Phạm Công Danh vay 4.700 tỉ đồng của BIDV như thế nào?

Ngày Bắt đầu phiên xử Phạm Công Danh, Trầm Bê và các đồng phạm

Ngày 8.1, Phạm Công Danh cùng đồng phạm tiếp tục hầu tòa ở giai đoạn hai vụ đại án ngàn tỉ xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB).

Đại diện các ngân hàng, cá nhân có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan hơn 200 người cũng được triệu tập. Trong đó đáng chú ýlà ông Trần Bắc Hà (Nguyên Chủ tịch BIDV), đại diện Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cũng bị triệu tập. Vậy, cá nhân ông Bắc Hà thời còn đương nhiệm và Ngân hàng BIDV có liên quan như thế nào đến vụ đại án VNCB.

Lật lại hồ sơ vụ án, khoảng tháng 9.2013, ông Danh sau khi thực hiện đề án tái cơ cấu Ngân hàng TMCP Đại Tín (sau đổi tên thành VNCB). Bản thân VNCB thời điểm đó không có tiền tăng vốn điều lệ, ông Danh đã đến gặp lãnh đạo của BIDV (theo lời bị cáo Danh là ông Đoàn Ánh Sáng - Phó tổng giám đốc) tại Hà Nội.

Tại đây lãnh đạo BIDV đồng ý cho ông Danh vay tiền, VNCB sẽ hỗ trợ dùng tài sản của mình cầm cố, thế chấp. Từ đây ông Danh chỉ đạo cấp dưới tiến hành lựa chọn công ty do chính mình làm chủ để lập hồ sơ khống vay vốn. Nhận sự chỉ đạo từ ông Danh, Mai Hữu Khương (Nguyên thành viên HĐQT VNCB, phụ trách Tài chính) cùng Phan Minh Tùng, NguyễnQuốc Viễn, Lưu Trung Kiên... thực hiện việc làm hồ sơ vay.

Các giấy tờ gồm hồ sơ tài chính 2012, phương án vay vốn, các hợp đồng mua bán... sau đó được nộp cho BIDV Hội sở chính và các chi nhánh sẽ trực tiếp giải ngân. Tài sản thế chấp cho khoản vay 4.700 tỉlà 6 lô đất SVĐ Chi Lăng, TP. Đà Nẵng và 3.070 tỉđồng tiền gửi liên ngân hàng của VNCB.

Ngày 3.10.2013, ông Trần Lục Lang -Phó Tổng giám đốc phụ trách ký duyệt và trình Ủy ban quản lý rủi ro của BIDV đã ký 12 công văn gửi các chi nhánh Bến Thành, Gia Định, Nam Sài Gòn, Sở giao dịch 2 với nội dung Hội sở chính chấp thuận chủ trương cho vay. Dù trước đó Ủy ban quảnlý rủi ro không tiến hành họp bàn với nhau mà chỉ lấy ý kiến từng thành viên rồi tổng hợp lại. Sau đó kết quả có 5/6 đồng ý quyết định phê duyệt chủ trương cho vay, 1 người còn lại đi công tác.

Liên quan đến khoản tiền 3.070 tỉđồng gửi liên ngân hàng của VNCB tại BIDV: VNCB đã có tờ trình xin ý kiến của Tổ Giám sát về việc gửi 3.070 tỉđồng có kỳ hạn 7 ngày (29.10-5.11.2013) với lý do “để đảm bảo khả năng thanh khoản ngay”. Tờ trình có chữ ký của thành viên Tổ Giám sát. Ngay trong ngày 29.10.2013 Phan Thành Mai ký 21 hợp đồng tiền gửi với BIDV số tiền 3.070 tỉđồng.

Sau khi hoàn tất hồ sơ, các chi nhánh của BIDV gồm Bến Thành, Gia Định, Nam Sài Gòn và Sở Giao dịch 2 giải ngân cho 12 công ty của ông Danh từ 20.10 - 28.11.2013 số tiền 4.700 tỉđồng.

Sau khi giải ngân, BIDV yêu cầu 12 công ty vay vốn bổ sung hồ sơ, hóa đơn để chứng minh việc mua bán... Nhưng những công ty này không cung cấp với lý do chưa giao nhận hàng. Thực tế, 4.700 tỉđồng ông Danh vay của Ngân hàng BIDV không kinh doanh theo phương án vay nợ nên không có hóa đơn.

Cơ quan điều tra đánh giá những sai phạm của BIDV như sau: "Không tiến hành kiểm tra, thẩm định đối với khách hàng. Do đó, sau khi BIDV giải ngân 4.700 tỉđồng cho 12 công ty của ông Danh, các công ty này chủ yếu dùng tiền tăng vốn điều lệ cho VNCB thay vì kinh doanh như hồ sơ vay nộp BIDV.

Ngoài ra, BIDV không yêu cầu khách hàng cung chấp báo cáo tài chính đã được kiểm toán, báo cáo thuế.... Đáng nói hơn BIDV đã chấp nhận tài sản đảm bảo gồm nhiều bất động sản của bên thứ 3 và tiền gửi của VNCB tại BIDV. Khi thu nợ, BIDV đã lấy chính tiền gửi liên ngân hàng của VNCB gây ra thất thoát cho ngân hàng này".

Cụ thể, đến 5.5.2014, BIDV thực hiện việc thu hồi vốn và lãi suất, gần 4.700 tỉđồng và hơn 227 tỉđồng tiền lãi được thu hồi. Tổng số tiền VNCB phải trả thay cho 12 công ty vay vốn là 2.550 tỉđồng. Đây cũng là số tiền được xác định VNCB thiệt hại trong việc vay 4.700 tỉđồng của BIDV. Số tiền thiệt hại nói trên được BIDV thu hồi từ khoản gửi 3.070 tỉđồng liên ngân hàng trước đó.

Tại phiên tòa 8.1, chủ tọa Phạm Lương Toản trong quá trình làm thủ tục đã điểm danh, thế nhưng ông Trần Bắc Hà vắng mặt dù được triệu tập.