Nhiều nhân vật quan trọng của Quốc hội và Bộ Quốc phòng Mỹ đã tham dự sự kiện này. Đương kim Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter thì phát biểu tại buổi kỷ niệm rằng Mỹ đã rút ra nhiều bài học từ cuộc chiến tranh Việt Nam, những bài học phải trả giá để có được và có những điều thật khó nuốt trôi. Ông Chuck Hagel nói tiếp rằng chỉ những ai từng nếm trải chiến tranh mới thấu hiểu hết sự kinh hoàng và nỗi đau mà chiến tranh mang lại.
Như việc ông từng phải chứng kiến cảnh người anh em của mình bị thương khi tham chiến ở Việt Nam. Thật đáng suy nghĩ khi không phải ai khác, không phải những thường dân bị cuốn vào cuộc chiến và trở thành nạn nhân của nó mà chính những người lính chuyên nghiệp, không lên gân, không ảo tưởng về hào quang hay vòng nguyệt quế từ chiến tranh (dù thắng hay thua), đã nói lên những sự thật rất người ấy. Nói lên sự thật để làm gì? Để thay đổi. Để hôm nay, ngày mai sẽ không như hôm qua.
Nhận định về ý nghĩa buổi kỷ niệm trên, giáo sư Jonathan London thuộc Trung tâm nghiên cứu Đông Nam Á, Đại học Thành thị London (Hong Kong), cho rằng nên hiểu việc người Mỹ tổ chức sự kiện này là họ muốn lật qua trang mới, mong muốn một mối quan hệ đối tác toàn diện tốt đẹp hơn với Việt Nam, sau 20 năm bình thường hóa quan hệ và 40 năm kết thúc cuộc chiến. Bản tin chính thức của Bộ Quốc phòng Mỹ DoD News, nhân sự kiện trên cũng đăng bài “40 năm sau cuộc chiến, quan hệ Việt – Mỹ tiếp tục cất cánh”, cho rằng kể từ khi kết thúc cuộc chiến cách đây 40 năm, quan hệ hai nước ngày càng diễn tiến tốt đẹp.
Sau khi hai nước xác lập quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013, quan hệ song phương trên nhiều lĩnh vực càng phát triển mạnh mẽ, dẫn đến việc Bộ Quốc phòng hai nước ký thỏa thuận về Tầm nhìn chung trong hợp tác quốc phòng. Hai bên còn hợp tác trong lĩnh vực an ninh hàng hải trong bối cảnh hòa bình trên Biển Đông đang bị đe dọa, đẩy nhanh tiến độ đàm phán về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)…
Trùng hợp ngẫu nhiên hay có chủ đích, việc tổ chức sự kiện trên diễn ra đúng vào lúc Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đang có chuyến thăm Mỹ, một chuyến thăm mà trước đây chưa lâu ít ai tưởng tượng có thể có được. Phó giám đốc chương trình nghiên cứu Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS) Murray Hiebert cho rằng chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giúp phá băng và đưa mối quan hệ Việt – Mỹ sang trang mới.
Chiến tranh nào rồi cũng qua, cuộc sống bình thường vẫn phải tiếp diễn. Rút bài học từ chiến tranh là để lật qua trang mới, xây đắp cuộc sống tốt đẹp hơn. Hy vọng, với nhận thức mới từ phía Mỹ và từ phía Việt Nam sau chuyến thăm Mỹ của ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, quan hệ hai nước sẽ như cánh buồm căng gió lướt ra đại dương.
Đoàn Khắc Xuyên / Duyên Dáng Việt Nam
