Sai phạm của các cựu lãnh đạo VEAM gây thiệt hại hàng chục tỉ đồng

Sáng 18.5, HĐXX TAND TP.Hà Nội chính thức mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án sai phạm xảy ra tại Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM). Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 1 tuần.

Trong vụ án này, có 17 bị cáo hầu tòa. Trong đó, có 16 bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Cụ thể, có bị cáo Trần Ngọc Hà - cựu Chủ tịch HĐTV, nguyên Tổng giám đốc VEAM.

Cùng ra tòa với bị cáo Hà, còn có bị cáo Lâm Chí Quang (cựu Tổng giám đốc VEAM), Vũ Từ Công (cựu Kế toán trưởng VEAM), Đào Quốc Việt (cựu Giám đốc Công ty cổ phần Vận tải và thương mại VEAM – Vetranco)…, cùng nhiều bị cáo khác.

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi (cựu Trưởng ban Kiểm soát, thành viên HĐTV VEAM) bị Viện KSND tối cao truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo HĐXX, bị cáo Trần Ngọc Hà có 4 luật sư bào chữa nhưng hiện có 2 luật sư xin vắng mặt tại phiên tòa ngày 18.5. Đại diện của VEAM tham gia phiên tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự. Ngoài ra, HĐXX cũng triệu tập nhiều người làm chứng, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án.

Trên cơ sở danh sách những người tham gia tố tụng, VKS nhận thấy cơ bản họ đã có mặt tại phiên tòa; tuy nhiên có 5 đơn vị đang vắng mặt, trong đó có Công ty cổ phần Thép Minh Quang, Công ty Hải Đăng…  Theo VKS, những người này liên quan đến vụ án nhưng đã có lời khai đầy đủ nên không ảnh hưởng đến quá trình giải quyết vụ án, đồng thời đề nghị HĐXX tiếp tục làm việc.

Theo cáo trạng, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công Thương (trong đó vốn nhà nước hơn 88%). Công ty cổ phần Vận tải và thương mại VEAM - Vetranco là công ty con của VEAM. Trong thời gian từ năm 2011 - 2013, Vũ Từ Công (Kế toán trưởng VEAM) tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang (Tổng giám đốc VEAM) ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỉ đồng.

Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh với các Công ty cổ phần Đầu tư Minh Quang, Công ty cổ phần Thép Minh Quang, Công ty cổ phần Đầu tư Tương Lai và Công ty TNHH Đầu tư thương mại và xuất nhập khẩu Hải Đăng. Tuy nhiên, hiện các công ty này đã ngưng hoạt động, không còn tài sản gì, không có khả năng trả nợ cho Vetranco. Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỉ đồng.

Ngoài ra, khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, Đào Quốc Việt (Giám đốc Vetranco) đã cho Trần Quang Tiến (Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư Tập đoàn Đại Nam) vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng, cộng với chênh lệch từ 0,8 - 1,25% giá trị tiền vay.

Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, bị cáo Việt và Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5.2013 - 8.2013, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỉ đồng.

Mặt khác, việc thực hiện Dự án đầu tư sản xuất máy kéo 4 bánh hạng trung và ký kết thực hiện 2 thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển xe ô tô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 66 tỉ đồng.

Trong vụ án này, VKS xác định Trần Ngọc Hà biết và tạo điều kiện cho Lâm Chí Quang, Vũ Từ Công thực hiện việc bảo lãnh, cho vay trái quy định gây thiệt hại cho VEAM số tiền 75,82 tỉ đồng.

Ngoài ra, bị cáo Trần Ngọc Hà còn bị cáo buộc phê duyệt dự án đầu tư sản xuất máy kéo 4 bánh hạng trung, và ký một số hợp đồng khác có nhiều sai phạm gây thất thoát hơn hàng chục tỉ đồng…