Thấy gì khi Tổng thống Mỹ ký trừng phạt Trung Quốc và Triều Tiên trong 1 ngày?

Tổng thống Mỹ ký ban hành Đạo luật Chính sách Nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ, cho phép trừng phạt quan chức Trung Quốc. Đạo luật Chính sách Nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ, được Tổng thống Trump ký ban hành thành luật hôm 17.6, trong đó kêu gọi trừng phạt những người chịu trách nhiệm giam hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm Hồi giáo khác ở Tân Cương, gồm Bí thư Đảng ủy Tân Cương Trần Toàn Quốc. Luật cũng kêu gọi các công ty Mỹ hoạt động tại Tân Cương đảm bảo không sử dụng nhân sự là "các lao động cưỡng bức".

Quốc hội Mỹ tháng trước đã thông qua dự luật này chỉ với một phiếu chống, dọn đường cho các biện pháp trừng phạt quan chức Trung Quốc. Một điểm đáng chú ý là việc ký đạo luật trên diễn ra ngay sau khi xuất hiện các bài trích đăng hồi ký của cựu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton. Trong đó, ông Bolton viết: “Mặc dù chính quyền của Trump, đã chỉ trích mạnh mẽ việc Trung Quốc giam giữ hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ thiểu số và các nhóm Hồi giáo khác, nhưng trong cuộc gặp đó, ông Trump đã bật đèn xanh cho ông Tập”. Rồi một đoạn khác, ông Bolton viết: “Theo thông dịch viên của chúng tôi, ông Trump nói rằng ông Tập nên tiến hành xây dựng các trại, việc mà ông Trump nghĩ là điều chính xác nên làm”, và tiết lộ thêm rằng một quan chức Nhà Trắng hàng đầu khác nói ông Trump đã đưa ra những bình luận tương tự trong chuyến đi tới Trung Quốc vào tháng 11.2017.

Như vậy, bằng việc ban hành Đạo luật Chính sách Nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ, ông Trump đã phần nào (dù có vẻ hơi muộn) bác bỏ các ám chỉ mang tính quy kết trong quan điểm ngoại giao của ông Trump với Trung Quốc.

Trong diễn biến khác cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gia hạn các biện pháp trừng phạt hiện nay đối với Triều Tiên thêm một năm, viện dẫn những hành động mà Washington cho là "mối đe dọa bất thường" gần đây từ phía Bình Nhưỡng.

Trong thông báo gửi tới Quốc hội, Tổng thống Trump nhấn mạnh ông muốn duy trì "tình trạng khẩn cấp quốc gia liên quan tới Triều Tiên" lần đầu được tuyên bố vào ngày 26.6.2008, thông qua Sắc lệnh 13466.

Sắc lệnh này, được mở rộng hơn nữa dưới thời ông Trump và các chính quyền tiền nhiệm, kêu gọi trừng phạt Triều Tiên do chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của nước này.

Trong bức thư gửi kèm tới Quốc hội, ông Trump viết rõ những hành động và chính sách của Bình Nhưỡng, cụ thể là chương trình hạt nhân và tên lửa của nước này, gây mất ổn định trên Bán đảo Triều Tiên và gây nguy hiểm cho Các lực lượng vũ trang Mỹ, các đồng minh và các đối tác thương mại trong khu vực.

Đáng chú ý, lệnh trừng phạt Triều Tiên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đang leo thang, đặc biệt sau việc Bình Nhưỡng cho nổ văn phòng liên lạc chung giữa hai miền với cáo buộc Seoul không chấm dứt việc thả truyền đơn chống Triều Tiên tại khu vực biên giới giữa hai nước - điều mà hai bên đã nhất trí từ năm 2008.

Theo giới phân tích, Triều Tiên đang nhân cơ hội nước Mỹ rơi vào khủng hoảng và có động thái khiến Mỹ phải nhượng bộ trong các đàm phán tới đây. Tuy nhiên, ông Trump đã quyết định chơi nước cờ rắn. Theo cách nào đó, ông Trump muốn thế giới và cử tri Mỹ thấy ông vẫn là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, luôn đứng về phía đồng minh chứ không phải như Bolton mô tả trong cuốn hồi ký.

Anh Tú