Theo Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân, thành phố phía đông sẽ có cường độ ứng dụng công nghệ; đào tạo, nghiên cứu cao nhất cả nước; và có khu đô thị mới, trung tâm tài chính tại quận 2. Ba yếu tố này tác động lại, tạo nên vùng tăng trưởng mới cho TP.HCM.
Thông tin được ông Nhân cho biết tại hội nghị lần thứ 43, Ban Chấp hành Đảng bộ TP.HCM khóa X diễn ra ngày 24.7.
Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, Thủ Đức ngày xưa rất rộng và được tách thành quận Thủ Đức, quận 9 và quận 2 như hiện nay.Thời gian qua, chỉ số tăng trưởng 3 địa phương này rất tốt nhưng vẫn không có liên kết tốt giữa 3 quận.
Do vậy, 3 năm qua khi tìm động lực mới cho phát triển TP.HCM, nơi có trọng tâm cho cách mạng công nghiệp 4.0, Thường vụ đã báo cáo Ban chấp hành về chủ trương và đã tổ chức thi quốc tế về ý tưởng về khu đô thị sáng tạo phía đông. Ở đây có các yếu tố khác nhau, nhưng có tác động hình thành các động lực tăng trưởng mới của TP.HCM.
Cụ thể, thành phố phía đông sẽ có cường độ ứng dụng công nghệ; đào tạo, nghiên cứu cao nhất cả nước; và có khu đô thị mới, trung tâm tài chính tại quận 2. Ba yếu tố này tác động lại, tạo nên vùng tăng trưởng mới.
Khu vực này cũng có quy mô diện tích đất rất lớn với 22.000 ha, bằng 1/10 diện tích TP.HCM; dân số khoảng trên 1 triệu, đóng góp 1/3 kinh tế thành phố. Vì vậy, đơn vị mới phải là thành phố không thể là quận, và thành phố này sẽ có HĐND theo quy định của pháp luật.Trên cơ sở đó, TP.HCM xây dựng đề án sáp nhập 3 quận hình thành một thành phố.
Cũng liên quan đến thành phố phía đông, một nội dung quan trọng khác được thảo luận tại hội nghị là việc xem xét thông qua nghị quyết tiếp tục đầu tư phát triển Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2). Liên quan vấn đề này, năm 2002 HĐND TP.HCM đã có nghị quyết, nhưng từ đó đến nay cấp ủy chưa có nghị quyết. Tình hình bây giờ cho thấy cần có nghị quyết để tập trung giải quyết các bất cập xuất hiện trong thời gian vừa qua và xác định hướng đi hợp lý trong thời gian tới.
Về Thủ Thiêm, TP.HCM đã bồi thường, giải tỏa được gần 14.000 hộ dân, cơ bản hoàn tất giải phóng mặt bằng. Thành phố cũng đã triển khai xây dựng một số cơ sở hạ tầng, như 4 con đường cùng một số hạ tầng khác. Vấn đề đặt ra hiện nay là phải xử lý các tồn tại, như kết luận của Thanh tra Chính phủ. Do vậy, Bí thư Thành ủy TP.HCM đề nghị cần có nghị quyết tập trung khoanh những vấn đề cũ, tập trung giải quyết tồn tại, đồng thời xác định lộ trình thực hiện trong giai đoạn sắp tới để hoàn chỉnh Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Thiện Nhân khẳng định TP.HCM có cơ sở thực tiễn trong việc không tổ chức HĐND cấp quận, cấp phường vì đã thực hiện nhiều năm trước và đã có một số kết quả nhất định. Khi chỉ có HĐND cấp TP.HCM, những nghị quyết của HĐND về phát triển thành phố cả về quy hoạch, ngân sách phải định hướng sát tới quận và hình thành dự án có thể đến tận cơ sở.
Trong khi đó, UBND cấp quận, cấp phường là cơ quan hành chính địa phương, sẽ thực hiện nghị quyết HĐND cấp thành phố cùng chỉ đạo của UBND TP.HCM. Điều này đòi hỏi trong quá trình chuẩn bị các quyết định cấp thành phố phải gắn với cơ sở và khi triển khai sẽ không thông qua khâu trung gian.
Ngoài ra, ở TP.HCM, tất cả các dự án hạ tầng đều được cấp quận, phường thực hiện. Khi tổ chức lại thì quá trình triển khai nếu gặp khó khăn, vướng mắc và phản ánh thì cơ quan quyết định về chính sách về TP.HCM chỉ có một cấp quyết định ngay, sẽ sửa đổi, bổ sung và thay thế ra sao là cấp thành phố và cấp dưới làm ngay, không phải bàn lần lượt cấp phường, quận rồi trình lên thành phố.
Dù bỏ đi 2 cấp HĐND quận, phường nhưng dân chủ vẫn được duy trì và quyết định hành chính nhanh hơn, hiêu quả, toàn diện hơn. Vì vậy, ông Nhân nói TP.HCM cần tập trung quyết liệt hoàn chỉnh trình đề án trong tháng 10.2020 để Quốc hội quyết định phương án bầu cử sẽ không có bầu cử HĐND quận, phường nữa.
Phan Diệu