Sóc Trăng: Khai thác nghêu, sò huyết giống làm tan tác rừng phòng hộ

Những năm qua, nhiều công trình đã được thi công để giảm thiểu sức tác động của sóng biển, góp phần bảo vệ bờ biển, rừng và đời sống của người dân vùng ven biển. Tỉnh Sóc Trăng cũng kết hợp rất nhiều giải pháp để mang lại những mảng xanh rừng cho phòng hộ như trồng mới rừng, triển khai mô hình đồng quản lý (người dân đã ký kết với chính quyền địa phương và kiểm lâm thực hiện quy chế đồng quản lý bảo vệ rừng, khai thác và sử dụng tài nguyên từ rừng), xây dựng hàng rào chữ T để giữ đất bãi bồi cho rừng non phát triển…

Nhưng những ngày qua, rất nhiều người kéo đến khai thác nghêu, sò huyết giống với đủ các loại phương từ đánh bắt thô sơ đến cả bằng động cơ có công suất lớn của người dân địa phương và các tỉnh lân cận tại các bãi bồi, khu vực có diện tích rừng phòng hộ còn non tuổi ở các địa phương trên địa bàn TX.Vĩnh Châu như Lạc Hòa, Vĩnh Hải… Điều này đã khiến cho nhiều diện tích rừng phòng hộ còn non tuổi bị thiệt hại nặng nề.

Khai thác ven biển và lén đi cả vào rừng - Ảnh: Vũ Phong

Ghi nhận tại các địa phương trên, dễ dàng nhận thấy, mỗi ngày có hàng chục, thậm chí đến cả trăm tàu thuyền tập trung khai thác tại các bãi nghêu và sò huyết giống. Nhiều người còn vào tận phía trong rừng phòng hộ mới được trồng - chỉ khoảng 1 năm tuổi, để cào bắt nghêu, sò huyết giống, với đủ các loại dụng cụ, từ đánh bắt thô sơ đến cả bằng động cơ có công suất lớn. Hậu quả, những dải rừng còn non tuổi, cây đang trong giai đoạn sinh trưởng tốt đã bật gốc, diện tích thiệt hại cứ ngày càng tăng dần.

Theo các hộ dân đang khai thác nghêu giống trên địa phận các phường Vĩnh Hải, Lạc Hòa, ngư dân địa phương dụng cụ thô sơ nên chỉ có thể đánh bắt được nghêu ở phía ngoài dải rừng phòng hộ. Còn phía trong rừng phòng hộ mới trồng khoảng 1 tuổi thì phải có phương tiện cơ giới lớn (chủ yếu của người ngoài tỉnh) mới có thể sục bắt được sò huyết giống. Mỗi lần sục phải cắm xuống bãi bùn sâu gần cả mét mới sục bắt được nghêu giống. Họ sục tới đâu thì rừng non bị ảnh hưởng tới đó.

Ông Võ Văn Tường, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TX.Vĩnh Châu cho biết họ bắt đầu khai thác nghêu từ cuối tuần trước. Qua kiểm tra thì phát hiện một số phương tiện đã vào tận khu vực rừng phòng hộ để khai thác. Theo ông Tường, nếu những phương tiện này vào phía trong khu vực rừng non mới trồng khoảng 1 năm tuổi để khai thác sẽ tác động rất lớn bởi khi sử dụng những máy móc công suất lớn hút bùn lên sẽ rất mạnh, đào sâu. Trong khi đó những cánh rừng phòng hộ còn non, bộ rễ còn ít, phát triển chưa hoàn thiện. Nếu hút sâu quá thì cây sẽ bị bong tróc rễ và trôi đi chỗ khác.

Mùa nghêu, sò huyết giống trên địa bàn TX.Vĩnh Châu thường bắt đầu vào khoảng tháng 5 đến tháng 6 hằng năm và kéo dài khoảng 3 tháng. Những người khai thác nghêu giống theo dọc bãi biển tỉnh Sóc Trăng có cả dân địa phương và người từ tỉnh ngoài. Khi thủy triều xuống, họ cào bằng thủ công, còn khi thủy triều lên thì dùng máy hút hoặc ghe cào trực tiếp.

Việc quản lý các ngư dân ngoài tỉnh rất khó - Ảnh: Vũ Phong

Ông Trương Văn Mưa, Phó chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sóc Trăng cho biết rừng phòng hộ ven biển của tỉnh Sóc Trăng có rất nhiều khu vực rừng được trồng mới. Hiện nay đang trong mùa khai thác nghêu, sò huyết giống nên bà con đến khai thác rất đông. Do đó, một số khu vực rừng non cũng đang bị ảnh hưởng nặng bởi các hoạt động này.

Để bảo vệ rừng, những ngày qua, lực lượng kiểm lâm, biên phòng đã phối hợp với các ngành chức năng có liên quan xuống các bãi khai thác để tuyên truyền, vận động, nhắc nhở, yêu cầu người dân hạn chế và không vào khai thác nghêu trong khu rừng phòng hộ, đặc biệt là rừng vừa trồng mới.

Theo ông Mưa, sắp tới các ngành chức năng sẽ tiến hành rà soát những hộ trên địa bàn có phương tiện cào, bắt nghêu giống. Qua đó yêu cầu họ cam kết khi khai thác đánh bắt thủy hải sản không làm ảnh hưởng đến khu vực có rừng non. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ phát huy hiệu quả đối với người địa phương. Còn với những người tỉnh ngoài đến khai thác, đa số họ sử dụng tàu thuyền, máy móc có công suất lớn, thậm chí khai thác lén lút, không theo khung giờ nhất định nên gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng kiểm lâm địa phương trong việc tuyên truyền, tuần tra, quản lý bảo vệ rừng.

Ông Mưa nói: “Trong khi lực lượng kiểm lâm thì không có đủ phương tiện để bám sát và tịch thu các dụng cụ khai thác mang tính tận diệt này. Ngư dân địa phương thì dễ dàng để tuyên truyền, vận động; nhưng với dân ngoại tỉnh thì rất khó”.

Vũ Phong