23.1.2020 đến nay hơn 1,17 triệu tỉ đồng, lãi suất thấp hơn phổ biến từ 0,5 - 2,5 điểm % so với trước dịch.

NHNN cũng đang hoàn thiện để sớm ban hành thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 01 nhằm bảo đảm phù hợp với tình hình diễn biến dịch, tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hỗ trợ đúng đối tượng, không để lợi dụng chính sách trục lợi, gây rủi ro cho hệ thống.

Phan Diệu