Nhật sẽ cho đấu thầu một hợp đồng mua hoặc chế tạo thêm 100 máy bay tàng hình thế hệ mới trong lúc Trung Quốc đang gia tăng hoạt động khiêu khích trong khu vực.
Nhật dự định sẽ trang bị thêm khoảng 100 máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm là thế hệ máy bay tàng hình mới nhất vào năm 2030.
Theo ngườiphát ngôn Bộ Quốc phòng Nhật, Tokyo dự định sẽ cho đấu thầu một hợp đồng mua hoặc sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ mới trị giá 40 tỉ USD vào tháng 7.2016. Hãng tin Reuters cho biết, việc ký kết hợp đồng có thể sẽ đượcthực hiện vào giữa năm 2018.
Trước đó vào tháng 1.2016, Bộ Quốc phòng Nhật đã cho ra mắt mẫu thử nghiệm máy báy chiến đấu thế hệ thứ năm mang tên X-2 “Shinshin” do Tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries cùng với hơn 200 công ty khác trong nước chế tạo.Nguyên mẫu này sẽ tiếp tục được thử nghiệm trong vòng hai năm nữa trước khi chính phủ Nhật quyết định có nên tiếp tục nghiên cứu sản xuất mẫu máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm bằng công nghệ trong nước.
TạpchíThe Diplomat (Nhật)nhận địnhđể có thể tung ra loạt máy bay chiến đấu thế hệ mới, lực lượng phòng vệ Nhậtcó ba lựa chọn: một là tự nghiên cứu chế tạo ra loại máy bay mới bằng công nghệ trong nước, hai là tìm kiếm đối tác nước ngoài để mua công nghệ và quyền sản xuất, cuối cùng là nhập khẩu trực tiếpmáy bay từ nước ngoài và sau đó nâng cấp lên thành thế hệ mới.
Nguyên mẫu X-2 có thể sẽ được sử dụng như nền tảng để từ đó phát triển thành loại máy bay chiến đấu mới thông qua Chương trình máy bay chiến đấu thế hệ mới (Future Fighter Program, hay F-3).Ướctính Tokyo đã bỏ ra khoảng 332 triệu USD để phát triển nguyên mẫu thử nghiệm này.
Trong trường hợp Nhật quyết định cộng tác với một nhà sản xuất máy bay nước ngoài, lựa chọn đầu tiên rất có thể sẽ là Tập đoànLockheed Martin của Mỹ.Hãng sản xuất máy bay này cũng đã tham gia ít nhiều vào công tácphát triển nguyên mẫu máy bay X-2.
Tập đoànLockheed Martin trả lờitạp chíFlight Globalcho biết: "Chúng tôi rất tự hào vì đã được cộng tác với Nhật và Tập đoànMitsubishi để sản xuất thành công máy bay F-35 và F-2. Chúng tôi cũng rất quan tâm đến chương trình F-3 của Nhật”.
Chương trình chế tạo nguyên mẫu X-2 được Bộ Quốc phòng Nhật thực hiện nhằm phát triển một loại máy bay tàng hình hai động cơ có khả năng hoạt động trong phạm vi rộng lớn, sau khi chính phủ Mỹ từ chối cấp phép cho Lockheed Martin xuất khẩu máy bay F-22 Raptor sang Nhật vào những năm 2000.Thay cho mẫu F-22, Nhật đã mua 42 máy bay F-35 Lightning II từ Lockheed Martin, dự định sẽ được đưa vào sử dụng vào cuối năm 2016.
Mặc dù Mitsubishi đã được cấp phép sản xuất loại máy bay này, tuy nhiên công nghệ tân tiến nhất của mẫu máy bay này lại khôngđược phía Lockheed Martin chuyển giao do bị ràng buộc bởiluật xuất khẩu của Mỹ.
Ngoài Lockheed Martin, một số hãng máy bay khác có thể tham gia đấu thầu là Boeing của Mỹ, Tập đoàn đa quốc gia Eurofighter và SAAB của Thụy Điển.
Huỳnh Hy (theo The Diplomat)