Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) vừa có phản hồi về những ý kiến nhạc sĩ Phú Quang trả lời một tờ báo điện tử về tiền thu chi tác quyền âm nhạc.
VCPMC khẳng định “thông tin do bài báo đăng tải theo những phát ngôn của nhạc sĩ Phú Quang… hoàn toàn sai lệch và bịa đặt.” VCPMC cũng yêu cầu nhạc sĩ xin lỗi công khai về một phát ngôn theo Trung tâm “mang tính xúc phạm nghiêm trọng”.
Trong bài phỏng vấn, nhạc sĩ Phú Quang khẳng định, mỗi năm VCPMC đều công bố thu được 80 tỉ, 90 tỉ hay 100 tỉ đồng mà theo ông là để báo cáo thành tích. VCPMC phản hồi, chưa từng đạt được những con số đó. Số tiền (sau khi trừ thuế GTGT) mà Trung tâm thu vào những năm gần đây ở vào khoảng 32 tỷ (năm 2010), 41 tỷ (năm 2011), 48 tỷ (năm 2012), 53 tỷ (năm 2013), 60 tỷ (năm 2014), 68 tỷ (năm 2015), 73 tỷ (năm 2016). Các con số này đã được gửi đến tất cả các thành viên của Trung tâm, đến các cơ quan hữu quan và được đăng công khai trên các báo hoặc tại trang website của Trung tâm.
Bên cạnh đó, tờ báo cũngđưa ý kiến của nhạc sĩ Phú Quang: “Thực tế số tiền họ trả cho các tác giả chẳng đáng là bao. Và vì thế họ chẳng bao giờ dám công khai số tiền chi trả thực tế ấy”. VCPMC giải thích: “Trung tâm công khai việc chi trả ấy với chính tác giả để đảm bảo đúng thỏa thuận ủy quyền và tôn trọng quyền riêng tư của tác giả, chứ không tùy tiện công khai khi không cần thiết. Cũng tương tự như trước đây, Trung tâm không tiết lộ thông tin tác giả Phú Quang ký nhận phiếu chi của Trung tâm bao nhiêu tiền, bao nhiêu lần, trừ khi tác giả Phú Quang đưa ra những thông tin thiếu chính xác, buộc Trung tâm phải đưa ra để đối chứng.” VCPMC cũng công khai số lần nhạc sĩ Phú Quang lĩnh tiền tác quyền từ đầu năm 2012 đến đầu 2015, tổng số hơn 310 triệu đồng.
Theo nhạc sĩ Phú Quang: “VCPMC hiện nay có gần 100 tỉ đồng đang gửi ngân hàng. Số tiền ấy họ lấy ở đâu ra. Đó là tiền thu được từ tác quyền chứ ở đâu. Tiền đi thu giúp các nhạc sĩ sao họ lại gửi ngân hàng?” VCPMC khẳng định thông tin này của nhạc sĩ Phú Quang là bịa đặt. “Trung tâm phân phối, chi trả đến tác giả đều đặn vào mỗi quý trong năm, thu bao nhiêu trả bấy nhiêu, vậy thì kiếm đâu ra được con số 100 tỉ mà gửi ngân hàng? Tất cả các cán bộ, nhân viên của Trung tâm đều rất ngạc nhiên và phẫn nộ khi nghe ông Phú Quang phát ngôn và bịa đặt ra con số như vậy!”- công văn của VCPMC viết.
VCPMC cho biết, tỷ lệ chi trả cho các tác giả thành viên mỗi quý đều đạt trên 90% tổng số tiền phân phối, chỉ còn một lượng tồn không nhiều do các nguyên nhân khách quan như: tác giả đã được thông báo nhưng chưa đến nhận, tác giả hẹn chờ nhiều quý rồi sẽ nhận một lần, tác phẩm đang chờ xác minh, tác giả đang chờ xác minh, tác phẩm đang có tranh chấp về đồng tác giả… tiếp tục được Trung tâm rà soát, chi trả vào các kỳ phân phối tiếp theo. Hoạt động thu và chi trả tiền quyền tác giả của Trung tâm đều được báo cáo đầy đủ, chi tiết tại Báo cáo kiểm toán hàng năm.
Cũng trên tờ báo này, nhạc sĩ Phú Quang chia sẻ: “Sau một thời gian VCPMC hoạt động, tôi nhận thấy có quá nhiều bất cập. Trước đó, khi tôi còn hợp đồng để VCPMC khai thác tiền tác quyền, mỗi quý tôi chỉ được 75.000 đồng tiền tác quyền ở VTV. Tuy nhiên, khi tôi thông báo là sẽ tự thu, VCPMC xin tôi thêm 3 tháng để hoàn thành nốt công tác thu tiền tác quyền còn đang dang dở. Tôi đồng ý. Lần đó, từ tháng 9 đến tháng 12, tiền tác quyền của tôi tại VTV lập tức tăng vọt lên 43 triệu. Như thế để thấy rõ ràng họ có nhiều mánh khóe trong vấn đề thu - chi tiền tác quyền, không chỉ riêng tôi mà với nhiều tác giả nữa”.
