Dưới đây là một số điều nên biết về N95 và các loại khẩu trang tốt nhất để tránh nhiễm biến thể Omicron.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết người dân nên đeo khẩu trang bảo vệ tốt nhất có thể để ngăn nhiễm biến thể Omicron, nhưng đã ngừng khuyến nghị sử dụng N95 hoặc loại tương tự.
Khẩu trang N95 là gì?
Những chiếc khẩu trang N95, KN95, KF94 thường được làm từ nhiều lớp polypropylene (một loại sợi tổng hợp). Chúng được thiết kế để đạt được cảm giác rất vừa vặn với khuôn mặt, dây đai vòng ra sau đầu và các cạnh tạo thành một miếng bịt kín quanh mũi, miệng.
Khẩu trang phòng độc N95 khi đeo đúng cách có thể lọc ít nhất 95% vật chất dạng hạt trong không khí, ngăn không cho bất cứ thứ gì có kích thước lớn hơn 0,3 micron đi qua.
Khẩu trang KN95 và KF94 được chứng nhận tương ứng ở Trung Quốc và Hàn Quốc, cung cấp khả năng bảo vệ tương tự như N95. KF là viết tắt của "bộ lọc Hàn Quốc" và cho biết mức lọc 94%.
Eric Toner, nhà khoa học cấp cao về sức khỏe và kỹ thuật môi trường tại Trường Y tế Công cộng Bloomberg thuộc Đại học Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: “Những chiếc khẩu trang tốt nhất là một số phiên bản của N95.
"KN95, KF94 và N95 tương đương về mặt chức năng", ông nói thêm.
Khẩu trang có van xả không ngăn được lây truyền vi rút sang người khác nếu bạn mắc COVID-19.
Tiến sĩ Kavita Patel, bác sĩ chăm sóc chính ở thủ đô Washington (Mỹ) và là học giả tại Viện Brookings, nói nên bỏ những loại khẩu trang vải phổ biến trong các đợt dịch COVID-19 trước đó. Khẩu trang chất lượng cao hơn như N95 có hiệu quả hơn trong việc ngăn chặn các hạt vi rút.
“Tôi đã vứt bỏ khẩu trang bằng vải của mình. Tuy nhiên, tôi đã để dành một vài chiếc mặt nạ vải yêu thích của các con tôi, nhưng tôi cho chúng đeo KN95 tới trường”, theo Kavita Patel, cộng tác viên y tế của NBC News và là cây viết cho MSNBC.
Dù vậy, nếu khẩu trang vải là tất cả những gì bạn sở hữu thì có còn hơn không.
Khẩu trang N95, KN95 giả
CDC liệt kê các nhà sản xuất khẩu trang N95 được ủy quyền trên trang web đại lý của mình. Khẩu trang phải có in logo của Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (NIOSH) và số phê duyệt.
CDC đã cảnh báo rằng khoảng 60% khẩu trang phòng độc KN95 mà họ thử nghiệm vào năm 2020 và 2021 là dưới tiêu chuẩn.
Tại sao phải thay đổi khẩu trang ngay bây giờ?
Với biến thể Omicron lây nhiễm nhanh gấp nhiều lần Delta, các chuyên gia cho biết khẩu trang tốt hơn sẽ giúp bảo vệ chống lại sự lây truyền vi rút.
CDC cho biết N95 được NIOSH phê duyệt cung cấp khả năng bảo vệ tốt nhất. Khẩu trang phẫu thuật và KN95 đeo vừa vặn cung cấp khả năng bảo vệ tốt tiếp theo, rồi đến khẩu trang vải có nhiều lớp.
Khẩu trang vải dệt thưa ít hiệu quả nhất nhưng có thể cung cấp thêm một lớp bảo vệ khi bạn đeo cùng khẩu trang phẫu thuật.
Một số khẩu trang vải tích hợp túi lọc ngăn chặn các hạt nhỏ, nhưng các túi này không hiệu quả và dữ liệu về việc sử dụng chúng bị hạn chế.
Nên tái sử dụng N95 bao nhiêu lần?
CDC cho biết có thể tái sử dụng khẩu trang khi thiếu. Cơ quan này cho biết không nên sử dụng khẩu trang N95 quá 5 lần.
Tiến sĩ Gregory Poland, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại tổ chức y tế phi lợi nhuận Mayo Clinic (Mỹ), nói khi khẩu trang bị ướt do thở ra hoặc đổ mồ hôi, hiệu quả của nó sẽ giảm đi. Ông khuyên nên sử dụng khẩu trang luân phiên theo ngày.
Khi nào nên đeo khẩu trang N95?
CDC khuyến nghị cân nhắc đeo khẩu trang N95 khi chăm sóc người mắc COVID-19, nếu bạn có nguy cơ sẽ bị bệnh nghiêm trọng hoặc trong công việc mang tính rủi ro cao, khi đi trên các phương tiện giao thông công cộng thời gian dài, ở không gian đông đúc trong nhà hoặc ngoài trời vào ngày đi tiêm vắc xin.
Đeo hai loại khẩu trang cùng lúc có tốt hơn không?
CDC khuyến cáo rằng đeo khẩu trang phẫu thuật dưới khẩu trang vải có thể tăng cường khả năng bảo vệ trước COVID-19 nếu không có N95.
Tiến sĩ Gregory Poland cho hay: "Biện pháp bảo vệ tốt nhất có thể là được tiêm vắc xin và nhận mũi tăng cường, đeo N95 hoặc KN95. Nếu không có N95 hoặc KN95, bạn đeo 2 khẩu trang phẫu thuật”.
“Nếu không được như vậy, bạn hãy đeo khẩu trang phẫu thuật hoặc khẩu trang vải với tấm che mặt. Trường hợp tệ hơn, bạn có thể đeo khẩu trang vải với nhiều lớp. Nếu không thì bạn sẽ mạo hiểm mạng sống của mình như chơi trò roulette (trò chơi quay số - PV) của Nga", ông nói thêm.
Hôm 14.1, CDC đã sửa đổi hướng dẫn của mình với người Mỹ về việc đeo khẩu trang.
CDC khuyến nghị đeo "khẩu trang bảo vệ tốt nhất có thể", dù cơ quan này ngừng kêu gọi sử dụng N95 trên toàn quốc.
CDC đã làm rõ sửa đổi của mình "rằng người dân có thể chọn khẩu trang phòng độc như N95 và KN95, loại bỏ những lo ngại liên quan đến việc thiếu hụt nguồn cung về N95".
CDC nói thêm rằng người Mỹ nên "đeo khẩu trang bảo vệ tốt nhất có thể, vừa vặn với khuôn mặt của bạn và đeo thường xuyên".
Ngoài ra, CDC cho biết muốn khuyến khích người Mỹ đeo khẩu trang thay vì thúc ép họ dùng loại bảo vệ mặt cao cấp nhất.
CDC cho hay: “Đeo khẩu trang là công cụ y tế công cộng quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 và điều quan trọng cần nhớ là bất kỳ loại khẩu trang nào cũng tốt hơn là không có”.
Cơ quan này nói thêm rằng "trong khi tất cả khẩu trang và mặt nạ phòng độc đều cung cấp một số mức độ bảo vệ thì đeo mặt nạ phòng độc đúng cách sẽ cung cấp mức độ bảo vệ cao nhất".
CDC nói các khuyến nghị sửa đổi "phản ánh tính khoa học về khẩu trang, bao gồm cả những gì chúng ta đã học được trong 2 năm qua".