Lập đoàn thanh tra hoạt động nhập khẩu xe ô tô tại Tổng cục Hải quan

Cuối tháng 9.2016, Bộ Tài chính đã ra quyết định về việc thanh tra công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, quản lý, giám sát đối với hoạt động nhập khẩu ô tô tại Tổng cục Hải quan và các đơn vị, cá nhân, có liên quan.

Theo đó, Bộ Tài chính thành lập Đoàn thanh chuyên ngành gồm 14 người do ông Đặng Ngọc Tuyến - Phó Chánh thanh tra Bộ Tài chính làm trưởng đoàn.

Đoàn thanh tra sẽ thanh tra việc chống buôn lậu, gian lận thương mại, công tác quản lý giám sát hải quan; thực hiện nghĩa vụ thuế đối với hoạt động nhập khẩu xe ô tô tại Tổng cục Hải quan, các đơn vị trực thuộc và các cá nhân có liên quan.

Thời kỳ thanh tra là trong vòng 6 năm, bắt đầu từ ngày 1.1.2011 đến hết ngày 30.9.2016. Thời gian thanh tra dự kiến thực hiện 45 ngày kể từ khi đoàn thanh tra công bố quyết định thanh tra.

Thời gian gần đây, dư luận đang đặt ra nhiều nghi vấn về tình trạng gian lận thuế ở nhiều mặt hàng ô tô nhập khẩu, đặc biệt là ô tô siêu sang. Theo đó, số lượng xe ô tô siêu sang nhập khẩu về Việt Nam tăng bất thường, nhưng lại có giá khai báo rất thấp để giảm nghĩa vụ thuế phải nộp.

Bên cạnh đó, qua rà soát, kiểm tra hệ thống ngày 30.6.2016, Tổng cục Hải quan đã phát hiện việc kiểm tra khai báo, đánh dấu nghi vấn, xác định trị giá hải quan và cập nhật vào cơ sở dữ liệu đối với ô tô nhập khẩu của một số doanh nghiệp (DN) theo loại hình H11 (hàng quà biếu, quà tặng, hàng không có hợp đồng mua bán) chưa phù hợp. Chẳng hạn, mức giá xác định của cùng một loại ô tô tại các cục hải quan địa phương có sự chênh lệch lớn.

Ví dụ, xe Lexus RX450H AWD, sản xuất năm 2016, xuất xứ Canada, dung tích xi lanh 3.5L, mới 100%, tờ khai nhập khẩu tháng 3/2016 của Cục Hải quan TPHCM giá 45.000 USD/chiếc (990 triệu đồng). Trong khi đó, tờ khai nhập khẩu tháng 5.2016 của Cục Hải quan TP Hải Phòng là 49.665 USD/chiếc (1,1 tỷ đồng). Như vậy, việc định giá của hai cục chênh nhau hơn 280 triệu đồng.

Mặt khác, rheo tính toán của Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (VAMI), với chiêu khai báo giá trị thấp đối với ô tô nhâp khẩu chỉ bằng khoảng 1/2 giá trị thực, đối chiếu với số lượng tờ khai đã thực hiện đến tháng 6.2016 thì mỗi xe nhập khẩu về Việt Nam, ngân sách Nhà nước thất thu khoảng 4.759 USD (tương ứng 104 triệu đồng/chiếc).

Giả sử 1 năm, Việt Nam nhập dòng xe này với số lượng là 10.000 chiếc, thì số tiền thất thu sẽ vào khoảng 47,5 triệu USD tương ứng hơn 1.000 tỉ đồng

Trước thực trạng đó, vào cuối tháng 7.2016, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu 5 cục Hải quan là Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu chấn chỉnh hiện tượng chênh lệch giá trị khai báo và xác định giá trị hải quan đối với nhiều mặt hàng ô tô nhập khẩu.