NHNN: Dừng cho nhóm DN xuất khẩu vay ngoại tệ để ổn định tỷ giá

Chiều31.3, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có thông tin chính thức về việc quy định cho vay bằng ngoại tệ đối với nhóm doanh nghiệp xuất khẩu.

NHNN cho biết, ngày 8.12.2015, NHNN đã ban hành Thông tư 24/2015/TT-NHNNquy định cho vay bằng ngoại tệ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng vay là người cư trú. Thông tư 24 có hiệu lực từ ngày 1.1.2016 và thay thế Thông tư 43/2014/TT-NHNN quy định cho vay bằng ngoại tệ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng vay là người cư trú.

Theo Thông tư 24, trong bốn nhóm đối tượng có nhu cầu vay ngoại tệ thì chỉ một nhóm đối tượng thuộc diện bị cấm cho vay ngoại tệ kể từ ngày 31.3.2016. Đó là với những doanh nghiệp chỉ muốn vay ngoại tệ, sau đó bán đi lấy tiền đồng để hưởng mức chênh lệch lãi suất cao bởi thực chất bản thân họ chỉ có nhu cầu tiền VND chứ không phải ngoại tệ. Đây là nhóm đối tượng vay ngoại tệ để đáp ứng các nhu cầu vốn ở trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam.

Theo ông Bùi Quốc Dũng, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), trước đâycó quy định cho vay ngoại tệ là vì trong giai đoạn trước khi nền kinh tế còn tăng trưởng thấp, cầu về thị trường thấp, nên để hỗ trợ cho doanh nghiệp thì NHNN quy định nhóm đối tượng này được vay ngoại tệ. Qua đó, họ sẽ được hưởng mức lãi suất thấp của tiền vay ngoại tệ sau đó họ bán lại cho ngân hàng cho vay để lấy tiền đồng đáp ứng nhu cầu vốn trong nước.

Tuy nhiên, giai đoạn hiện nay nền kinh tế tăng trưởng tốt, cầu tín dụng tăng trưởng trở lại, cầu về ngoại tệ cũng tăng cao nên trong lộ trình chống đô la hóa, cần chuyển dần từ quan hệ vay mượn sang quan hệ mua bán. Cho nên đối tượng cần thu hẹp lại, chỉ phục vụ đúng đối tượng cần ngoại tệ.

Nói đến việc NHNN đưa ra quy định về thời hạn tới 31.3.2016 mà không phải là 31.12.2015 (thời điểm các doanh nghiệp tất toán các hợp đồng vay ngoại tệ), ông Dũng nói khi chọn thời điểm 31.3, NHNN đã cân nhắc rất kỹ yếu tố mùa vụ, giảm thiểu tác động đến thị trường ngoại hối.

Theo đó, nếu giữ nguyên ngày 31.12.2015, tất cả những đối tượng vay này sẽ phải tất toán, dẫn đến tình trạng những doanh nghiệp đang vay ngoại tệ sẽ phải chạy ra thị trường mua ngoại tệ để thanh toán. Thời điểm cuối năm thường căng thẳng về cung cầu ngoại tệ. Từ đó, sẽ kéo theo mất cân đối cung - cầu. Doanh nghiệp lại phải mua ngoại tệ giá cao tại thời điểm đó.

Khi NHNN lùi thời điểm đến 31.3.2016, doanh nghiệp sẽ chủ động lựa chọn thời điểm và có thể mua được ngoại tệ giá thấp hơn. Thời điểm đó cung cầu ngoại tệ cũng ở trạng thái tốt nhất, tỷ giá thấp. Về yếu tố vĩ mô cũng giúp cho yếu tố cung cầu ít bị tác động nhất nên sẽ ít tác động đến thị trường ngoại hối.

Sau ngày 31.3, trường hợp doanh nghiệp, người dân có nhu cầu vay ngoại tệ, ông Dũng cho rằng ngân hàng vẫn đáp ứng được đối với các đối tượng có nhu cầu chính đáng.

Theo Thông tư 24, vẫn giữ nguyên 4 nhóm đối tượng được xem xét cho vay ngoại tệ theo quy định tại Thông tư số 43. Riêng đối với trường hợp doanh nghiệp xuất khẩu có nguồn thu bằng ngoại tệ và có nhu cầu vay ngoại tệ để thanh toán chi phí trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất hàng xuất khẩu, thì việc vay vốn bằng ngoại tệ kết thúc vào ngày 31.3.2016.

Đây là nhóm đối tượng vay ngoại tệ để đáp ứng nhu cầu trong nước chứ không phải vay vì nhập khẩu hàng hóa. Họ vay ngoại tệ sau đó bán lại cho các ngân hàng để sử dụng nhu cầu vốn trong nước, qua đó họ được hưởng lãi suất thấp của vay ngoại tệ.

Nhóm đối tượng vay ngắn, trung và dài hạn để phục vụ thanh toán ra nước ngoài, tiền nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ phục vụ sản xuất hàng hóa xuất khẩu vẫn giữ nguyên như Thông tư cũ và không có giới hạn thời gian đối với nhóm đối tượng này.