Thuốc naltrexone hứa hẹn mang lại cuộc sống bình thường cho nhiều bệnh nhân hậu COVID-19

Lauren Nichols, chuyên gia hậu cần 34 tuổi ở thành phố Boston (bang Massachusetts, Mỹ), đã bị suy giảm khả năng tập trung và suy nghĩ, mệt mỏi, co giật, đau đầu và đau đớn kể từ khi cô mắc COVID-19 vào mùa xuân năm 2020.

Tháng 6.2021, bác sĩ của Lauren Nichols đề nghị sử dụng liều thấp của naltrexone, một loại thuốc generic thường được sử dụng để điều trị chứng nghiện rượu và opioid.

“Sau hơn hai năm sống trong đám mây mù dày đặc, tôi thực sự có thể suy nghĩ rõ ràng", Lauren Nichols nói.

Các nhà nghiên cứu theo đuổi các phương pháp chữa trị COVID-19 kéo dài đang háo hức tìm hiểu xem liệu loại thuốc này có thể mang lại những lợi ích tương tự cho hàng triệu người bị đau, mệt mỏi và sương mù não nhiều tháng sau khi nhiễm vi rút SARS-CoV-2 hay không.

Naltrexone đã được sử dụng với một số thành công để điều trị hội chứng phức tạp tương tự, sau truyền nhiễm được đánh dấu bằng sự suy giảm nhận thức và mệt mỏi quá mức gọi là viêm cơ não tủy/hội chứng mệt mỏi mãn tính (ME/CFS).

Dựa trên việc sử dụng naltrexone trong ME/CFS và một số nghiên cứu thí điểm COVID-19 kéo dài, hiện đã có ít nhất bốn thử nghiệm lâm sàng được lên kế hoạch để kiểm tra naltrexone ở hàng trăm bệnh nhân hậu COVID-19, theo một đánh giá của hãng tin Reuters.

Nó cũng nằm trong danh sách ngắn các phương pháp điều trị sẽ được thử nghiệm trong RECOVER Initiative (Sáng kiến ​​PHỤC HỒI) trị giá 1 tỉ USD của Viện Y tế Quốc gia Mỹ, nhằm mục đích khám phá các nguyên nhân cơ bản và tìm ra các phương pháp điều trị COVID-19 kéo dài, các cố vấn của cuộc thử nghiệm nói với Reuters.

Tiến sĩ Jarred Younger, Giám đốc Phòng thí nghiệm viêm thần kinh, đau và mệt mỏi tại Đại học Alabama, cho biết naltrexone có đặc tính chống viêm và đã được sử dụng ở liều thấp trong nhiều năm để điều trị các bệnh như đau cơ xơ hóa, bệnh Crohn, bệnh đa xơ cứng.

Với 50 miligam, gấp 10 lần liều thấp, naltrexone được phê duyệt để điều trị nghiện thuốc phiện và rượu. Một số nhà sản xuất thuốc generic bán thuốc viên 50mg, nhưng naltrexone liều thấp phải được mua thông qua hiệu thuốc bán hỗn hợp.

Jarred Younger, tác giả của đánh giá khoa học về loại thuốc này như chất chống viêm mới, vào tháng 9 đã nộp đơn xin tài trợ để nghiên cứu naltrexone liều thấp cho COVID-19 kéo dài. Ông nói: “Nó nên đứng đầu danh sách thử nghiệm lâm sàng của người dân”.

Tuy nhiên, naltrexone không có khả năng giúp tất cả bệnh nhân COVID-19 kéo dài, một tập hợp khoảng 200 triệu chứng khác nhau, từ đau, tim đập nhanh đến mất ngủ và suy giảm nhận thức.

Một nghiên cứu ME/CFS trên 218 bệnh nhân cho thấy 74% đã cải thiện giấc ngủ, giảm đau và rối loạn thần kinh.

Jaime Seltzer, nhà nghiên cứu Stanford và là trưởng nhóm tiếp cận khoa học của nhóm vận động MEAction, nói: “Nó không phải là thuốc chữa bách bệnh. Những người này không được chữa khỏi, nhưng họ đã được giúp đỡ".

"Cảm thấy như con người một lần nữa"

Tiến sĩ Jack Lambert, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y khoa Dublin, đã sử dụng naltrexone liều thấp để điều trị đau và mệt mỏi liên quan đến bệnh Lyme mãn tính.

