Dự kiến lúc 10 giờ sáng 15.12, tòa án Zamoskvoretsky (ở Moscow) sẽ tuyên án 10 năm tù đối với cựu Bộ trưởng Phát triển Kinh tế Nga. Ông nói ở tuổi 61, mức án này cùng khoản tiền phạt 500 triệu rúp không khác án tử hình giáng xuống ông.
Ông Ulyukayev đã bị kết tội"ăn hối lộ" 2 triệu USD từ ông Igor Sechin, lãnh đạo tập đoàn dầu khí nhà nước Rosneft. Tại tòa án hôm 4.12,kiểm sát viên Boris Neporozhny nói ông Ulyukayev “giơ 2 ngón tay” để đòi ông Sechin đưa hối lộ, ngay trong văn phòng Rosneft ở Moscow.
"Cứ ngỡ giỏ quà chỉ có rượu quývà xúc xích, hóa ra toàn tiền mặt"
Cáo trạng nêu, đổi lại khoản hối lộ là Bộ Phát triển Kinh tế Nga đồng ý cho phép tập đoàn dầu khí nhà nước Rosneft mua lại hơn 50% cổ phần ở công ty dầu khí Bashneft hồi tháng 10.2016, với giá khoảng 5,3 tỉ USD (330 tỉ rúp).
Ông Ulyukayev phủ nhận các cáo buộc, nói ông Sechin cài bẫy để đặc vụ Cơ quan an ninh liên bang Nga (FSB) bắt quả tang ông nhận hối lộ.
Ông tự nhận là nạn nhân của “một trò khiêu khích” do ông Sechin và nhân viên FSB dàn dựng, và khẳng định ông luôn phản đối Rosneft mua lại Bashneft, vì sẽ là sai khi một công ty nhà nước lại tham gia một vụ tư hữu hóa.
Trước đó, ông Ulyukayev khai trước tòa: Ông đã ngỡ “một cái giỏ” giao cho ông trong một dịp ông thăm văn phòng Rosneft chỉ chứa rượu quývà những khúc xúc xích, hóa ra đầy tiền mặt. Sau khi nhận “giỏ quà”, ông Ulyukayev bị bắt tối 15.11.2016, trở thành Bộ trưởng Nga đầu tiên bị bắt lúc còn đương chức.
Sau đó, ông bị quản thúc tại gia. Tổng thống Vladimir Putin cách chức ông vì làm chính phủ bị mất tín nhiệm.Ông Sechin được cho là một đồng minh thân cận của Tổng thống Putin từ 20 năm qua.
Luật sư Timofey Gridnev của ông Ulyukayev đã đề nghị tòa án xử trắng án đối với ông.Luật sư nói ông Ulyukayev không thể đòi ông Sechin đưa hối lộ, vì “vai trò nặng ký trong giới chính trị Nga” giữa hai người quá khác nhau, và còn vì vụ mua lại Bashneft cần có sự phê duyệt của chính phủ, chứ ông Ulyukayev không có quyền.
"Bản án tù không khác án tử hình"
Trong phát biểu 12 phút tại tòa ngày 7.12, giọng ông Ulyukayev vừa phẫn nộ vừa run rẩy, xin nhân dân Nga tha tội cho ông, nhưng khẳng định cáo buộc ông nhận hối lộ là “phi lý”.
Ông Ulyukayev nói: “Tôi phạmtội không đóng góp gì nhiều cho đất nước, trong khi thực hiện quá nhiều sự thỏa hiệp vì nể nang, bỏ qua mọi nguyên tắc đạo đức cán bộ. Tôi là kẻ đạo đức giả, thích nhận quà biếu. Xin tha cho tôi”.
Ông Ulyukayev khẳng định vô tội, không phạm những điều mà ông bị cáo buộc, khẳng định phiên tòa là trò xiếc, nơi mà “một giác đấu sĩ già cầm thanh kiếm làm bằng thùng các-tông tuyêt vọng chống lại tất cả những mối đe dọa rất thật”.
Ông Ulyukayev còn đem tới tòa những tác phẩm văn học nhưVụ án mạngcủa nhà văn Nga Anton Chekhov, cuốnPhiên tòacủa Franz Kafka, và ông trích những câu nói của Fidel Castro, triết gia Socrates.
Ông nói: “Đừng hỏi chuông nguyện hồn ai. Chuông nguyện chính chúng ta. Chỉ khi chính bạn gặp rắc rối, bạn mới bắt đầu hiểu nhân dân sống khổ ra sao, phải đối phó với những bất công thế nào. Khi đời bạn thuận êm cũng là lúc bạn quay lưng với sự khổ cực của nhân dân. Đồng bào ơi, xin tha cho tôi”.
Tại tòa, kiểm sát viên Neporozhny đề nghị tuyên án 10 năm tù lao động cải tạo với vị cựu Bộ trưởng, và đề nghị đổi tội danh của ông Ulyukayev từ “tống tiền” sang nhận hối lộ.
Ông Ulyukayev bị buộc tội theo khoản 6 điều 209 Luật hình sự Liên bang Nga, quyđịnh về các vụ “công chức nhận hối lộ quy mô lớn”.Cũng ởđiều khoản này, mức trừng phạt cao nhất là 15 năm tù, và nộp phạt số tiền cao hơn giá trị số tiền nhận hối lộ những 7 lần.
Kiểm sát viên còn đề nghị bắt ông Ulyukayev nộp phạt 500 triệu rúp (8,5 triệu USD). Ông Ulyukayev nói ở tuổi 61, chẳng khác nào đấy là một một bản án tử hình đối với ông.
Kiểm sát viên Neporozhny còn yêu cầu sau khi mãn án tù tại một nhà tù cực kỳ an ninh, ông Ulyukayev phải bị cấm giữ một số chức vụ, và thu hồi tất cả hai huy chươngVì sự nghiệp phục vụ tổ quốchạng ba và hạng tư mà ông từng được chính phủ trao tặng.
Kiểm sát viên nói: “Bị cáo đáng bị trừng phạt nặng vì những hành vi của bị cáo gây tổn thất cho uy tín của chính phủ”.
TheoTASS, tại tòa, kiểm sát viên Neporozhny dẫn các chứng cứ và lời chứng của các nhân chứng, nhưng không có lời chứng của ông Sechin, người không đến dự phiên tòa dù là nhân chứng chính, và các lời khai của ông với điều tra viên cũng không được đọc trong cáo trạng.
Phía bị cáo đã đề nghị tòa triệu tập ông Sechin 4 lần, nhân viên của ông từ chối nhận thư triệu tập. Lần thứ tư, thư ký báo chí của ông nói ông “rất bận” trong thời gian sắp tới.
Ông Sechin đã chỉ trích viện kiểm sát công bố những cuộc nói chuyện của ông, vì chúng có “thông tin nhạy cảm”.
Bảo Vĩnh(theo Independent, Moscow Times)