VCPMC cho rằng, VTV bắt đầu ký hợp đồng sử dụng tác phẩm với Trung tâm kể từ năm 2012. Trước đó, VTV tự liên hệ chi trả cho tác giả. Việc chi trả của Trung tâm cho nhạc sĩ Phú Quang phụ thuộc vào dữ liệu do VTV cung cấp mỗi năm, vào việc thống kê từ phía VTV về tác phẩm được sử dụng... Tuy nhiên, Trung tâm khẳng định “chưa bao giờ chi trả cho nhạc sĩ số tiền nào giống với con số 75.000đ như nhạc sĩ đã nói”.
VCPMC cũng giải trình chi tiết về những băn khoăn của nhạc sĩ Phú Quang trong quá trình thương lượng tiền tác quyền trong một số chương trình ca nhạc. VCPMC cũng có ý kiến phản đối cách dùng từ của nhạc sĩ Phú Quang như hét giá”, “xuống giá”, “ngã giá”, “chớp nhoáng” và “chẳng khác gì đi mua mớ rau, cân thịt ngoài chợ” khi nói về công việc của Trung tâm. Công văn viết: “Điều buồn nhất là ông Phú Quang đã quên đi chữ ‘tình’ mà anh em nghệ sĩ và Trung tâm ưu ái dành cho ông, khi mà ông cũng là nhạc sĩ, bằng sự ảnh hưởng của mình, đã cất công gọi điện thoại nhờ Trung tâm giúp đỡ, giảm giá cho đơn vị tổ chức biểu diễn nói trên.”
Cụ thể VCMPC xác định nhà tổ chức đêm nhạc Nghìn trùng xa cách biểu diễn tại Nhà hát Hòa Bình- TP.HCM tháng 2/2013 phải nộp số tiền tác quyền chưa VAT là 25.550.000 đồng. Theo Trung tâm, nhạc sĩ Phú Quang lúc ấy đã điện thoại cho Trung tâm để nhờ giúp đỡ, hỗ trợ giảm số tiền: “Trong phạm vi đàm phán, cấp phép và trên tinh thần hỗ trợ anh em nghệ sĩ, đặc biệt lại là chỗ nhạc sĩ Phú Quang, lãnh đạo Trung tâm đã đồng ý giảm thêm 20%, số tiền chưa VAT còn lại là: 20.440.000 đồng”.
Nhạc sĩ Phú Quang trả lời trên tờ báo này: “Khi tôi làm đêm nhạc có sử dụng một số tác phẩm của Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, Thụy Miên. Bên VCPMC lại đến đòi tiền tác quyền. Lần này là 75 triệu cho 6 bài… Tôi cố tình không đóng”. Với phát ngôn này VCPMC khẳng định “Đây là một hành vi cố ý xâm phạm quyền tác giả, mà theo Nghị định 131/2013/NĐ-CP ông Quang sẽ phải chịu những hình thức xử phạt nếu các tác giả và chủ sở hữu quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước xử lý”.
VCPMC tỏ thái độ gay gắt trước câu trả lời phỏng vấn của nhạc sĩ Phú Quang: “Khi tôi nói rằng việc này đang nghiên cứu xem nên ‘lên’ báo này thì họ lập tức hạ giọng: ‘Thôi anh ơi, em lấy anh 7 triệu rưỡi 2 đêm’. Điều đó đủ thấy họ làm ăn lưu manh cỡ nào.”
Với từ "lưu manh" mà nhạc sĩ Phú Quang đã sử dụng, Trung tâm yêu cầu riêng nhạc sĩ Phú Quang phải công khai xin lỗi Trung tâm vì sự xúc phạm nghiêm trọng trong phát ngôn trên, bởi đây chính là hiện tượng “lợi dụng quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân”, lợi dụng báo chí để “cung cấp thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức”, vi phạm các quy định tại Luật báo chí”, VCPMC gay gắt.
Hiện nay phía VCPMC cũng phủ nhận thông tin trung tâm này thu khoán, thu theo cách đổ đồng mà nhạc sĩ Phú Quang đưa ra.
Chia sẻ riêng với báo điện tử Một Thế Giới - nhạc sĩ Phó Đức Phương bày tỏ ông rất buồn và chánvì sự khác biệt trong suy nghĩ của người nhạc sĩ này. Trong thời gian tớiphía VCPMCsẽ bàn với ban giám đốc để đưa ra thông tin cụ thể về vấn đề. "Hiện nay tôi đang đi công tác trong Thanh Hóa nên tôi cũng không muốn chia sẻ gì nhiều, chỉ mong mọi người hiểu những khó khăn và vất vả màphía VCPMC đang phải làm".
Dạ Thảo