Trong đại dịch, Jack Lambert khuyến nghị dùng naltrexone liều thấp với các đồng nghiệp đang điều trị cho những bệnh nhân có các triệu chứng COVID-19 kéo dài.

Nó hoạt động hiệu quả đến mức ông đã thực hiện một nghiên cứu thí điểm trên 38 bệnh nhân COVID-19 kéo dài. Họ đã báo cáo những cải thiện về năng lượng, cơn đau, sự tập trung, mất ngủ và phục hồi tổng thể từ COVID-19 sau hai tháng, theo kết quả được công bố vào tháng 7.

Đang lên kế hoạch cho một cuộc thử nghiệm lớn hơn để xác nhận những kết quả đó, Jack Lambert tin rằng naltrexone liều thấp có thể giải quyết những thiệt hại của căn bệnh này hơn là che giấu các triệu chứng của nó.

Các thử nghiệm naltrexone liều thấp đã được lên kế hoạch khác bao gồm một thử nghiệm của Đại học British Columbia tại thành phố Vancouver (Canada) và một nghiên cứu thử nghiệm của công ty khởi nghiệp AgelessRx có trụ sở ở thành phố Ann Arbor (bang Michigan, Mỹ).

Sajad Zalzala, người đồng sáng lập AgelessRx, cho biết nghiên cứu về 36 tình nguyện viên đó sẽ có kết quả vào cuối năm nay.

Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu giải thích cơ chế hoạt động của naltrexone liều thấp.

Các thí nghiệm của tiến sĩ Sonya Marshall-Gradisnik thuộc Trung tâm Quốc gia về Bệnh thần kinh và Các bệnh mới nổi ở Úc cho thấy, ME/CFS và các triệu chứng COVID-19 kéo dài phát sinh do sự suy giảm đáng kể chức năng của các tế bào tiêu diệt tự nhiên trong hệ thống miễn dịch. Trong các thí nghiệm ở phòng thí nghiệm, naltrexone liều thấp có thể đã giúp khôi phục chức năng bình thường của chúng, một lý thuyết vẫn phải được xác nhận.

Những người khác tin rằng nhiễm trùng kích hoạt các tế bào miễn dịch trong hệ thống thần kinh trung ương được gọi là microglia để sản xuất cytokine, các phân tử gây viêm gây ra mệt mỏi và các triệu chứng khác liên quan đến ME/CFS và COVID-19 kéo dài. Jarred Younger tin rằng naltrexone làm dịu các tế bào miễn dịch quá mẫn cảm này.

Tiến sĩ Zach Porterfield, nhà vi rút học tại Đại học Kentucky xem xét những điểm chung với các hội chứng sau lây nhiễm khác, cho biết họ đã khuyến nghị đưa naltrexone liều thấp vào các thử nghiệm điều trị của RECOVER Initiative.

Các liệu pháp khác đang được xem xét là thuốc kháng vi rút, chẳng hạn Paxlovid của Pfizer, chất chống đông máu, steroid và chất bổ sung dinh dưỡng. Các quan chức của RECOVER Initiative nói đã nhận được hàng chục đề xuất và không thể bình luận về loại thuốc nào sẽ được thử nghiệm cho đến khi các thử nghiệm được hoàn tất.

Tiến sĩ Hector Bonilla, đồng giám đốc Phòng khám COVID-19 sau cấp tính ở Stanford và là cố vấn RECOVER Initiative, đã sử dụng naltrexone liều thấp ở 500 bệnh nhân ME/CFS, với khoảng một nửa báo cáo lợi ích.

Hector Bonilla đã nghiên cứu naltrexone liều thấp ở 18 bệnh nhân COVID-19 kéo dài, với 11 người cho thấy sự cải thiện. Ông tin rằng các thử nghiệm chính thức, lớn hơn có thể xác định liệu naltrexone liều thấp có mang lại lợi ích thực sự hay không.

Lauren Nichols "ngây ngất" khi biết naltrexone liều thấp đang được xem xét cho các thử nghiệm do chính phủ Mỹ tài trợ. Dù naltrexone liều thấp vẫn chưa khắc phục tất cả vấn đề liên quan đến COVID-19 của cô ấy, Lauren Nichols hiện có thể làm việc cả ngày không nghỉ và có một cuộc sống xã hội ở nhà.

"Nó giúp cho tôi cảm thấy như con người một lần nữa", Lauren Nichols nói.