CNN cho biết thống đốc cùng quan chức tư pháp là đảng viên Dân chủ tại nhiều bang bắt đầu chuẩn bị bảo vệ địa phương của mình trước các chính sách bảo thủ mà Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể ban hành.
Ngày 7.11, Thống đốc California Gavin Newsom thông báo quyết định triệu tập các nhà lập pháp tiểu bang cho một phiên họp đặc biệt vào cuối năm nay nhằm bảo vệ loạt chính sách tiến bộ về quyền phá thai và biến đổi khí hậu mà họ triển khai, trong bối cảnh quyền lực sắp được chuyển giao cho ông Trump cùng đảng Cộng hòa (kiểm soát Thượng viện Mỹ cũng như có khả năng kiểm soát cả Hạ viện Mỹ).
“Quyền tự do mà chúng ta gìn giữ ở California sắp bị tấn công. Chúng ta sẽ không ngồi yên”, Thống đốc Newsom tuyên bố.
Ông Trump đáp trả bằng dòng trạng thái trên mạng xã hội Truth Social: “Newsom đang cố giết chết California xinh đẹp của đất nước chúng ta. Tình trạng vô gia cư lẫn giá cả hàng hóa ở bang này hiện nằm ngoài tầm kiểm soát. Tôi sẽ yêu cầu thay đổi luật bỏ phiếu của bang, đòi hỏi cử tri xuất trình giấy tờ tùy thân lẫn bằng chứng về quyền công dân”.
Giới chức Illinois, Massachusetts, New York hiện cũng sẵn sàng phát động cuộc chiến chính sách và pháp lý với chính quyền mới quanh nhiều vấn đề như quyền phá thai, quy định về môi trường, kiểm soát súng đạn, thực thi luật nhập cư,…
Theo CNN, 4 năm ông Trump nắm quyền sắp tới đem đến cơ hội cho các quan chức là đảng viên Dân chủ thể hiện khả năng lãnh đạo, qua đó định vị bản thân như ứng viên tranh cử tổng thống tiềm năng vào năm 2028.
Thống đốc bang Illinois J.B. Pritzker cam kết bảo vệ phụ nữ đến đây phá thai cũng như quy định môi trường mà chính quyền địa phương đặt ra. Ông cũng không ngần ngại thực hiện hành động pháp lý nếu giới chức liên bang giữ lại ngân sách cấp cho tiểu bang không hợp tác trục xuất người nhập cư.
Thống đốc bang New York Kathy Hochul tuyên bố không chấp nhận chính quyền liên bang tước đi các quyền mà cư dân bang mình được hưởng lâu nay. Quan chức tư pháp Letitia James nói với phóng viên rằng bà không sợ ông Trump và sẵn sàng chống lại.
Thống đốc bang Massachusetts Maura Healey ngày 7.11 cho biết cảnh sát địa phương sẽ không giúp thực thi chiến dịch trục xuất người nhập cư.
Một số quan chức Dân chủ khác không thể hiện lập trường gay gắt. Thống đốc bang Maryland Wes Moore nói rằng: “Chúng tôi sẵn sàng chống lại chính quyền mới nếu cần thiết. Nhưng nếu có thể tìm nên cố gắng đạt tiếng nói chung”.
Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer hy vọng ông Trump sẽ lãnh đạo bằng cách mọi người, kể cả người không bỏ phiếu cho ông: “Hãy nhớ chúng ta là quốc gia của những người tử tế, tốt bụng, có nhiều điểm chung với nhau. Cuối cùng, hãy ủng hộ thành công của chính quyền mới cũng như tiếp tục hợp tác để hoàn thành mọi việc”.
Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro tuyên bố quyết không lùi bước trong nỗ lực bảo vệ quyền tự do, nhưng ông nhấn mạnh đã đến lúc phải hợp tác và thỏa hiệp.
Thống đốc bang Minnesota Tim Walz tin vào cam kết trao thêm quyền quyết định cho địa phương mà ông Trump từng đưa ra. Mặc dù vậy quan chức này khẳng định sẽ bảo vệ chính sách về quyền phá thai, biến đổi khí hậu, hạn chế súng đạn trong trường học, quyền lao động của bang mình.